Glücksdag

vun Rolf Schwippert


Männich een hett seker al mal 'n Dag hat, vun den he seggen kunn, dat Glück is mi nalopen. So enen Dag heff ik in en Sommer vun de 1930er Johren beleevt. Un wat sall ik seggen, dat Glück hett mi an den Dag batz inhaalt. Dat leep aver nich glatt un schier af, as een woll menen kunn. Nee, dat Glück müss eerst enen rubbelig Ümweg achter sik bringen.


Grootmudder

Ik harr mien eersten groten Ferien un weer bi Grootmudder in Tramünn. In ehr lütt Huus in de Kurgoornstraat wahn ok Tante Käte mit ehr dree Kinner. Twee Jungens, en Tweelingpoor vun bald fief Johr un en lütt Dern vun tweeunhalv Johr. Grootmudder harr en groot Hart för uns Kinner. Se weer Sniedersch. Tante Käte besorg ehr den Huusholt. De Mannslüüd, de in 't Huus hören, weren up See. De Tieden weren nich goot. För Grootmudder geev dat blot wenig to doon. Mit dat Boorgeld weer se bannig in de Eng.


Grootmudders Huus

Mit mien goot söss Johr weer ik de Deenstöllst in den Kinnerkrink. Dat slööt in, dat ik allerhand lütte Arbeiden to erledigen harr. Dor höör ok to, morgens frische Semmeln för dat Fröhstück to halen.


De Deenstöllst un Verfater

Ik, de Deenstöllst, müss as eerst dörch de Upfrischkur. Waschen, antrecken, kämmen. Achteran kreeg ik en Tweemarkstück in de Hand drückt. Af güng dat na Bäcker Opitz in de Vörreeg. Achter mi ran höör ik sowat as: "Verleer nich dat Geld, dat sünd de letzten twee Mark!" — De Angst, dat sowat indrapen kunn, jaag mi hete Schuur dörch dat Lief. Ik klemm mi dorüm dat Tweemarkstück in de Hand, graad as weer 't en Stück Isen in 'n Schruuvstock.

De Röök vun frisch Semmeln wies mi den Weg. De güng eerst 'n lütt Enn langs de Kurgoornstraat. He böög nahstens twüschen twee hoge Hüüs in enen smallen, düstern Gang in. Dörch dissen langen, smallen Gang leep ik draff. Mi weer dat in den düstern Gang twüschen de hogen Wännen doch beten wat grugelig. De Gang enn an den Hoff vun Bäcker Opitz. Nu güng de Weg över den Hoff an den Füerholtplatz un an de Backstuuv vörbi. Leep wieder över de Deel vun 't Achterhuus bit in den Laden in dat Vörhuus.

Vun 't Drafflopen ut de Puust kamen, stünn ik mang de Lüüd in den Laden. Ik weer bald an de Reeg. Mien Vers leep af as an 'n Vördag: "Twee Tweeback, twee Maan, söss Semmeln!" — De Bäckersfru tell de Semmeln in de Tüüt un legg se vör mi up den Ladendisch. Wat weer dat!? — En fürchterlich Schrecken schööt mi in 't Lief. Dorbi bleev mi meist de Luft weg. Ik harr dorbi en Geföhl, as wull mi dat Hart stahn blieven. Ik luur in mien lerrig Hand. Dat Geldstück weer weg. Dorbi harr ik dat Geldstück bit toletzt in de Hand föhlt. Ok noch, as ik vör den Ladendisch stünn. Ik kunnt nich faten, nich begriepen, wo dat togahn kunn. Mit zittern Kneen fohrwark ik upreegt in mien beiden Büxentaschen rüm. Dor weer dat Geld ok nich binnen. Mehr Taschen weern nich dor. — Up mien Benen harr ik keen Holt mehr. Mit de Hänn klammer ik mi an den Ladendisch fast. Swart un gries wessel dat vör mien Ogen. Dormang rasen mi Biller dörch den Kopp, de mi noch mehr Angst möken. Ik seeg mi ohn Semmeltüüt bi Grootmodder vör de Goornpoort stahn. Seeg dörch dat Finster den fardigen Fröhstücksdisch. Se seten all an den Disch. Grootmodder vör Kopp mit Utkiek na de Goornpoort. Up dat Sofa in en Reeg de dree Kinner. Mien Tante vör den Disch. All töven ungedüllig up de Semmeln de ik bringen sull. Ik wüss, dat Töven weer umsünst, ik harr de twee Mark verloren. — Düsse Angst maken Biller harrn bi mi enen Tranenstrom un en luut Hulen in de Gang bröcht. Naverschen, de mit in den Laden weren, hebbt mit mi den Laden un de Deel na dat verloren Geld afsöcht. Wi hebbt dat aver nich funnen. Mit wohlmenen Tospraak schicken se mi na Huus.

