Sik sülben afkassieren

vun Behrend Böckmann

Grotunkel Hugo harr sien Bäunerie in Dobbin arft, dei sien Vöröllern nå 1850 von't Klosteramt Dobbertin köpen künnen. Un dor dei Bäuner von disse lütte Landwirtschaft nich allein läben künn, möst hei sik noch nå wat anners ümseihn.

Grotunkel Hugo hett sik dortau 'n Kopmannslåden up Rö' taulecht un kreech inne Fomilie den Ökelnåmen "dei Kopmann". Solten Hiring in't Fatt, Rietstäken, Bohnerwass, Solt, Zucker, Seip, Ata un Persil, witten un brunen Kœm un por Kolonialworen würn åhn Lådendisch so von'n Wågen rünner verköfft — un dei Kunnen hemm' dat betåhlt, wat hei in'n Kopp tausåmentellt harr. As Mudder denn inne 50er Johr "ehrn" Dörpkonsum upmåken künn, hett sei all mit väl mihr Såken hannelt as ehr Unkel Hugo vör 1945. Dat Heringsfatt stünn bi ehr ok inne Eck von'n Lagerrum, Mähl un Zucker mösst sei ut 'n groten Sack utweigen, äbenso Bodder von'n groten Block; tweimål inne Wäk keem dei Fleischer- un Bäckerwågen, dei Melkwågen keem jeden Dach vörbi, up Bestellung geef dat Neihmaschinen un Fohrrö', œwer ok Schaubänner un Schlüppergummi, Schriewheften un Fedderstickens, äben allens, wat 'n so up't Lann bruken künn.

En Koopladen in'e ole Tied — hüüt meist bloots noch as Speeltüüch to sehn

Mudder harr ok alle Priesen in'n Kopp, denn tau dei Tiet wier dei Pries fastsett't. So keem taun Bispill 'n lütt Buddel Brunen œwerall in't Land 5,55 Mark. Mutter mösst för allens, wat œwern Lådendisch güng,'n Kassenzeddel schrieben, hett dornå afkassiert un dei Rabattmarken utgäben: För klamme Kunnen schreef sei an un wohrte den Kassenzeddel inne Bilad' bet tau dei Inlösung up.

De Waag wier unentbehrlich...

Un denn keem dei Sülfstbedeinung up. Dei Marketingminschen harrn nämlich klaukkregen, dat dei Lüd väl miehr inköpen daun, wenn dei Saken sei so ut dei Regaaln anlachen dään. Sei köpen nu ok Saken, dei sei gor nich "op'n Zedel harrn". Taugliek kunnen dei Händlers dei Bedeinung insporen! Ein Duppelwinst. Dei Ladens woorn grötter un grötter. Un egaalweg köpen dei Lüd tau väl. Un so kümmt dat, dat hüüt bi teihn Millioonen Tunnen Levensmiddel per Johr wegsmeten warrt.

Un as disse Lådens noch nich grot nauch wiern, keemen dei Diskaunter up mit 800 bet 3600 Artikel in't Sortiment; un as dat noch nich nauch afschmeet, wür dat SB-Worenhus mit 'n Sortiment bet tau 40.000 Artikel inricht. Dor gifft dat nu allens, wat dei Minsch taun Äten un Drinken, an Kledåschen un in'n Hushalt nödig hett, dat gifft Aaft un Gräuntüch ut aller Herren Länner, äbenso frische Såken un wecke inne Deipkœhlkist, Artikel för dei vegane orrer utlännisch Kœk. Dei Kunn' geiht anne Buurten vörbi un lecht in sienen Inkopswågen all dat, wat hei giern hemm' will. Ünnerwägens finnt hei in so'n grot Kophus ok 'n Afläser, dei em den Pries utwiest, wenn dei nich näben den "Strichcode" tau finnen is.

...un de Kass müss en Prachtstück sien!

In disse groten Geschäften gifft dat würkliche Verköpersch blot noch anne Wust- un Keesthek orrer an'n Kauken- un Brotstand. Süss is dat Personal mit Inpacken, Uprümen un Ordnung hollen befåt, kiekt nå't MHD, sortiert dat achterste nå vörn un nimmt up. wat nåbestellt warden möt. Bi den einen un annern Artikel, besonners bi dei Angebote, ward dei "Strichcode" dörch 'n Nummer ersett't un dei Afläserapparat wannelt denn den "Strichcode" orrer dei Worennummer in'n Pries up'n Kassenbon üm.

Dat hier süht na de ole Wies ut, maakt oewer al en beten Verpackungsmüll!

Nu gåhn dei gröttsten Hüs mit Sülfbedeinung dortau œwer, dat dei Kunn' sik ok noch sülben afkassieren sall. Dei Kunn' möt nu sülben den Afläser inne Hand nähmen orrer nå dei elektronisch Anwiesung hier un dor den Finger antippen. Is wat verkihrt gåhn, denn is allens rückgängig tau måken un man möt noch eins anfangen. Dei Kunn' möt angäben, ob hei Geld bi sik hett orrer mit 'n Kort betåhlen will, un ward denn den Bedrag so as bi 'n Parkhusautomaten los. Un näbenbi steiht 'n fründlich Upsicht, dei möt uppassen, dat dei Kunn' nich up'e inglisch Oort inköfft. (Nix för ungood, leve Briten!) Grot helpen dörf sei nich, denn, so wür mi dat verklort, dat is ja äben dei Kass', üm sik sülben aftaukassieren.

Wenn nu noch dei künstliche Plie (KI, künstliche Intelligenz) kümmt, uns den Inkoopszedel sülvst schrifft, dei Saken bestellt un dei Pinunsen von't Konto afbaukt — un dei Saken ok noch sülven wegsmitt: denn sünd wi "Konsumenten" ganz överflödig.