Leevt juun Fienden... vundaag?

Dialoogpredigt vun Marlou Lessing, hollen an'n 29.10.23 in de Fredenskark in Trappenkamp

Renate:

Wi höört de Lesung ut'n Epheserbreef, Kapitel 6.

Opletzt: Weest stark in den Herrn un in sien Starkde ehr Macht. Treckt an Gott sien Wapenrüstung, dat ji bestahn köönt gegen de venienschen Anslääg vun'n Düvel. Denn wi hebbt nich mit Fleesch un Bloot to strieden, sünnern mit Mächtige un Gewaltige, mit de Herrn vun'e Welt, de över düsse Finsternis herrscht, mit de bösen Geister ünner den Himmel. Dorwegen kriggt man Gotts Wapenrüstung to faten, dat ji an'n bösen Dag wedderstahn un allens överwinnen köönt un dat Feld behollen doot.
Denn staht also fast, gördt sik an juun Lenden mit Wohrheit un leggt den Panzer vun'e Gerechtigkeit an, mit Schoh an de Fööt un redig för dat Evangelium vun'n Freden. Sünnerlich avers packt den Schild vun'n Gloven, mit den ji all de füürigen Pielen vun't Leege utlöschen köönt; un nehmt dat Helm vun't Heil un dat Sweert vun'n Geist, un dat is Gott sien Woort.

Leed 362 Ein feste Burg ist unser Gott, Strophe 1-4

Renate:

Wi höört dat Evangelium na Matthäus in't 5. Kapitel.

Ji hebbt höört, dat Mose juuch seggt hett: En Oog för en Oog, en Tehn för en Tehn. — Ik avers segg juuch, dat ji dat Leege keen Wedderstand nich leisten schallt, sünnern wenn di een op de rechte Back sleit, den holl de anner Back ok noch hen. Un wenn sik een mit di anleggt un will dienen Rock vun di, den schast du ok den Mantel laten. Un will een vun di, dat du een Miel mit em geiht, denn gah mit em twee. Giff den, de di nödigt, un wenn di nich af vun den, de vun di wat borgen will.

Ji hebbt seggt kregen: Du schast dienen Neegsten leev hebben un dienen Fiend hassen. Ik segg ju avers: Leevt juun Fienden un biddt för de, de juuch verfolgen doot, dat ji Kinner sünd vun juun Vadder in'n Himmel. Denn he lett sien Sünn opgahn över Lege un Gode un lett Regen falln över Gerechte un Ungerechte. Denn wenn ji de leven doot, de juuch ok leevhebbt, wat warrt ji för Lohn hebben? Doot de Zöllners nich datsülvige? Un wenn ji bloots to Juun Bröders fründlich sünd, wat doot ji Besünners? Doot dat nich ok de Heiden? Dorwegen schallt ji vullkamen ween, so as juun himmlischen Vadder vullkamen is.

Predigt

Christiane: Hallo Martha. Du, wi mööt snacken. Düsse niege Krieg — utrekent in't Hillige Land — steiht as'n Elefant in'n Ruum. Ok in de Kark. Woso köönt wi nix doon? Orr wat köönt wi doon?

Marlou: Naja, uns Politikers versöökt ja, den Krieg ——

Christiane (ünnerbrickt): Uns Politikers nehmt in'n Krieg jümmers een Partei un wüllt de stark maken, dat se winnt. Ok wenn dat mal de richtige Partei is — dat allens hangt mi to'n Hals rut. Siet Johrdusende, ach wat, siet Johrmillioonen winnt jümmers de Stärkere, un jümmers liedt de Armen un Swacken. Un jümmers gifft dat Krieg, Krieg, Krieg.

Marlou: Naja, in de Ukraine winnt de Stärkere momentan nich so licht...

Christiane: Wieldat wi den Swäckeren oprüsten doot. Un in't Hillige Land winnt entweder de veelfach Stärkere orr de fiesere Plietsche — wenn Israel de Hamas in de Falle tappt un sik op en blödigen Bodenkrieg inlett. Wat nich winnt, is dat Gode. De Freden. Un jümmers liedt de Swacken.

