Kantüffelgeschichten

vun Antje Heßler


To'n Anhören hier klicken:
Lesen deit Antje Heßler in Holsteener Platt.

Wedder is dat Harvst un de Kantüffeln warrt ut de Eer haalt. Un ümmer wedder gifft dat niege Sorten. Vör twee Johr heff ik dat eerst Mal up den Weekenmark de Kantüffel Linda inköfft, de wull'n wi mal pröven. Se hett uns ok bannig goot gefullen un wi hebbt siet de Tiet blots ümmer Linda eten. Domaals is mi Linda sogor in Droom in de Mööt kamen, un dat keem so:

To Huus heff ik den Inkoopsbüdel mit de Kantüffeln up den Disch utschütt un de Kantüffeln na de Grött sorteert. Dorbi full mi en besünnere Kantüffel up. De sehg meist ut as en Gesicht vun'n lütten Kerl. Se harr Ogen un Mund. Ik legg se an de Siet un stell se up en Töller mit Sand.
In de Nacht harr ik denn enen Droom. Ik höör en lies Stimm wispern, meist so, as wenn se mi reep. De Stimm wöör luder, se keem ut de Köök. Ik möök de Kökendöör up, un dor plier mi de Kantüffel mit ehr Ogen an. "Ja, du hest richtig hört, ik heff di ropen. Goot, dat du markt hest, dat ik en besünnere Kantüffel bin. Ik heet "Linda" un kaam ut en heel gode Sipp. Mien Öllern weern kene gewöhnlichen Kantüffeln, se kemen ut de Sipp vun de Saatkantüffeln. Ik bin ok en Saatkantüffel un bin ut Versehn bi't Sorteeren mank de Eetkantüffeln kamen. Du aver hest markt, dat ik wat Besünneres bin. Dorför vertell ik di nu en Geschicht, de sik würklich afspeelt hett."

Mit en breden Grienscher in't Gesicht fung se an: "Dor weer eenmal en jungen Keerl. De köff sik up den Weekenmarkt twee Kilo Saatkantüffeln. In dat nächst Fröhjohr wull he se in sien Goorn anplanten. He wull geern tiedig de ersten Kantüffeln hebben. To'n Vörkiemen stell he se dorüm fien uprecht in en Kist. Dor weern ok mien Öllern mank. Se harrn al recht grote Kiemen, as he se in den Goorn anplanten wull. Aver he steek se mit de Kiemen na Ünnen in de Eer. He meen, dat weern de Wötteln. Mien Öllern weern aver so stark, se hebbt eenfach de Kiemen üm sik rüm ut de Eer dreven. Se kemen blots ornlich wat later ut de Eer!" Dor waak ik miteens up. Ik reev mi de Ogen. Gau leep ik in e Köök. Dor stünn noch ümmer mien Kantüffel up den Töller mit Sand. Sehg meist ut, as wenn se mi angrienen de.

Kantüffelfeld

Süüdamerikaansche Wild-KantüffelUn nu sall de Kantüffelsoort Linda nich mehr anbuut warrn. Aver noch kann ik se up den Weekenmarkt köpen. Wat Linda mi wull hüüt in'n Droom vertellen wöör? Se wöör mi seker seggen: "Dor sühst du mal, dat ik würklich wat ganz Besünneres bin. Stell di mal vör, de Saatgoottüchter wüllt sogor, dat ik vun Markt verswinn! Se sünd al vör Gericht gahn. Aver noch hebbt se dat nich schafft, mi, Linda, üm de Eck to bringen!"

KantuffelkruutDüt allens hett mi neegierig maakt, dat ik mi över de Kantüffeln 'n beten wat slau maakt heff. Mien Böker müssen herhollen. Dor heff ik den leest, dat de Kantüffeln al en wieden Weg maakt hebbt. Se kaamt ut Südamerika. Mitbröcht hebbt üm 1555 de Spanier düsse Plant. Toeerst wöör se as Bloom in de Goorns anplant, se harr so smucke Blöden. Eerst vele Johrn achterna keem man dorachter, dat man de Knollen ok eten kunn. In dat söößteihnste Johrhunnert kümmt de Kantüffel denn as Spieskantüffel in den Hannel. Aver dat duert noch lange Tiet, bit se vun de Minschen annahmen warrt. "Wat de Buur nich kennt, dat eet he nich."

