En Bild, dat mi an d' Haart foat hett …

Skizze (2013) ut dat ole Wilhelmshaven vun Ewald Eden ( 2022)


Irgendwenn wee de Noam dor un dee jüüst so künnich, as wenn hüm dat all jümmers gääven harr — de Rüstringer Barch.


De Anloag an'n Rüstringer Barch hüüt. Klick up to'n Vergröttern!

Dat gung mi so dör de Kopp, as ikk in mien Stadt Wilhelmshoaben up de halve Höcht van dissen upfoahrnen Hümpel tüschen de NWO-Tankschkipplöschbrürch an de Nordersiet un de gewaltigen Schlüüsenanloagen van de veerde Hoabeninfoahrt up de Süüderkant stunn un miene Oogen up de Siedelskanten van de iisenhollten Dalben noa en missingsch Noamenstoafel söchten.


Een van de olen Duckdalben, de hüüt de Noamenstafeln
vun seebestattete Lüüd droagt

Een leev Minschke, de mi in siene Eerdensdoagen an d' Haart wussen wee un de sien Starvensresten wi een Settji vöördem noa See to brocht harn, de har an disse Stää föör de Tieden un föör de Leevigen mit sien Noam en Gedenken kräägen. "Seefrää", "Seefrieden" hett een verstännigen Geist disse Stää mit de Dukdalben nöömt.


Henwiesschild an de Anloag. Klick up to'n Vergröttern!

Disse Stää de kennde ikk — ov bäter gesächt, de Hääven över disse Grund, de wee mi nich frömmd; so lang, as ikk in miene Läävenstied trüchdenken kann, kennde ikk de.

Aal dat, wat mien Oogen, mien Sinnen oaber nu hier an disse Stää to foaten kreegen, dat muß ikk eersmoal sinnich in neeä Schuven van mien Weeten pakken. Disse Stää, de harr joa en heel annern Klöär, de harr joa een heel anner Utsehn kräägen, as dat to use Kinnertied wäst is. Föör us, de us de verlorn Kreech man jüüst nich mehr tofoat krägen har, föör us wee dat en wilden Welt — föör us wee dat de Begrääp van Freeheit sünner Grensen.

Disse Hümpel ut verneelte Stadtmüüren, disse Barch van Elendsresten, dat wee use Höächt, wenn wi denn heel boaben stunnen un — as Winnetou in Koarl May sien Vertellen — mit de Hannen över de Oogen över dat wiede Woater pliesten.

Denn gehöör us Butschers disse Welt van Watt un Woater. Noa Oosten to bit an de Butjänter Dieken un noa Nörden hen bit achter de Kimm.

Wat wee dat doch noch föör en Welt! En Welt oahn Stiekelwier, en Welt oahn iisern Doren un een Welt oahn "Du dröffst dat nich"-Toafeln.
En Welt, in de de Lücht noch noa See un Solltwoater schmook un nich noa Ölich, nich noa Pikk un Schwefel rüükde.
Een Welt, in de de Övergang van Land to See noch Sand un Schliek un buntklöäriged steensched Dekkwaark wee — un nich rüstbrunsched Iisen un griesen scheddrigen Beton.


Klick up to'n Vergröttern!

All dat Neeä, all dat Spillwaark, wat ikk nu to sehn kreech, dat muß ikk eermoal bi de Siet rüümen, bit ikk dat, wat sükk dorachter verbargen dee, wäär in mien Örnung brengen kunn.

Un süch an, nettegroad as ikk dat doahn harr, dor weesen see wäär dor, de Biller. De Biller van de "Oase" — as dat vöörtiedich un noakreechich eerste Etablissemang, as de eerste ächte "Nachtkrooch" in Kaisers Hoaben nöömt woor, de joa nu verrafftich ganz keen stollten Kaisers Hoaben mehr wee — mit aal de Bargen van Trümmer un Schutt um sükk to — mit aal de schmachtige Minschen manken siene Müüren — oaber ok mit en häntigen Kring van Honoren, de aal mitnanner un tomeist en gooden Spekkbuuk hör eegen nöömden. Dat dröff ikk su särgen — ikk hevv hör meist all noch käent.