Marlou: De Nahoost-Experten seggt, dat kann en lange Krieg warrn. Welk Nahoost-Experten seggt ok, wenn Israel mit sien Atoomwaffen un de Iran —

Christiane (ünnerbrickt): Vun de will ik gor nix höörn! Ik kenn sülven en echten Nahoost-Experten, weetst. De heet Jesus. Un he hett seggt: Leevt juun Fienden un biddt för de, de juuch verfolgen doot. Woso höört nüms op em?!

Marlou: Naja, villicht wieldat dat nich funscheneert?

Christiane (in Brass): Nicht funscheneert?!

Marlou: Na höör mal, Fiendesleevde, Sülvstlosigkeit, dat is doch en slechte Witz. Wokeen so hannelt, geiht ünner.

Christiane (fuchtig un verbaast): Dat is en zentrale Deel vun mien christlichen Gloven, un du seggst eenfach, dat funscheneert nich?! Wenn dat wirklich so weer, wat — wat — wat glööv ik denn dann?!

Marlou: Deit mi leed, ik wull dienen Gloven nich erschüttern. Avers Fakt is, in de Verhaltensforschung floppt düsse Methode total. Mit Speeltheorie-Experimente hebbt se dat bewiest. Een nimmt den annern wat weg, de reageert, un du kiekst, wat passeert, jümmers wedder. Wokeen de annere Back henhöllt un sik nich wehrt, warrt unerbittlich utnahmen, he geiht ünner. As Jesus sülven ja blangenbi ok! Vun christliche Völker orr Naschonen, de sik so benahmen hebbt, is ok nix bekannt. Sachs wieldat se sang- un klanglos ünnergahn sünd. Vernicht woorn. — "Tit for tat" is na de Verhaltenstheorie dat richtige Rezept — also Oog üm Oog, Tähn üm Tähn. Du muttst trüchslaan. Punkt.

Christiane: Avers Jesus is nich ünnergahn, sünnern in't Gegendeel: na'n Himmel opfohrt! Gott hett em operweckt un to sik trocken.

Marlou: Ja, wieldat he so'n komische Hillige weer. So'n Sellschap hett de Ole Herr sachs geern. Dat is denn sien Privaatvergnögen. Avers de Geschichtsschrieven weet nix dorvun. De Welt mit ehr Regeln hett Jesus ümbröcht, un för se bleev he doot. Jümmers noch gellt de Regeln vun de Welt: Wees stark. Besieg dienen Fiend. Op't best: Vernicht em.

Christiane (na en Paus): Du meenst, de Regeln Jesu sünd bloots — so'n Aart Dekoraschoon? En schöne Idee ahn Wirken? Un wi Christen loopt — en Illusioon na?

Marlou: Tja, so is dat. De Regeln Jesu sünd praktisch nichtig. Ja, in't fröhe Christendom woor de Fiendsleevde noch praktizeert. Dormalen weern de Christen verfolgt — un woorn an de Löwen verfodert. Avers sietdat dat Christendom ünner Kaiser Konstantin in't 4. Johrhunnert Macht kreeg, is allens as jümmers: Wokeen Macht hett, öövt Gewalt ut. Ok Christen föhrt allerwegens Kriege. De Gloov hett keen Gewalt verhinnert, sünnern Kriege entfacht un "rechtfertigt". Dat Christendom hett ja nich mal de Nazis verhinnert! Un in de Ukraine kämpft twee christliche Länner gegen'nanner. — Dat passeert avers ok anner Religionen. Ok de Muslime, de ja ok en Fredensbott in ehr Hillige Böker hebbt, föhrt Kriegen — ok gegen'nanner. Ok ehr Religioon woor mit Gewalt utbreedt — jüst as uns. Un sogor de freedlichen Hindus warrt ja miteens kriegerisch...

