De Grönauer Andachten: De Kerckring-Altar

trüch

De Kerckring-Altar vun Karl-Heinz Nissen Andacht in de Wegekapell an'n 20.08.1995
Psalm 1 Selig de Minsch, de nich geiht in 't Spoor vun de Gottlosen, de nich steiht op 'n Padd vun de Aftrünnigen, de nich sitt in 'n Krink vun de Sluderjahns, den sien Hart avers hangt an den Herrn sien Lehr un sinneert över sien Lehr bi Dag un Nacht. So'n Minsch is liek as 'n Boom — plant an'n Beek vull Water, bringt sien Frucht to sien Tiet, sien Blööd de verdröögt nich — allens, wat he anfaten deit, dat 'lückt em. Avers nich so de Gottlosen: Kaff sünd de man, wat de Wind wegweiht. Dorüm ward nich bestahn de Gottlosen in't Gericht un de Aftrünnigen nich in de Gemeende vun de Gerechten. De Herr kennt ja doch de Gerechten ehren Weg. Avers de Gottlosen ehr Weg, de verleert sik.			Leve Frünnen, anfungen bün ik mit den 1. Psalm. Dor heet dat: Selig is de Minsch, de nich sitt in den Krink vun de Sluderjahns. Dat, wat dor allens steiht, dat kann een noch eenfacher seggen. Wi bruukt uns blots an de 10 Gebote hollen, dat langt al. Ganz klipp un kloor, beter geiht dat nich. Ik heff noch mienen ollen lütten Katechismus. 1930 is he in Dresden druckt. Vörn steiht in: Lübeck, d.19.6.1945. In'n Mai 1945 weer de Krieg to Enn. In'n Juni 45 füngen mien Konfirmanden-Stünnen an. Uns' oll Pastor Fischer-Hübner hett uns dissen Katechismus schenkt.
			Un hier steiht nu allens binnen. Dor steiht: "Du schallst nich stehlen." Un dor steiht ok: "Wat is dat?" Un ok de Antwort steiht dor: Wi schüllt Gott förchten (achten) un leev hebben. Wi schüllt unsen Naver sien Geld orrer sien Goot nich nehmen. Wi schüllt dat ok nich dörch slimme List orrer falsches Doon an uns bringen. Wi schüllt em veelmehr helpen, sien Goot un sien Nahrung to betern un to bewohren.
Dat is so kloor, so düütlich. Man, wenn wi uns ümkieken: Wo süht dat ut mit "Mien" un "Dien"? Dat mutt woll bannig swoor sien, dat ut'neen to hollen. Wo licht warrt en Fohrrad klaut, wo licht drückt sik een in'n Bus üm't Betahlen.
	Vör'n poor Johr, dor weern wi in Schweden, hebbt 'n Rundreis maakt. Wi hebbt veel sehn un höört vun Land un Lüüd, weern in männicheen Stadt. De Mann, de dat Leit harr, hett uns veel wiest un verkloort. Un denn weern wi wedder mal in so'n Slott, groot un gries, an elkeen Eck en runden Torm. Wi güngen de breden Treppen hooch, vun enen Saal in den' annern, vull mit fiene Möbel, Porzellan, Sülverkraam, Teppiche an de Wännen. Un denn bleven wi stahn vör 'n groot Bild, dat schullen wi uns ankieken. Würklich groot, en poor Meter, 'ne holland'sche Gegend weer dor up to sehn, en Dörp mit 'n Diek un Hüüs un Veeh un vele Lüüd — de danzen. Dor weer Musik. En Swien wörr slacht. Dat Bild weer fein antokieken, wiß, man sowat harrn wi all jichtens mal sehen, annerswo — wat weer hier so Besünners an ? Un denn keem't: Dat Bild schullen wi mal ganz in Roh bekieken, dat weer würklich wat Besünners — dat harr nämlich vör en poor hunnert Johr de Slottherr, Graf Söderstjern — orrer so — köfft! Jawohl, köfft harr he dat, mit sien egen Geld betahlt, de Quittung geev dat noch. Dat schullen wi uns mal vörstellen! All dat anner, dat harr de Graf ut den 30-jährigen Krieg mitbröcht. Funnen. So is dat mit "Mien" un "Dien".
Se hebben dat villicht markt: Ik bün all wedder bi de Kunst. Dor will ik denn man noch 'n beten bi blieven. Ik will mal wat vertellen vun enen Altar, so'n lütt fien Ding: Würklich, he is so lütt. Hier, in de Grönauer Kapell, dor würr he goot rinpassen. He is so groot as de Altar dor an de Wand. He süht 'n beten anners ut as de hier, is nich so veerkantig as'n Schapp. Hier in uns' Kapell hebbt wi disse beiden gotischen Finster un in de Mitt, twischen disse beiden Finster, dor wörr he goot stahn.
	He süht meist ut as so'n Finster, blots baven is he nich so spitz as gotische Finster, he is rund. Rundüm geiht en breden, hölten Rand, ganz vergold't. He hett twee Flögel, to'n Toklappen. Wenn he to is, denn is buten en Landschaft upmaalt, över beide Flögel weg. Allens is recht düüster, veel is nich to sehn.
Up de een Siet steiht de Apostel Johannes. De is goot to kennen, he höllt meist sienen Kopp so'n beten scheef. He hett feine Locken un 'n Kelch mit de Giftslang in de Hand.				De anner Figuur schall Thaddäus sien, vun den weet man nich veel to vertellen. He hett wohl Wunner daan un is mit 'n Küül doothaut worrn.
	Un denn klappt wi de Flögel up.