De Ole Fritz bi de KantüffelbuurnDor geev dat aver in Preußen enen König. Friedrich de Grote hebbt se em nöömt, vun 1712 bet 1786 hett he leevt; vun 1740 an hett he Preußen regeert. Ja, dat weer de "Ole Fritz". De wull, dat de Buurn mehr Kantüffeln planten sullen. Dor leet he sien Soldaten an en Kantüffelfeld Wache gah'n. Mit düsse List hett he de Buurn rümkregen. Se dachen, wenn de König dat Kantüffelfeld vun sien Soldaten uppassen lött, denn mööt de Kantüffeln ehr Geld weert sien. Un dat weer ja ok so!

 

De Ole Fritz as Kantüffelkönig. Ole Karikatur

Hier bi uns hett dat noch wat länger duert, bit de Kantüffel anbuut wöör. Uns Land, Sleswig-Holsteen, höör domaals to Däänmark. En Kirchenprobst ut Angeln harr vun den Kantüffelanbuu in Preußen höört. He hett de Buurn ut Angeln dorto bröcht, düsse Plant ok up ehr Land antoplanten.

Hüüt is de Kantüffel en Volksnahrungsmiddel un is ut unsen Spiesplan nich mehr wegtodinken. Welk Lüüd leggt ut Dank noch hüüt Kantüffeln up dat Graff vun König Friedrich. Wat de König wull seggen wöör, wenn he wüss, dat man üm en gode Kantüffelsoort vör Gericht geiht. "Un dat üm miene Kantüffelsipp! Heff doch al ümmer seggt, wi sünd wat Besünneres!", wöör de Kantüffel Linda to mi seggen.

Kantüffelblööt

Wo is dat denn nu mit uns, dörvt wi de Kantüffel Linda överhaupt noch köpen? Vör Gericht hebbt de Buurn doch verloorn. Dat heet doch, dat se de Soort Linda nich mehr vermehrenun up den Markt verköpen dörvt. Un dorbi smeckt de Kantüffel Linda doch so goot!



Stand Harvst 2005 in Saken Linda: De Lüneborger Zuchtfirma Europlant hett de Sortenschutz-Lizenz för Linda, un de wüllt se nu trüchtrecken, dat se ehr niege Sorte "Belana" an'n Markt dörchsetten köönt. För de niege Sorte mööt de Buern Lizenzgebühr betahlen, Linda dorgegen is nu ümsüss — dorüm lett sik mit ehr keen Geld mehr verdenen, dorüm schall se weg. Europlant hett Buern, de Linda liekers plant, vör Gericht bröcht. 30 Johr is dat al, dat wi Linda eten dröfft un dat geern doot. Vele Verbraucherschützers un Börgers hebbt sik besweert, wieldat se meent, de Lü schullen sülven bestimmen, wat se eten wüllt — nich de Rendite schull dat bestimmen. Nu is de Utloopfrist för Linda eerstmal üm twee Johr verlängert. Villicht passeert ja noch wat, dat wi ehr behollen köönt, wenn wi an'n Ball blifft. Wat Se as Kartoffeleter/sch doon köönt, köönt Se t.B. bi't Verbraucherministerium orr bi de Verbraucherzentralen (t.B. in Hamborg) rutfinnen. Dat Beste is jümmers noch: Fraagt Se in'n Laden orr op'n Markt na Linda, kööpt Se ehr veel un geern! Wenn Se wüllt, köönt Se de Europlant-Lü ok op de ehr Websiet en Mail schicken un ehr Ehr Menen to dat Verswinnenlaten vun Linda seggen!

Un nu is Linda wedder dor!

An 28.08. 09 stünn in't Blatt en Artikel: "Frohe Kunde für Kartoffel-Freunde! Briten bauen "Linda" wieder an."
Kuum to glöven, aver de Kantüffelsoort Linda dörv wedder anbuut warrn! De Kantüffelsoort Linda kannst wedder överall köpen!
Wi weern annerletzt up enen Biohoff. Dor stünn en groten Korv mit Kantüffeln. Dat weren allens Linda! Weer doch kloor, dat ik glieks welk kööft heff. De Kantüffel Linda wöör seker smustergrien: "Ik bün even doch wat Besünners! Heff ik doch al ümmer seggt!"


Toletzt ännert an'n 13.9.2009


na baven