Kriegstiet in Wietze

vun Heinz Tiekötter


Egentlich wull ik dat nich so breedpetten. Ik bün jo in en Tiet opwussen, in de dat wenig Verständnis geev, wenn een wat öber sien Binneret un sien Beleevnisse vertellt. Sünnerlich wi Minschen in Norddüütschland ward 'n beten schmoollippig un meent, dat gung nüms wat an. Man behollt dat för sik, wenn dat Leben nich no de allgemenen Regeln verlopen is.

In de hüütige Tiet kriggt en jungen Minschen all 'n Promistatus, wiel sien Erzeuger en bekannten Tennisspeler is un sik in de Wäschekomer vun en Londoner Hotel mit 'n Stubenmäken vergneugt hett orrer wenn en Politiker sik as "vun'n annern Ufer" outet. Wegen sien Leev to de Wohrheit kassiert he mehr Wählerstimmen, as wenn he stootsmännische Fähigkeiten hett. So mutt ok ik nu keen Bang mehr üm uns Familjenehre hebben:


Dat ole Celle, opnahmen ca. 1950

Mien Modder keem ut Hörde in Westfolen ut en streng katholschet Öllernhuus. Vadder un Modder weern arm an Besitz, ober riek an Görn. Modder harr fiev Breuder un twee Süstern. Se harr keen lichtet Leben. As se ut de School keem, hett se in Pommern op en Domään 'ne Stellung as Huusdeern funnen. Se kreeg en gode Utbillung un kunn dormit loterhen in Celle Arbeid in de Köök vun en bekanntet Hotel finnen.

In Celle leeg en Fleger-Batalljon un in een vun de Suldoten hett se sik verleevt. Un he wull ok in se. He hett Ernst heten un keem ut Insterborg in Ostpreußen. De beiden weern selig, as sik Nowuss anmellen däe. Man denn keem de Krieg un Ernst müss an de Front. He is all in de eersten Dogen fulln. As Modder ehr Buuk nich mehr to öbersehn weer, hett dat Hotel ehr künnigt. Een halbet Johr loter weer se de unverehlichte Modder vun den lütten Heinz un in mien Geboortsurkunn stunn "Vadder unbekannt". Welk een Schann to domolige Tieden!


Fleegtüüchwrack ut'n 2. Weltkrieg

Modder is mit ehrn lütten Jung to ehre Familje no Westfolen fohrt. Dor sünd se ut alle Wulken fulln un hebbt ehr de Döör vör de Nees tohaut, wiel se de Familje in'n slechten Roop brüng. Modder müss trüch no Celle, hett twee Nächte lang mit mi op'n Bohnhoff seten un wüss nich, as dat wiedergohn kunn. Se hett sik sworen, dat se ninich wedder mit een vun ehre Familje snacken wöör. Denn keem de Leiter vun de Volkshoochschool Hustedt vörbi, hett se mitnohmen un ehr Ünnerkunft un Arbeid geben. Un för den lütten Heinz hett he de Patenschop öbernohmen.

Modder müss noch 'n poormol op dat Stannesamt lopen, bevör de Satz "Vadder unbekannt" ut de Papiern löscht worrn is. Se harr jo Tügen dorför, dat se un ehr Ernst de Hochtiet ploont harrn un bloots siene Versetzung an de Front jemmer Trauung verhinnert hett. Dordörch kreeg se Kriegswaisen-Rente för mi. Doch as de Behörden dat kloog worrn sünd, dat hier een vun jemmer "Helden vun de Ostfront" Vadder vun'n lütten Jung worrn is, wulln se seker stelln, dat ut dat lütte Kind ok 'n Helden ward.

Se nehmen mi vun mien Modder weg un hebbt mi no Wietze in en lienjentreue Familje geben. De sull'n den Lütten to'n Feuhrer-Nowuss ertrecken. Modder müss Deenst in dat Marine-Lazarett Bremerhoben moken un Ünnerhold no Wietze schicken. Dormit weern wi trennt, as ik twee Johr oolt weer.