Den Trüüchweg güng ik langsam an. Ik beluur mit groot Upmarken de Eer. Leet dorbi kenen Winkel, keen Lock un kenen Ritz ut. Luur in de twee Lichtschächt in den Gang mang de hogen Hüüs. Dat bröch aver allens nix. Je neger ik na Huus keem, je sworer wörrn mi de Been. Ümmer gröter wöör mien Angst na Huus to kamen.

Mien luut Hulen weer al en ganz Stoot vör mi in de Stuuv ankamen. Ok harr mi de Sökeree ornlich wat över de Tiet utblieven laten. Beides tosamen harr al sowat as en Nootfall anmellt. En Empfangskomitee stünn al vör de Huusdöör. Se hebbt mi up enen Stohl sleept. En Krüzverhöör nehm mi in de Tang. Dat bröch mien jammervullen Tostand noch ornlich wat mehr in de Gang. As de Saak enigermaten kloor up den Disch leeg, wöör forts en Delegation tosamen stellt. De sull den Weg na den Bäcker höllsch genau visenteern. De Delegation bestünn ut mien Tante un mi as den Saakkünnigen. Grootmudder harr mi mit gootmödig Tospraak in enen Tostand bröcht, in den ik de Upgaav in de Delegation halfweegs wohrnehmen kunn. De Tranen un dat Hulen vun mi weren dörch de Tospraak meist to 'n Stillstand kamen. Aver dat Krüzverhöör leep över de ganzen Weg na den Bäcker langsiet mit. Ik müß vun mien Henweg allens bit in 't Lüerlüttst verkloren.


Tante Käte & Co.

Wi hebbt den ganzen Weg afluurt. En Sporenseuker harr dat nich beter maken kunnt. Aver an 't Enn stünnen wi ümmer noch ohn dat Geld in den Bäckerladen. Wi nehmen uns vör, up den Trüchweg allens noch akraater un noch scharper aftoluren. Dat Krüzverhöör is in de Twüschentiet instellt worrn. Dat Upmarken sull nu ganz un gor för dat Söken insett warrn.

Ofschoonst wi al up den Henweg mit den enen Lichtschacht rinfullen weren, harrn de Dinger dat mien Tante andahn. Up den Henweg blenker dat so verdächtig in den linken Schacht. Wi glöven al, wi harrn dat Geldstück funnen. Na dat elennig Afmarachen mit den sworen Trallendeckel leet mien Tante mi an de Hannen in den Schacht dal. An 't Enn bröch ik aver blot en lütt Eck Sülverpapier ut 'n Zigarettenschachel an 't Dageslicht.

Ditmal nehmen wi den rechten Lichtschacht genau in Ogenschien. Up den Bodden leeg en Hupen dröge Blääd un Papiersnippel. Toeers kunnen wi nix wies warrn wat vun Bedüden weer. Aver doch, en Eck weer vun 'n Schadden afdüstert. In den harr dat scharpe Oog vun mien Tante wat Rundes utmaakt. Dat weer twoor nich an 't Blenkern, aver mit 'n beten Inbillen kunn een dat as Geldstück ansehn. Üm de Saak up de Grund to kamen, müssen wi ok dissen Schacht to Lief. Aver wat för enen verhexten Kraam, utrekend den Trallendeckel kunnen wi mit de Kraft vun eenunhalf Lüüd nich ut den Rahmen kriegen. Dat Afmarachen un Rieten weer umsünst. In den Ritz twüschen Rahmen un Deckel harr sik Eer ansammelt. De heel den Deckel iesern fast. Ik as Snelllöper müß na den Holtplatz un Holtsplitter halen. Dormit kregen wi de Eer ut de Ritzen kratzt. An 't Enn kregen wi den Deckel endlich in de Hööcht.