De grote Stokkanker an de Gedenkstä, up'n Topp van'n Rüstringer Barch

De eerste Nachtkrooch, in de up een anner Oart schmachtige Seelüü ut alle Winden föör en poar Stünnens Anker schmieten un de Hüür up de Bakk schmieten ov de Wichters tüschen hör Bösten stääken kunnen.
Dat Maale an de Soak wee blossich, dat in disse Tied gannskeen Schkeepen ut alle Winden Kaisers Hoaben anleepen.

Tomeist weesen blods halflastige Granoatfangers to sehn, de oaber nich up Butt un Stint un Granoat joagen deen, neeeeeeeee — de schmeeten hör Netten ut, üm de Minen un Granoaten wäär intofangen, dat Doodstüüchs, dat see vöörtieds sülven utlächt harn. De Weertslüü in de Krooch mit dat rode Lucht bruksen sükk oaber wäägen de fäälend dröögen Seemannshalsgatten vöör d' Tresen keen Sörch nich to moaken — hör Kass, de wee liekers elker Mörgen bit bovenhen full mit Pinunsen.

De Honoren in d' Staddje, de harn de Part van de fäälend döstigen Sailords övernoahmen. Dor an d' Rüstringer Barch, wiet ovkant van Noot un Elend manken de Olldach, dor wee man joa so moi ünner sükk. Ok wenn buten de hollten Müüren van dat Etablissemang niks van dat to hören wee, wat sükk binnen ovspeelde — de Minschen in d' Staddje, de wussen üm jedet Word, üm jeden Bölk un üm jedet noch so fiene Jachtern in de rode Plüsch un achter de Stoffhangers vöör de Separees.


Dat letzte Relikt ut Kaiser's Tieden: Dat Dack van de fröhere Post

Nu stödt de Minschen, de hier Hollstopp moaken, niks mehr mit de Nöäs up dat, wat hier in de Tieden van Överlääven un Neeanfangen su ovgoahn is — nich moal een lütji Toafel mit tominnst de Noam "Oase" is in dat Rund to finnen. Liekers "Oase" doch bestich as Benööm föör dat heele Waark stoahn kunn, wat irgendeen krägeln Kopp in de letzde Tied hier an disse Stää, hier an, up un üm de Rüstringer Barch togaang brocht hett.

Mit Seel'nruh — See-Ruh — "Seefrieden" is de Part benöömt, wor an mächtige Dalben ut Iisenhollt lütji Missingsch-Toafeln dat Besinnen an Minschen woakhollen, de up See hör letzde Ruh' funnen hevvt.


De Gedenkstä besteiht hüüt al ut söss Dukdalben mit Noams

Ähm ünner de böverste Höcht hett een gewalts Stokkanker noch ut Windjammertieden sien letzdet "Vöör-Anker-Goahn" funnen — un jüüst doröver is van Wieden all dat gröönsche Pagodendakk ut Kaisers Koloniendrööm to sehn, dat joahrteindenlang noa dat Ennen van disse Weltendroom de ole Post, dor stuv an d' Kaiser-Wilhelm-Park, utteekend hett.

Dat gewichtigste Besinnen hevvt de veerkantigen Betonklotzen an Barges Foot in mi woakropen, de bit to dat groote Woater in nägenteinhunnerdtweeunsäßtich de Seekantsmüür van us ole Voslapper Seilschkipphoaben wäst sünd.
Noa de hooge Floot harn see över Nachten de Ploatz wesselt. Nu sünd see ok hier to hör letzde Ruh koamen.


Koort van dat Seerebett, wunääm (links nerrn) Ewald Edens
Urne to liggen käm. Klick up to'n Vergröttern!

Blods dat "Entree" — as Napoleon dat benöömen de, wenner he denn dor noch wee —, dat is mi suur upstödt. Dat sücht näämich noch netso schroar un erbarmlich ut as in de schmachtlappige Noakreechstied.
Blods dat wi dat domoals nich anners kennden.
Villicht hett dat joa nu een extra su loaten, üm tominnst een spierke Denken an disse Tieden leevich to hollen.

An disse Stä schall eensdaags ok mien Noam to läsen sien, wenn ik mien Warkeldagskledoasch afleggt heff un noa mien Herrgott goahn bün.


Uurkunn to Ewald Edens Seebestattung. Klick up to'n Vergröttern!


25.11.2023

 


na baven