Karl-H.Nissen
Oosterspazeergang mit Eierschelln

Nu hebbt wi dat endlich trechtkregen: Wi sünd de Fleeschhauerstraat rup- un dalbummelt.
Feine, olle Hüüs staht dor, en mütt blot mal den Kopp hochnehmen. Un hübsche Ladens sind dor, in de dat Rinkieken lohnt. Bi den enen orrer den annern kunnen wi dörchgahn na achtern bet in den lütten Goorn.
Vör en Schaufinster bleev Anneke stahn, se weer rein ut de Tüüt:
"Kiek mal, kiek! Dat hele Finster liggt vull Eierschelln. Wo originell! Wo dekorativ! Dat is mal en Infall. — Un mi fallt dorbi in, dat ik noch Krüder bruuk to'n Farven vun de Oostereier."
Na, denn rin in en Afthek un Malven un Kamille un sowat köfft. Man denn harrn wi uns en Tass Kaffe verdeent. Anneke harr den Kopp nu vull mit Oostern.
"Bi uns Tohuus", so vertell se, "weer dat fröher so, dat wi de Schelln vun't Oostereier-Eten verschenkt hebbt an gode Frünn. Dat sull Glück bringen. Du müßt de aver ganz lütt haun. In en halve Schell wahnt anners de Hexen in."

Bi dit Snacken weer mi ok wat in den Sinn kamen. Ik weer teihn Johr olt, as wi mit de Iesenbahn na Franken föhrt sünd. "Kinderlandverschickung" hett dat heten. Ik keem up enen Buurnhoff. Mien nien "Öllern" hebbt Krause heten, dree Kinner weren dor un Tant Rita. De weer meist för dat Grove. Un denn weern dor vele Köh un Swien un Göös un Höhner un veer Peer. Nie weern ok för mi all de Maschinen un de Schüün un wat weet ik noch. Dat weer en ganz anner Welt. Dat hett mi bannig goot gefullen, ok, wenn ik toeerst de Lüüd nich recht verstahn kunn, — de harrn aver ok ehre Noot mit mi.
Un denn keem Oostern.
Tant Rita seet veel still in de Eck un weer an't Beden. Dorbi harr se en Keed in de Hand mit Perlen. Sowat harr ik nich kennt.
An'n Oostermorgen, ganz fröh, sünd wi all mit de Kutsch na de lütte Stadt föhrt to Kirch. Mit en Kutsch! Dat mütt een sik vörstellen! Un ik seet mit baben up.
Tant Rita müß tohuus blieven un Meddag kaken. As wi trüch weern, güng dat an't Eier söken, buten up den Hoff. Dor weer nich de Oosterhaas kamen, nee, dor weer dat de "Rode Haas". Un wi hebbt vele Eier funnen, ganz bunte. Mudder Krause, dat harr ik mal sehn, harr Zippeln kaakt in enen groten Pott un de Eier weern nastens ganz bruun. Wo dat weer mit root un gröön, dat weet ik nich.

Dat kunn mi nu aver Anneke verkloorn, se weer doch dorüm in de Afthek west. Un so hebbt wi snackt un snackt, — bet de Kellnersche keem un ganz fründlich seggt hett, dat nu Fieravend weer.
Dat maakt Spaaß, mal de Fleeschhauerstraat up un dal.

De Eierschell...

...is en lütt Wunnerwark vun de Natuur. Se besteiht to 94% ut Kalk (Kalzium-Karbonaat, CaCO3). Dat de Schell ok noog dorvun afkriggt, mutt de Hehn orrig sülven Kalzium to freten kriegen; faken geevt de Buern vundaag Muschelkalk to't Foder. Un Vitamin D bruukt de Hehn ok för en sunde Eierschell; un as wi all weet, is Sünnschien good, dat Vitamin D sik bildt. Dörüm: Friee Höhner brukt dat Land! Licht un Luft för Höhner!

Binnen is de Kalkschell vun stückerwat lütte Schellhäute bedeckt; dat weet elkeen, de al mal en Ei pellt hett. Man ok buten hett de Eierschell en Huut, de so nöömte Cuticula (dat heet op Latiensch eenfach bloots "Häutchen"). Dat hett sin Bewandtnis: De Schell is nämlich porös. 7000 bet 17000 lierlütte Poren sorgt dorför, dat dat Küken ok Luft kriggt, wenn dat dor binn ranwasst, un dat Woterdamp un Kahlendioxid rutköönt, wenn dat Küken atent. An't dicke Enn sitt de mehrsten Poren. Man dat dat Ei nich utdröögt, dorto deent de Cuticula. Se warrt ganz amenn bildt, wenn dat Ei meist ut den Höhnerpopo rutkümmt. Se höllt de Keime un Mikroben vun de Poren af. Dorüm schast Eier, de beten dreckig sünd, ok nienich waschen, wenn du ehr nich glieks verbruken wullt! Mit dat Waschen geiht nämli de Cuticula perdü, un denn warrt dat Ei gauer slecht.

Dat en Ei in dat Hohn ranbildt warrt, dat duert üm un bi 24 Stünnen. Also kann en Hehn per Dag theoretisch 1 Ei leggen. Avers wat en grote Menge Nährstuffe un Kalk warrt dorbi vun de Hehn feddert! Dat is meist to'n Wunnerwarken, dat Höhner nich bloots alle twee orr dree Weken mal 'n Ei leggt!

Un de Klöör?

Wenn dat Ei noch in't Hohn steken deit, is elk Ei witt. Bloots in de letzten 4-5 Stunnen vör dat Leggen kriggt de brunen Eierschelln ehr Klöör. (Natüürlich noch vör de Cuticula.) Tje, un welk Höhner leggt brune Eier? Leggt brune Höhner de brunen Eier un witte Höhner de witten? Nee, so licht is dat nich. Muttst nauer henkieken. Fuustregel: Höhner mit rode Ohrlappen leggt brune Eier. Witte Eier leggt bloots de ganz reinrassigen Höhner mit witte Ohrschieven. — Blangenbi is dat en Legende, dat de brunen Eier sunder sünd as de witten. Dat bleke Utsehn vun witte Eier hett nix dormit to doon, dat dat de Hehn nich good geiht; dat is bloots en Rassefraag. Un in witte Eier hett dat ranwassen Küken ok noch beten Licht — is doch ok schöön.

Marlou Lessing