Mien Tante leet mi wedder an de Hannen dal in den Schacht. Ünnen weer dat, graad so as in den linken Schacht, ornlich wat eng. Ik weer mi dor ünnen sülven in 't Licht. Wat in de Ecken leeg, dat kunn ik blot föhlen. Endlich harr ik wat Flaches, Rundes in de Finger. Dat kunn vun Gewicht her en Geldstück sien. Ik lang dat dreckig Stück foorts na baben. Mien Tante beluur dat Stück vun beide Sieden. Reev dat Stück mit den Zippel vun ehr Schört sauber. Hen un herreten twüschen Bangen un Höpen luur ik ungedüllg na baben ut den Schacht. —

Mien Tante, de dat Blankrieven afslaten harr, pulter unverwohrens los: "Jung, wat is dat!? Dat sünd ja gor keen twee Mark!" — Mit en hööglich Upschreen: "Dat is en Fiefmarkstück!" — Ehr Schreen hall langs den engen Gang. Mi dörchschööt en Schreck, de en groot Freud lossetten dee un mi forts glöhnig Backen möök. Ik wüß in mien Upregen, wi harrn nu mehr Geld as dat, wat ik verloren harr.

En harten Ruck an mien Arms reet mi ut den Schacht. Ik lann aver nich up de Eer. Ik flöög bi mien Tante in de Arms. Batz föhl ik up jede Back enen köhlig, feuchten Placken. Flöög mit gehörigen Swung rundüm in 'n Kring, graad as seet ik in de Sittel vun en Kedenkarussel. Dat möök mi reinweg swinnelig in 'n Kopp. Ik weer darum heelfroh, as dat Krinkdreihn langsam utlopen dee. Bevör ik wedder up de Been stünn, harr ik noch enen vun de feuchten Placken merrn up de Steern. Hart slöög de Deckel trüüch in den Rahmen vun den Lichtschacht. En Trecken an den linken Arm reet mi binah vun de Fööt. Üm nich to störken, müß ik lopen so snell as ik blot kunn. — "Fief Mark, — fief Mark ", hall dat 'n poormal langs den smallen Gang. — De Holtplatz, de Backstuuv un ok de Deel flögen blot so an mi vörbi. Besinnen un mi freuen över dat Geldstück, dat ik funnen harr, dat kunn ik eerst richtig in den Bäckerladen. Dor flögen upreegt Wöör hen un her. Af un an verstünn ik: "Fiefmarkstück." Unvermodens harr ik en Stück warmen Streuselkoken in de Hand.
Wat sik nahstens bi Grootmodder in de Stuuv afspeelt hett, as neven de Semmeltüüt dat Restgeld vun de fief Mark up den Disch leeg, dat bruuk ik woll nich in 't enkelte verkloren.

Den ganzen Dag weer ik Hahn in 'n Korf. Vun all de Deenstgeschäften weer ik friestellt. Över den ganzen Dag weer bi Grootmudder in 't Huus grote Freid un Sünnenschien.

Later kunn ik seggen, an den Dag is mi dat Glück nalopen un hett mi wohrhaftig inkregen. En heel upregen Dag för mi, den ik nich vergeet. Ganz in 't Gegendeel to dat Tweemarkstück. An dat hett nüms mehr dacht. Dat liggt villicht hüüt noch in den langen, düüstern Gang.


Ut dat Book "Graaf Luckner un anner Lüüd" vun Rolf Schwippert,
Husum Verlag 2009, ISBN 978-89876-472-8
28.3.2010


na baven