	Up de linke Siet is'n Mannsbild to sehn, up de rechte Siet 'n Fru. Dat sünd Herr un Fru Kerckring. Nu weten S', vun wat för'n Altar ik snacken do: Vun den Kerckring-Altar ut dat St. Annen-Museum in Lübeck.
	Herr Kerckring sitt vör'n düüstern Achtergrund. Baben sünd güllen Bläder un Ranken to sehn, dortwischen twee Wappen, de vun sien Öllern. Se wiest uns up dat 4.Gebot hen: Du schallst Vadder un Mudder in Ehren hollen. He kickt na de Mitt vun den Altar, small Gesicht, hoge Stirn, lang bruun Hoor, en roden Rock un dor över enen swatten Mantel mit 'n breden Pelzkragen. De Hannen hett he tosamenleggt, he beedt. Vör em liggt up'n Disch en Book, villicht de Bibel. Un ünnen links in de Eck an sienen Arm, dor sitt sien Hund, so'n Oort Schnauzer.
Up de anner Siet sien Fru. Se kiekt ok na de Mitt to. Ok se vör 'n düüstern Achtergrund, güllen Ranken, twee Wappen. Se süht bleek ut, hett en fien kostboor Kapp up'n Kopp ut Brokat mit Eddelsteen. Hoor sünd meist nich to sehn. Se driggt en breed Halsband, en Keed mit Krüüz. Se hett en helles Kleed an, dat mag woll Sied wesen, Ärmel mit Manschetten, enen breden, roden Kragen ut Samt, enen Görtel, ok mit veel Eddelsteen. Se hett ok de Hannen tosamenleggt, se beedt. Vör ehr liggt up'n Disch en Rosenkranz — vele, dicke, witte Kugeln un en poor rode dormank un'n grote rode Kugel as Anhänger.
	Beid seht se nich so recht froh ut. Villicht hebbt se Sorgen. Dat weer en swierig Tiet, as de Altar 1520 maalt worrn is. Herr Kerckring weer Raatsherr. Dat Geld weer knapp in de Stadt Lübeck. Korte Tiet later wörr Lübeck evangelisch. Dat weer de Tiet vun Jürgen Wullenwever. Dor weer veel Unroh in de Stadt, mag sien, dat Kerckrings sik dor Sorgen üm maakt. Un dorüm kiekt se villicht beid up dat Bild in de Mitt, vull Höpen un Tovertruun.
Dat Bild in de Mitt, dat is würklich en Finster. Een kickt in so'n Vöralpen-Gegend. Achtern sünd hoge Bargen mit 'n blagen Heven doröver. Denn geiht dat bargdal dörch't Holt bet na vörn hen na so 'n Gootshoff. En Gootshoff mit Hüüs, mit Veeh, mit'n Diek mit Swaans up. Dit is en Bild in holland'sche Oort, vun Jakob van Utrecht.				Man disse Landschaft, de is nich de Hauptsaak. Een süht blots links un rechts enen smallen Striepen dorvun. Ganz baven, dor sweevt dree lütte Engels. Un de dreegt enen Teppich, düüster mit'n güllen Rand. Un mit den is de Mitt tohangt. Vör den Teppich, dor up en Finsterbank, sitt Maria mit ehren lütten Jung.
	Maria, een junge, frische Mudder! Se hett enen Rock an, kräftig root. Dat ganze ünnere Drüttel vun dat Finster is todeckt mit dissen roden Rock. Se driggt dorto en swatt Jack orrer Bluus mit en breed gröön Manschett. De Bluus is vörn apen, Hals un en Bost sind to sehen.
		Se hett en fien Gesicht, smalle Nääs, lütten Mund, de Hoor trechtmaakt mit 'n Scheitel in de Mitt. En ganz dünnen Sleier deckt ehr Hoor to, mit Perlen in. De Sleier is so fien, een mutt al tweemal henkieken, anners süht een em gor nich. Vun dissen Sleier geiht en small Band — jüst so fien — üm Maria un ehren Jung rundüm, — bindt de beiden tosamen. Maria kickt di nich an, se süht na ünnen, ut dat Bild rut.
