Hunnert Johr Füerwehr:
Veer Brundörper Fruens vertellt vun fröher —
Deel 8: En Leven mit Nadel un Faden

vun Meike Balzer-Fraun

Deel 1: Dat Heringseten
Deel 2: Tilly
Deel 3: Hilde
Deel 4: Gesine
Deel 5: Lisa

Deel 6: Wo dat anfüng
Deel 7: Water weer faken knapp
Deel 8: En Leven mit Nadel un Faden


Hilde ehr Mama hett mit dat Neihen un Flicken vun anner Lüüd ehr Kledaasch Geld verdeent. Ok Hilde kunn as Kind al knütten, häkeln un 'n beten neihen.
Se hett för ehr Kumfermatschoonsgeld Wull för en Jack köfft un sik in de slechte Tiet ut dat witte Goorn vun Zuckersäck Strümp knütt.
Na de School müss se een Johr lang ehr Mama to Hand gahn, ehr dat se en Lehrstell as Sniedersche kreeg.

"Ik schull dat, aver wat ik dat ok würklich wull, dor kann ik mi gor nich mehr so nipp un nau op besinnen. Jichtenswann weer dat slichtweg so! Vör allens en Deern muss ja domals froh ween, en Lehrstell to kriegen!"

Nu dree Johr lang jeedeen Dag mit Rad dörch Wischen un Holt, bi Wind un Wedder, över Stock un Steen Klock söven na Ve'sack hen un üm un bi Klock söven woller torüch. Tweemal 10 km mit't Rad.
Teihn Stünnen lang neihen un ‚na Fieravend' de Warksteed oprümen un putzen. Sünnavends weer Klock veer Fieravend. Männichmal geev dat ok in de Meestersche ehren Hoff wat to doon. Kunnst nix nich bi maken!

Een Mal de Week weer vörmiddaags Ünnerricht in de Beroopschool in Blomendal.
Achterna gau wedder na de Warksteed.
As Lohn geev dat 25 DM in'n Maand in't eerste Lehrjohr un denn jeedeen Johr 10 Mark mehr.

In de Sniederee hefft faken Fruens en poor Weken lang dat Neihen mit de Maschien lehrt: Wat een so bruken deit, üm de Familje ehr Kledaasch op Schick to bringen. Flickwark un slicht Alldaagstüüch, Schörten, Kinnersaken, Bett- un Dischwäsch. 45 Mark hefft se dorför betahlt.

To Anfang de föfftiger Johren hefft de Lüüd faken ole Kledaasch brocht, wenn se nie'e' Saken bruken deen. De Meestersche hett de Snittmuster maakt un denn den Stoff tosneden.

Man eerstmal weren de Deerns anne Reeg: optrennen un de Flusen un den Dreck ut de Nöht un Sööm bösten un pulen! Besünners schietig weren Mantels un Kostümen, vele Johren dregen, blots utböst un lüft, nich wuschen oder cheemsch rein maakt.
Bi't Neihen piekst di ja nu faken mal in'n Finger, denn de Dreck, un batz harr Hilde sik de gele Süük infungen. Se besinnt sik op Karlsbader Salz un Tütensuppen mit veel Salz. Velerwegens en Beroopskrankheit to de Tiet.

De Afslusspröven na de Lehr weer in Bremen in de grote Beroopschool.
Heel fröh dat Rad in Ve'sack bi de Meestersche afstellen un gau na'n Bahnhoff dicht bi. So wiet, so goot. Aver mit'n Tog fohren weer ja ganz wat Besünners. Dat harr se dorvör noch nie nich maakt. Ok de anner Lehrdeern ut Blomendal kennde sik dormit nich so recht ut. Hett aver oppen Henweg fein klappt!

Wo se de School in Bremen funnen hefft, weet Hilde nich mehr. Jichtenswo mit'n Bus.
De Pröven duer vun Klock acht bet Klock söss.
Schriftlich, mündlich, praktisch. Twüschendörch Tiet för'n Botterbroot.
Denn nix wie rin in'n Bus! Blots dat weer woll de rechte nich. De Naams vun de Stoppstellen kennden de Deerns ja gor nich! Also rut ut'n Bus — töven — trüch na'n Bahnhoff — Tiet för'n Braatwuss — töven — rin in den letzten Tog na Ve'sack!

As Hilde ehr Rad afhaal, weer de Meestersche al lang in Nachttüüch: "Wo büst du denn blots wesen? Ik tööv al lang op di!"

Snee harr dat geven, de Maand schien hell, de ole Dynamo maak dat Fohren noch sworer, also ut dormit. Un denn weer dor en Keerl mang de Bööm in't Holt ünnerwegens, mit Taschenlamp un Hund söch he wat. Mannomann, weer Hilde bang! En Polizist! He blaff ehr an, wat se so laat un denn ok noch ahn Licht dor to doon harr. Se schull sehn, dat se Licht anmaak un na Huus keem!
De Klookschieter, de!
Bald halvig twee! To Huus legen se al all inne Puuch — keeneen harr töövt up ehr.

Op ehr Mama ehr Maschien kunn Hilde nu allens neihen, wat en Fru so bruken deit:
Mantels, Röck, Büxen, Blusen, Kleder, Kostümen, ok Bruut- un Ballkleder. Ehr egen Ballkleder hangt noch in en Schapp.

Na ehr Heirat hett Hilde to Huus un faken in anner Lüüd ehr Stuven op de ehr Maschinen neiht un flickt. Mal en heel ooltmoodsche, wo een dat Rad mit de rechte Hand dreihen muttst. Harrst blots een Hand, den Stoff to föhren.
Vele Johren lang weer se ok för den Handarbeitsünnerricht in de Brundorfer School tostännig.

Ehr Leevdag hett Hilde jeedeen fre'e Stünn Handarbeit maakt. Ehr Stuven sünd vull vun stickte Biller un knüppt Teppiche, in Schappen un Schuuvladen hööd se fien plätt Deken, häkelt oder stickt in Hardanger oder Krüüzstick.
Wokeen dat woll mal hebben will?

Bargenwies Kledaasch för ehre Deerns hett se häkelt, neiht un knütt un Strümp strickt un stoppt, wat de Nadeln hergeven.
"Wenn wi avends Navern un Frünnen drapen deen, hefft de Mannslüüd Skat speelt. Wi Fruens harrn egalweg uns Strickbüddel dorbi."

Un jümmers mal wedder de Satz: "Wat meenst du woll, woveel Rietverslüss ik in Jeansbüxen neiht heff? Harr ik dat man mal tellt!"


15.11.2025

 


na baven