Dat Droomschipp

Mit unsen "Damper" in de wiede Welt

vun Rudi Witzke

Vertelln deit Rudi Witzke in vörpommersch Platt.

De letzen Sommer harrn dat in sik. De Hitt krööp överall hen. Up keen Steed kreegst recht Luft, ok in de Nächte nich. "Klimakatastrophe!", schreven se in de Bläder. Wenn ik so trüüchblick, denn denk ik, de Sommers weeren ok domaals hitt; de Sünn brennte vun'n Heven hendal, Week för Week. Un dat weer ene leidige Saak för de Lüüd up de Sunsche Wisch.

Dörpsschild na "Sundische Wiese", wat dat nu nich miehr gifft.
Uns Dörp is in'n Kataster streken, dat Schild afreten.

Disse evene, langstreckte Landtung is rundüm vun Wader ümgeven, vun'n Bodden un vun de Ostsee. Un liekers weer dor groote Wadernoot. Dat Wader steiht hooch an ünner de Eerd, een, twei Spadenstich deep, un du stöttst up Grundwader in dat Lock. Bloots dit Wader is licht brackig. — Dat weer noch een Glück, dat de Köh un Swien un Schaap dat supen kunnen, ahn krank to warden. Minschen mit ehr fienföhliges Gedärm kreegen dorvun Maagwehdaag un de Loperie.

Zisterne. Bild: Wikimedia Commons/Daniel Ortmann

Dor mußt nu jede Huusholt dat Regenwader upfangen un in en Zisterne sammeln. Jeedeen Huusvadder plegte disse Wader-Sammelsteed püttscherig un harr en wakes Oog, dat wi Kinner nich in de Näh vun disse Zisterne keemen un dor in rümklüdderten.

To disse Wader-Knappheit passte nu gor nich, dat uns Schaulmeister-Huusholt en Zinkbaadwann harr. Dat weer en Oort Trog mi en hochtrecktes Koppenn, as so en Dack. Ik kann mi avers ok nich besinnen, dat dat Ding jemaals to'n Baden nütt wöör. Liekers harr se för uns Kinner en groot Bedüden. Dorvun vertell ik glieks. Vörher is avers dit noch wichtig:

Verdwass un verdweer harrn se up de Feldmark vun de Sunsche Wisch deepe Gravens anleggt. De weern so dree Meter breit un eenmeterföftig deep. Lütte Kinner kunnen dor licht versupen. "Rie-Gravens" sään wi to dit Kanalsystem.

Rie-Gravens up de Sunnsche Wisch

Över Drängsen leep dat Wader vun de Wischen un Feller in disse Rie-Gravens, wöör sammelt un vun Windturbinen in'n Bodden rinpumpt. Disse "Entwässerung" weer för de Buurslüüd just so levenswichtig as de Zisternen an de Hüüs.

Towassen Beek. Bild: Wikimedia Commons/Genet; Käuh an de Beek, Bild: Pixelio/Wolfgang

Riegraven, towossen. Foto: Dieter Guderian

So, na dit landweertschopliche un levenskundliche Beschrieven kaam ik trüüch to uns Kinner up de Sunsche Wisch, to uns Baadwann. Wi Kinner up de Sunsche Wisch nehmen unse Welt up unse Wies. Skatebåhnen wöörn nich inricht, ok kein "Freizeitzentrum". Un en Soziaalpädagoog weer ok nich anstellt.

Damper "Liebe". Bild: F.Witzke

Zeesenboot. Bild: Wikimedia Commons/Doris Antony

Up'n Bodden föhrten un seilten veele Scheep. De Buurn harrn sünnerliche, womit se ehr Jungveih up de lütten Inseln, de in'n Bodden liggen, up de Weid bröchten. Un de Fischer harrn flachgängige, de Zääs-Bööt. Un denn weer dor noch dat Motorboot, mit dat Fährmann Otholt vun de Aflaag na Barth föhrte. Faken keem ok de Utfloog-Damper "Liebe" mit Stadtminschen vörbi, leggte an de Landungs-Brüüch vun uns "Aflaag" an. De Stadt-Utflöögler verlusteerten un verköstigten sik in Otholts Fährhuus. ——

Utflöglers an'n Strand. Foto: M.Witzke

All disse Scheep weern to groot för uns Kinner för Alleenfohrten, in uns Drööm aver nich. De meist siede Bodden kunn fix gefährlich warden, wenn Wind upkeem orrer rümmerküselte, jüst so as up den See Genezareth.

Avers to See wulln wi föhren. Un wi harrn Phantasie. Wi verklorten unse Zink-Baadwann to unsen Damper. Wi, dat weern mien öllere Brauder, uns Hund Männe un ik. Un de Rie-Gravens weern uns "groote See".

Riegraven. Bild: Wikimedia Commons/Killikus

Mit unsen Damper up See. Bild: M.Witzke

Bild: Wikimedia Commons/Bosaurus, Recknitz, Trebel

De Baadwann wöör vorsichtig to Wader laten, sachten nehmen wi unse Plätze in:
Männe stünn vörn, mit de Vörrerpoten up de Kant. Denn keem mien Brauder, achtern seet ik. Un af güng de Fohrt, af in de wiede Welt! Mien Brauder paddelte snutsche un hööl uns in't Liekgewicht.