Christiane (emotional): In so en Welt will ik nich leven! Düsse zynische Welt vull Gewalt heff ik satt, satt, satt! Ik will, dat de Regeln Jesu gelt! Dat dat Gode winnt, wieldat dat good is — un nich wieldat dat stark is! Dat is de eenzige Welt, de levensweert un sinnvull is!!

Marlou: Dat is gor keen Welt, sünnern Gott sien Riek.

(bedripste Paus)

Christiane: Du hest Recht. Dorüm beedt wi jümmers: Laat kamen dien Riek. Un liekers weer de Fiendesleev de eenzige echte Anter — op düsse vertwievelte Laag in de Welt.

Marlou: Ja, de Lehren vun Jesus bedüüdt mi ja ok veel — avers wi mööt de Fakten in't Oog kieken. De Welt is jümmers noch desülvige. As wenn Jesus nienich dorwest weer. Dat Christendom funscheneert eenfach nich. Hett dat noch nie.

Christiane: Avers mien Gloov is nich to'n Funscheneern dor — as jichenseen Auto orr Kaakrezept. Mien Gloov hett eenfach Recht!

Marlou: Wat heet dat? Dat de Fiendesleev so good un schöön is, dat wi ehr utöövt, ok wenn se uns ümbringen kann? Dat wi all Märtyrer warrt? Fraag mal de Ukrainers orr Israelis orr Palästinenser, wat de dorvun hollen doot!

Christiane: Neenee, dat kann nich angahn. Jesus hett sien Lehren to't Leven meent, nich to't Starven.

Marlou: Woneem is denn de Fehler? Hett Jesus villicht jichenswat vergeten to seggen, wat een ok weten mutt, dormit dat klappt? En entscheidenden Trick?

Christiane: Laat mal nadenken. Wi mööt ja nich glieks bi Staaten un ganze Völker anfangen. Dat gifft enkelte Personen, de mit Gewaltlosigkeit un Leevde wirklich wat beschickt hebbt. Gandhi, Albert Schweitzer, Martin Luther King — orr de Quäkers. Se weern konsequent gewaltlos.

Marlou: Dat stimmt. En gode Gedanke! Wohrschienlich hett Jesus uns als Enkelte meent. Denn so'n potenziell döödliche Saak as de Fiendesleev — wat, wat so riskant för di sülven is —, dat kannst ja nich anner Minschen vörschrieven, opdwingen... Düssen Entscheid mutt jedeen Minsch för sik sülven fällen.

Christiane: Un wenn all so denken wöörn …

Marlou: Wenn all so denken wöörn, geev dat wedder överhaupt keen Probleme op de Welt. "Stell di vör, dat is Krieg, un nüms geiht hen"!

Christiane: Ja, denn is kein Krieg.

Marlou: Avers wenn bloots een hengeiht, denn is Krieg! För dat Gode bruukst jümmers all Minschen, för dat Lege langt een — een eenzige —, un batz! brickt dat Lege dörch.

Christiane: Dat stimmt. Dat Gode funscheneert bloots, wenn all mitmaakt, sünst kippt allens in't Lege. Weetst, ik denk mennigmaal: Villicht is dat de grundleggen Fehler in de Schöpfung — de "Arvsünn".

Marlou: Interessante Idee; avers woans kann een eenzige goodwillige Persoon düssen Düwelskrink dörchbreken? Unmööglich.

Christiane: Hmmm... Kennst du de Geschicht vun Ismael Khatib ut dat Westjordanland? En Palästinenser, en Muslim. Siel lütte Söhn Ahmed woor in'n Sommer 2005 von israeelsche Suldaten in den Kopp schaten, wieldat he mit en Speeltüüchpistool spelen dä un de Suldaten dachen, de Waff weer echt. Dat Kind weer 11 Johr oolt.

