Caspar David Friedrich — "De Iesbarg": Terslaan Höpen?

Vun Albert Domnik

Ik laad Se hüüt to enen Besöök in de Hamborger Kunsthall in.
Wi maakt enen groten Sprung vun över 160 Johren, wi wüllt uns en Bild vun Caspar David Friedrich ankieken. He weer en Norddüütschen, en Plattdüütschen. He weer boorn in Greifswald an de Oostsee. He hett denn lang in Dresden leevt, wo he ok 1840 doot bleven is.

Hamborg hett en Barg Biller vun em, na Berlin de tweetgröttst Sammlung. Een vun sien bekanntesten Biller is "De Iesbarg". Maalt meern in'n Winter, de Iesschollen sünd villicht 30 cm dick, de Floot vun de Elv hett de tohoopschaven. In de Mitt vun uns' Bild, dor hebbt wi en Pyramid vun kole Iesschollen, links is noch en lieken Iesbarg. De Heben achtern is ok koolt — blaag, dor markst du, wat för'n Temperatur wi hebbt.
Elkeenmal, wenn ik vör dit Bild stah, fang ik an to freren. Mi dücht, dat is een vun de grulichsten Biller in de Kunstgeschicht.

Klickt Se op dat Bild, wenn Se dat ganz groot sehn wüllt (150 kb).
Torüch kaamt Se denn mit'n Zurück-Knoop.

Picasso hett mal seggt: "En goot Bild mutt vele Messen un Raseerklingen hebben." Uns' Bild is so'n Raseerklingen-Bild!
Un wenn wi genau henkiekt, seht wi ok, wat dor al tweisneden is: Merrnmang dat Ies seht wi de Trümmer vun en Schipp, de Planken, en Stück vun'n Achtersteven. Dat Ies mit sien groot, sien gewaltig Kraft hett dat lütt Holtschipp tosamendrückt. In dat iesig Water hett keeneen överleevt. Villicht dach uns' Maler an 'n Schippsünnergang in sien' Tiet. He hett glieks noch en Bild maalt, wat he nöömt: "En braken Schipp vör Gröönland in den Wonnemaand".

Caspar David Friedrich harr jümmers veel Bang vör 't Ies. He weer noch en lütten Jung, as sien Broder vör sien Ogen ünnergüng un versapen is, he müss tokieken un kunn nix maken.
Uns' Bild warrt ok nöömt: "Dat Höpen geiht ünner". Höpen — dat weer de Naam vun dat Schipp.

Un hier hebbt wi ok dat Thema vun uns' christlich Andacht: dat Höpen. Vele hebbt keen Höpen mehr un gaht ünner. Koolt is dat in ehr Leven. De Partner hett di sittenlaten, du büst verlaten, du bliffst alleen, keeneen, de di warmen deit. Du hest Sorgen, du hest Plaag, keen een steiht di to Siet, de Sorgen sünd as Iesschollen, de di tweisnieden doot. De Iesbarg is över di un drückt di dal. "Liekers höpen, ok wo dat nix mehr to höpen gifft", seggt Paulus. Een is över di.

Blots: de Minsch, de keen Gott mehr hett, wat schall de noch höpen? Dat Ies un de Küll sünd övermächtig.

Wi kennt Posetiv-Biller.
Uns' Bild aver is'n Negativ-Bild: Wi mööt dat för uns eerst entwickeln, christlich utdüden. Un denn köönt wi seggen: Nee! För uns Christen geiht dat Höpen nich ünner! Un över den blagen Himmel wahnt een, de nich ut Ies is. Uns' Gott is keen Iesbarg.

De Iesbarg up dit Caspar-David-Friedrich Bild süht ut as en Pyramid.
Wi kennt de ägypsch Pyramiden, dor hebbt se den König in de Mitt, man he töövt up dat Leven, dat Gott em weddergeven kann.