Vun de "Ewigkeit" na'n "Rosenhoff"

vun Rudi Witzke

Heiligen Geist Hospital Lübeck, Olenhuus för Mannslüüd un Fruunslüüd. Bild Mylius u. Roland Meihnecke/Wikimedia Commons

Kann angahn, dat wi Johannes Bugenhagen en grotes Loff utspreken mütt. De hett de Feudaalherrschaften, wotau ok de frieen Buurn hörten, bannig in de Bicht nahmen, dat dat ehr Plicht weer, för Ole to sorgen.

Hier un dor aver harrn de Mitminschen in de Städer un Dörper dat ok al för ehre Olen so inricht, dat se wat to Bieten harrn un en Puuch, wo se ehre mäuden Köpp
un von de harde Arbeid mören Knaken leggen kunnen.

Na Abtshagen in'n Kreis Grimmen weer en niege Pastoor kamen. Hei müßt sik de Dörper anseihen, de to sien Karkspill tauhörten. Un so keem hei ok dörch dat Abtshäger Holt an Ungenaad vörbi na Sievertshagen. Hei harr sik up'n Zeddel poor Naams vun de Öllsten ut dat Dörp upschreven. Hei fragte poor spelen Deerns na de Lüüd.

Kaat. Bild: Vincent van Gogh

Un jümmer sään se bi den een orrer anner Naam: "De sünd in de Eewigkeit."
"Woso sünd de denn all doot?", fröög hei na.
"Woso doot? De wahnt doch dor achtern in de Kaat tosamen. De Kaat heit doch Eewigkeit!"

Dor harr de Pastoor wat tauliernt. Na de Karkenornung, de Bugenhagen
ok för dat Karkspill Abtshagen upsett harr, hörte de Plicht, dat elkeen Dörp
en Huus för de Olen paraat hollen müßt. Un de Dörpslüüd weern nich up den Kopp follen. De Olenhüüs kregen gaude Naam: Ewigkeit, Paradies, Nie-Jerusalem, Hütt up'n Barg Zion usw.

Bugenhagen hett ok för Lübeck de Karkenornung schreven. Elkeen Börger schull sien eigen Dack över den Kopp hebben. Wenn nu dor aver en Ool orrer en Oolsch alleen över bleven weer, kunn se in dat Hilligen-Geist-Hospitaal orrer annre Hüüs vun lieke Oort intrecken. De Petri-Kark müßt dat Hilligen-Geist-Hospitaal unnerhollen.

In't Hillgen-Geist-Hospital. Bild: Aroldius/Wikimedia Commons

In 170 Kabäuse levten de Olen, de 1970 gor nich giern in dat niege Olenheim mit Kamern un Stuven ümtrecken wullen. In dat ole Hospital kreeg elkeen een eigen Kabäus. Dor paßte dat Bett rin, een Stauhl, een man smallen Disch und ok so en Schapp. Baven weer dat Kabäus mit Maschendraht adfdeckt. Över alle Mini-Hüsungen leeg een Loopbrett. Vun hier kunn en Wachmann kuntrulleren, wat de Petroleumlüchten daaldreiht, de Kerzen utpuust weern. Ik heff dat Hospitaal 1950 noch in vullen Bedreev seihn, woans dor ole Lüüd levten.

In Lübeck keem to de Olenhüüs vun de Karken un dat Heiligen-Geist-Hospital noch wat Besünnres: de Füchtingshoff! 1636 verföög de ut Westfalen towannerte Koopmann, Raadsherr un Schonenfahrer-Liddmaat Johann Füchting in sien Testament, dat en Drüttel vun sien nalaten Vermögen "zum Nutzen und Besten der Armen" bruukt warrn schull.

1639 hebbt Füchtiges Testamentsvollstrecker dat Grundstück Glockengießerstraße 23 bit 27 köfft. Dor hett de Bumeister Andreas Jäger för 35000 Mark Lübsch den Füchtingshoff opbuut — jüst in de Gestalt, as he hüüt noch to sehn is.

Füchtingshoff in Lübeck. Bild Uli/Wikimedia commons

In de Ewigkeiten, in de Hospitäler un in den Füchtingshoff wöörn de Olen ok verköstigt un pleegt. In Klein Grönau hett dat Huus den Naam Siechenhuus.

Siechenhuus Klein Grönau. Bild Mrs Myer/Wikimedia commons

Vele Ole aver bleven bi een vun ehr Kinner. De sorgten för jüm. Een fünn sik, de en Kamer för den Alleenblevenen harr.

Hüüt sittst meist alleen.