Up ehren Schoot hett se ehren lütten Jung. De sitt up'n Kissen, Brokat, orange, mit düüster Kant un Troddeln an. He liggt fast an sien Mudder, en Hand hett se an sienen Rüüch. Dat is en strammet Kind, faste Arms un Been, de Kopp an Mudders Schuller. Man de Kopp — de Kopp, de is meist as en egen Deel up dit Bild; as höör he gor nich dorto, as höör he dor nich hen. Mudder kickt na de en Siet, de lütt Jung na de anner. He kickt nich as 'n lütt Kind, ok nich as 'n utwussen Minsch, nich eernsthaftig orrer trurig, villicht as een, de weet, wat kümmt?
	To dat St.Annen-Museum, dor höört för mi disse Alter dorto. För mi is he mit dat Schöönste dor. Disse junge Mudder, dit Kind, disse Farben, de so lüchen: gröön, blau, orange, dat vele Root.
Man — mit dat "Dien" un mit dat "Mien" — dor is dat en wunnerlich Saak bi dissen Altar. Riga will den Altar hebben. Se seggt, he höört dor hen. Lübeck hett em. De Kerckrings, de hebbt vele hunnert Johr to de Besten in Lübeck höört. Dat gifft wohl twee Dutz Kerckrings, de hier Raatsherren weern. Dissen Altar hebbt se mit up Reisen nahmen; ahn Beden güng dat nich. Denn hett een em arvt, een hett em verköfft, een hett sowat sammelt, een hett em verschenkt, een hett wat ünnerschreven. Een hett em utlehnt, weg ut Lübeck. Un een hett em verschenkt, hen na Lübeck. Un noch een — in uns' Tiet — de hett seggt, dat weer so in Ordnung. Un wedder 'n anner seggt, dat is dat nich. Wen höört he nu to? Wo süht dat ut mit "Mien un Dien"? Ik much den Altar geern hier behollen. Man, — wo weer dat doch noch mit dat söövte Gebot? Du schallst nich stehlen. Un, wat is dat? Wi schüllt unsen Naver sien Geld un sien Goot nich nehmen. Wi schüllt dat ok nich dörch slimme List orrer mit falsch Doon an uns bringen.
	Dat seggt Gott to de, de na anner Lüüd ehr Egen langt. Man to de, de ehr Egen verteidigen wüllt, seggt he: Wenn een mit di striedt un din Rock hebben will, denn laat em ok den Mantel; un wenn een di nödigt, mit em een Miel to gahn, denn gah mit em twee. (Matthäus 5) Un dat is ja nu typisch för Gott: Vun elkeen in densülvigen Stried feddert he, vullkamen op den annern totogahn. Denn kann't ja woll keen Stried mehr geven, nich? So hett diss lütte Altaar vundaag twee Bottschapen för us: In swaare Tieden kiek ut na Gott, as dat Ehpoor Kerckring op'n Altaar. Gott is noch dor, he is in de Midd; sin Farven verbleekt nich, sin Smüüstern vergeiht nich, he is vital un toversichtlich as en junge Fru un as en Kind, un du kannst dat ok ween. Man kiek op em nich as op en doden Gegenstand; sienen Altar schast in't Hart hebben, un wenn he denn ok noch in't Museum stahn dröff, denn is dat en besünnere Gnaad.

			Karl-Heinz Nissen
In de Twischentiet is man övereenkamen: De Altar blifft in Lübeck, in’t St.Annen-Museum. Dor köönt Se em also bekieken kamen.

trüch

na baven

na't Flack

na de Startsiet