Männe bellte, un ik weer de Dampertuut. Ierst keemen wi an "Barhöft" vörbi. Un denn mußt ik tuten, so luud ik kunn, dat wi friee Fohrt na'n Strelasund rin kregen. Dor güng dat denn na Norden.

Blick vun Barhöft över'n Bock na Hiddensee. Bild: Wikimedia Commons/Ch. Pagenkopf

Hiddensee. Bild: Wikimedia Commons/Sebastian Negraszus

Bald keem Niendörp up Hiddensee in Sicht. Wedder mußt ik tuten, so luud ik kunn, um uns' Ankunft antokünnigen. Männe bellte. Wi makten fast un güngen an Land. Beschmerte Brööd un verdünnten Stickelbeerensaft harrn wi för uns Stärken mitnahmen.

För uns kunn dat in uns Spintiseern ok Dänemark orrer Sweden sien. Üm uns rüm weer in de Rie-Gravens so un so bloots Wader un Reeth un de Ruuch vun de wiede See. Dor kriggt de Seel Flögel. Un de Phantasie kennt kein Grenzen.

Denn legen wi up'n Rüüch, keken de Wulken na un tühnten un spintiseerten. Vun den groten Zeppelin, de kamen schull. Un ik phantaseerte dortau, dat mien Vadder de Zeppelin-Fohrer weer. He harr en kuriosen Namen vun mi kregen: Benjamin Treppe!

Avers denn wöör dat Tied för de Trüüchfohrt. Seker leggten wi to Huus achter unsen Goorn in'n Rie-Graven an.

Tje, so sünd wi faken ünnerwegens weest. För uns weern dat avers "See-Reisen" in de "wiede Welt".
Könnt Se sik ne scheunere Oort denken, de Welt to entdecken?

Geboortshus up de Sunsche Wisch. Klick up tau'n Vergröttern!

Wi wöörn denn ok vun de annern Kinner bannig beniedt, de all so'n "Damper" to Huus nich harrn.
Un Arthur, mienen Patenunkel Jehann sien Öllsten, beddelte un beddelte, hei wull ok mal up groote Fohrt gahn.
"Afmakt!", sää mien Brauder, "bloots pass up, håål ok gaud Liekgewicht!" Arthur makte sik trecht för siene ierste Utfohrt. Hei stellte siene Holtenslåårn in't Gras, krempelte de Büxenbeen wat höger un kladderte vörsichtig in den "Damper". Mien Brauder speelte den Fastholler. "Lienen los!", geev Arthur dat Kommando. Un dat platschte un sprütte: Arthur rauderte as dull los.
Avers denn weer Arthur nich mehr to seihn. De Baadwann weer kentert un Arthur ünner ehr verswunnen.

Un dor keem he hooch, pruste un spuckte un krööp an Land. Klatternatt schimpte hei: "So'n Schiet, so'n Schiet ok! Dat is jo gor keenen Damper nich. Dat is een Schietding. — Föhrt ji man wieder mit dat Düvelsding in de Welt ümher, ik bliev bi Vadding to Huus!"

Windturbine. Bild: F. Witzke

Arthur hett dat denn ok daan. Hei bleev bi sienen Vadding un denn sien Leven lang in de Neegde vun de Sunsche Wisch. Hei harr naug vun de wiede Welt. Tje, un wi? Wi sünd wohrhaftig in de Welt flagen, sünd veel rümmerkamen, hebbt veel belevt, hebbt Freuden un groote Trurigkeit hatt in disse wiede Welt. Un jümmer blifft "de Sehnsucht nah dat lütte, stille Inselland", na uns Baadwann un de Rie-Gravens.

De Arbeit vun de Turbinen maakt hüüt elektrisch Pumpen. De Turbinen keemen in'n Schrott. Un vun de Aflaag un dat Fährhuus Otholt stahn noch poor höltern Pahls in de See un gammeln för sik hen. Wo maal över 20 Buurnhööf up 10000 Morgen Land mit över 250 Minschen ehr Tohuus harrn, is nu linker Hand vun de Schossee na Praamoort "militäärsch Sperr-Rebett". Dat sünd de Dünen, dat Dünenholt un de breide Sandstrand. Dor hett de "Deutsche Wehrmacht" un de "Nationale Volksarmee" vun de DDR sik uttoovt.

Rechter Hand is "Betreten verboten Vieh-AG Zingst". Dor hebbt Rindveicher nu ehr Tohuus.

Swattbunte. Bild: Hein Maecke/Wikimedia Commons

De Minschen sünd verjagt — un hebbt Heimweh. Dat kümmt jümmer wedder, besünners wenn se wat vun Tohuus höört orrer seiht.

Bild: R. Witzke

Sunsche Wisch, Aflaag: Bloots poor gammlig, tosamenbreken Pahls wiesen di,
wo maal de Damper "Liebe" fastmakte. Un dat ok nich miehr lang.