De Kinner sünd hüüt mit ehr Familien wiet verstreugt in Düütschland un hebbt ehr Daun. Se hebbt keen Tiet.
Dat gifft olk veel miehr Ole. Dor müßt de Staat den Pleegdeinst inrichten un elkeen vörher in en Pleegversekerung intahlen laten.

Armenhuus Trebitsch. Bild Dominik.Tefert/Wikimedia Commons

De Pleegsdeinst helpt de Einspänner morgens un avends in de Stüttstrümp. De Deinst besorgt ok de Medikamenten un stellt se tosamen un schall uppassen, dat du de Tabletten ok schlucken deist. Dat kost för'n Maand, nu weit ik dat wiss, 551 Euro. För Hülp bi't Duschen, Waschen un Rasieren müttst extra tahlen.

Eten bestellst bi Eten up Rööd für ca. 240 Euro in Maand. Gifft ok Ole, de sik överhaupt nich alleen beschicken köönt. Denn hebbt de Soziaalämter in Gemeinden, Land un Bund in Pleegheime dorför to sorgen. Dat kost denn üm 3000 Euro, 2000 Euro tahlt de Pleegversicherung in een Maand.

Denn kannst froh sien, wenn dien Rent miehr as 1000 Euro för dat Olenheim hergifft. So hooch is dien Eigenandeil an de Ünnerbringung in en Pleegheim. Vele hebbt dat Geld nicht. Wi hebbt dorför hüüt ok Gesette, wat denn to daun is. Kann sien, dat de ranwussen Kinner för de Öllern in't Pleeghuus en Andeil tahlen mütt.
To Bugenhagens Tieden weer dat ut christlich Negstenleiw eben wat anners inricht, ok mit de Arbeid weer dat nich nöödig, dat Dochter un Swiegersöhn beid en ganze Arbeidsteed harrn.

Wat sää uns ole Pastoor letzt över Gott? To Jesus Christus? "Wi Christenlüüd bruukt keen Gott, wi hebbt Jesus Christus, de de Negstenleiv predigt hett un sik dorför an't Holt slaan lööt. Negstenleiv, dat is uns Christenplicht."

Der Barmherzige Samariter vor der Erlöserkirche Stuttgart.
Bildhauer und Foto: Ulrich Heros

In de Bibel steiht schreven:

Es war ein Mensch, der ging von Jerusalem hinab nach Jericho und fiel unter die Räuber; die zogen ihn aus und schlugen ihn und machten sich davon und ließen ihn halb tot liegen.Es traf sich aber, dass ein Priester dieselbe Straße hinabzog; und als er ihn sah, ging er vorüber. Desgleichen auch ein Levit: Als er zu der Stelle kam und ihn sah, ging er vorüber. Ein Samariter aber, der auf der Reise war, kam dahin; und als er ihn sah, jammerte er ihn; und er ging zu ihm, goss Öl und Wein auf seine Wunden und verband sie ihm, hob ihn auf sein Tier und brachte ihn in eine Herberge und pflegte ihn. Am nächsten Tag zog er zwei Silbergroschen heraus, gab sie dem Wirt und sprach: Pflege ihn; und wenn du mehr ausgibst, will ich dir's bezahlen, wenn ich wiederkomme.Wer von diesen dreien, meinst du, ist der Nächste gewesen dem, der unter die Räuber gefallen war? Er sprach: Der die Barmherzigkeit an ihm tat. Da sprach Jesus zu ihm: So geh hin und tu desgleichen!

De barmhartig Samariter. Skulptur un Foto: Polleket/Wikimedia commons

De Preister leet den tosamenslaan Minschen liggen, liek makte dat een Juud ,
de sik to de Leviten tellte. De Leviter sünd Juden, de besünners Gotts Gebott beachten.

Und de Samariter, wat makte dei? Ehr Land Samaria liggt twüschen Galiläa in'n Norden un Judäa in'n Süden. Se hebbt ehr eigen Bruukdoom. Se beden nich to Gott in Jerusalem, se maakt dat in ehr Wies up den Barg Garizim. För de Juden sünd de Samariter Heiden. Jüst de helpt den vun de Röver schunen Minschen. Un so ward de Heid to een Vörbild, de den slanen Minschen upnümmt un plegt.

Dat kunn hüdigendags nau so passeern, so un ok so. Wo oft slaan junge Kierls up wat swackere in! Sünd al veel to vele dorbi to doot kamen.

Dat is in Travemünde de Priwall Fähranlegger
un Blick up de "Altersresidenz Rosenhof".
Schöön, aver wat dürer.
Bannig wat!
Oldwarden is nu maal en Probleem.
Nich bloots för de Jungen.

Fähranleger mit Rosenhof, Priwall Travemünde.
Bild: Jürgen Howald/Wikimedia Commons