Marlou: Dat befüert bloots wedder düssen unendlichen Hass in'n Nahen Oosten, de in düsse Kriege…

Christiane (ünnerbrickt): Even nich! Höör doch to. Dat Kind sturv in Haifa in't Sükenhuus, un de Vadder, Ismael Khatib, besloot, de Organe vun sienen Jung to spennen. Dormit woor dat Leven vun swoorkranke israeelsche Kinner reddt — Kinner ut dat Volk vun de Fiende, de sienen Söhn doodschaten harrn. Dat gifft en Film dorto, de heet "Das Herz von Jenin".

Marlou (anröögt): Oh! Den Film mutt ik mal sehn! De Mann hett wirklich op Leges mit Godes antert!

Christiane: Glöövst du, de Kinner, de düsse Organe draagt — hüüt sünd se groot —, un ehr Öllern — glöövst du, se köönt noch hassen...?

Marlou (nadenklich): Nee. — Nee, wirklich nich! Avers woans hett de Vadder dat maakt?!

Christiane: Dat weet ik nich. Avers ik bün wiss, he weer en Minsch vull Leevde. Un een, de sülven ok leevt woor. Minschen, de sik leevt föhlt — de doot sowat.

Marlou: Un de Minschen, an de se dat doot ——

Christiane: ...de föhlt düsse Leevde. Sülvstlose Leevde. Vergeven.

Marlou: Un köönt dorna nich mehr de Hand gegen den annern heven.

Christiane: Nee, dat kannst dorna nich mehr. Dat verännert ok den annern Minschen. De Leevde verännert beid.

Marlou: Is dat de Trick? Minschen dörch Leevde verännern? Dat Rezept vun Jesus geiht scheef, wenn de Gegner so blifft, as he is; avers wenn de annere sik verännert, denn — denn kann dat klappen…?

Christiane: Un överlegg mal, wat Jesus seggt: Wenn een di üm wat biddt, denn giff em mehr, do mehr för em, överrasch em — indem dat du em Leevde wiest, sülvstlose Leevde, de bloots em meent. Un so leevt warrn, sik leevt föhlen — dat deit wat mit di. Dor geiht en Döör op. Sülvstlose Leevde verännert Minschen. Se dörbrickt düssen Düwelskrink vun'n ewigen Krieg op de Welt. Leevde erlööst.

Marlou: Ik glööv, du hest recht. Avers dat is en Saak twüschen Minschen direkt, nich twüschen Staaten.

Christiane: Ach wat! Villicht köönt sik ok ganze Völker un Naschoonen so versöhnen!

Marlou: Avers een mutt anfangen. Mutt Kränkungen un Gewalt vergeven orr sülvst üm Vergeev bidden — un düsse Leevde wiesen.

Christiane: Un dat mööt de Minschen doon, de sülvst al dör Leevde verännert woorn. Also wi. Wieldat wi uns vun Gott leevt föhlt. Unendlich leevt.

Marlou (nadenklich): Wow. Dor muttst irrsinnig Moot hebben, dat to doon. Moot. Un Irrsinn. Beid. Stell di vör, dor steiht en Fiend vör di mit en döödliche Waff un du seggst eenfach bloots —— ja, wat seggst du?

Christiane: Du seggst: Wi sünd Geswister, ik warr di nix doon, heff keen Bang.

Marlou: "Heff keen Bang!" Stimmt! "Förcht di nich!" De Bott vun Jesus!

Christiane: De Gewaltdeders hebbt binnerlich doch all Bang.

Marlou: Un in't Hillige Land, wat seggt se dor? Un wokeen toeerst?

Christiane: Hm, wokeen anfangt, is egaal. Jedeen seggt eerstmal: Dat deit mi leed. Vergeev mi. Dor, ik legg all mien Waffen weg.

Marlou: Un wenn de annere denn tosleit …

Christiane: Jesus seggt, he deit dat nich. Un ik vertru em.

Marlou: Du seggst nicht weniger, as dat wi de Welt redden schallt.

Christiane: Ja, vör sik sülvst. Vör ehren Wahnsinn. Dat weer de Lösung, nich?

Marlou: Dat geiht bestimmt bloots mit Gotts Hülp.

Christiane: Avers dormit geiht dat.

Marlou: Amen.