Mit de Tiet vergeet ik mien Modder. De Fro, de eenmol in'n Halvjohr in Wietze vör de Döör stunn un jümmers weent hett, de weer mi fremd worrn.

Miene neen "Öllern" weern ruge Lüüd. Ik harr dat vun Anfang an swoor. Modder schick jede Woch Fisch un Konserven ut Bremerhoben no Wietze. Wat miene Pleegöllern nich verbrukten, dat hebbt se verköfft. Dat moken se ok mit de Kleedung, de Modder in Bremerhoben för mi besorgt harr. Ik leep jümmers in tweireten Büxen un Jäckers rüm un de Noborskinner güngen goot in Tüüg. In'n Krieg geev dat för de Lüttkinner Vullmelk op Lebensmiddelkorden. De Melk, de mi tostünn, heff ik ober nich kregen. Mit Vullmelk kriggt 'n höltern Footbodden een wunnerboren Siedenglanz...

Mit de Tiet kunn ik keen Fisch mehr doolkriegen. De Olsch hett seggt, dat uns tapfere Suldoten an de Front glücklich west weern, wenn se man so'n scheun Fisch harrn. Un se hett mi haut, bit ik mien Töller leer harr. De Kriegstiet hett allens knapp warrn loten. Wi güngen op de Feller un hebbt Kantüffeln nostoppelt. Ik heff af un an mol een Kantüffel in mien Büxentasch verswinnen loten. Wenn ik denn alleen weer, heff ik de School an de Huuswand afrubbelt un de Kantüffel roh eten. Dorüm kann ik ok hüüt noch keen Brootkantüffel vun rooge Kantüffeln un keen Fisch doolkriegen. Ik heff keen Allergie; ik heff ut de Tiet en utwussen Klaps, en Trauma!

Un denn keem de Mai 1945 un de Krieg weer toenn. Miene Modder is no Wietze komen, üm mi aftoholen. De Olsch wull mi nich rutgeben un hett logen, dat ik nich dor weer. Dorbi seet ik in mien Kinnerbett anbunnen boben op den Dackböhn, wo se mi verstoken harrn. Modder is to de Tommies no Celle fohrt. De weern nu de neen Herrn un harrn in den Flegerhorst jemmer Hauptquartier. Modder hett de Suldoten ehr Leed öber uns gemeensomet Schicksool kloogt un vertellt, bi wat för hundsgemene Lüüd ik ünnerbrocht weer un dat de Öös mi nich rutgeben wulln. Twee Militärpolizisten sünd mit Modder in'n Jeep no Wietze fohrt un hebbt mi bi düsse beiden Schinners ruthoolt. De Ööster hebbt Modder as Volksverräter beschimpt, wiel dat se sik an de Englänners wend harr. Se funnen mi jümmers noch op'n Dackböhn. Modder vertell mi loter mol, ik heff mit 'n Kopp wackelt as en kranket Deert in Zoo un harr mi alle Finger- un Footnogels rutreten.


Britische Suldaten in Celle

Ok de beiden Quäälgeister hebbt de Tommies mitnomen. Modder hett mol heurt, dat beiden in Bergen-Belsen insparrt worrn sünd un dor hebbt se oprümen müsst. De Tommies hebbt Modder un mi an de Stroot no Verden/Aller afsett un wi sünd in'n poor Doog bit no Bremen lopen. Slopen hebbt wi ünnerwegens bi Buern in'ne Schüün, un wenn Modder ehr Geschich vördreeg, kregen wi ok jümmers noch wat to eten.

Vun Bremen güng dat mit de Bohn no Bremerhoben, wo Modder Kollegen ut dat Marine-Lazarett harr. Dat weern nette Mischen, bi de wi eerstmol ünnerkomen sünd. Man wichtig weer to allereerst, Modder harr ehrn Jung trüch, un de geweuhn sik ok gau wedder an se.


24.2.2019


na baven