Andacht vun Pastor i.R. Reinhard Reetz an'n
11. Sünndag nah Trinitatis 2014

2. Samuel 12, Versen 1-10 un 13-15a:
De Prophet Nathan stellt David to Reed

Dor schick de Herr den Nathan na David hen. He keem bi em rin un sä to em: "Twee Mannslüüd leben in en Stadt, de een riek, de anner arm. De Rieke harr en Hupen Lüttveeh un Beest. Un de Arme harr rein nix, blots en eenzig lütt Ölamm, wat he sik köfft harr. He höll dat an't Leven, un dat is bi em ranwussen tohoop mit siene Söhns. Vun siene Happen eet dat, un ut sienen Beker drünk dat, un in sienen Schobt leeg dat to slapen. Dat weer em as Dochter.
Do keem een op de Reis to den rieken Mann. Un em dee dat leed, vun sien Lüttveeh un Beest wat to nehmen, üm den Wannersmann, de to em rinkamen weer, wat trecht tomaken. Do nehm he eenfach dat Ölamm vun den armen Mann. Dat möök he denn trecht för den Mann, de to em inkamen weer."

Do keem David hellschen in Brass över den Mann. Un he sä to Nathan: "So wohr as de Heer leevt — de Keerl, de sowat daan hett, de is den Dood sien Kind! Un dat Ölamm mutt he veerfach trüchbetahlen, wiel he de dore Saak maakt hett un sien Egen em leed daan hett."
Man dor sä Nathan to David: "Du büst de Keerl! So sprickt de Herr, Israels Gott: Ik sülm heff di to'n König över Israel saalvt, un ik heff di rett ut Saul sien Hand. Ik heff di dat Huus vun dienen Herrn un de Fruunslüüd vun dienen Herrn in dienen Schoot geven, ik heff di dat Huus Israel un Juda geven. Un wenn dat noch nich noog is, dennso wörr ik di noch dit un dat dorto geven.
Worüm hest du den Herrn sien Woort veracht un hest daan, wat in sien Ogen böös is? Den Chethiter Urija hest du mit dat Sweert dootslaan, sien Fru hest du di to Fru nahmen, em hest du mit de Ammon-Lüüd ehr Sweert doot slaan.
Un nu warrt dat Sweert nie nich vun dien Huus wieken, bet in Ewigkeit nich, wiel du mi veracht hest un hest den Chethiter Urija sien Fru nahmen un hest ehr to dien Fru maakt."

Dor sä David to Nathan: "Ik heff mi versünnigt an den Herrn."
Nathan sä to David: "So hett de Herr di dien Sünnen vergeven. Du müsst nich starven. Wiel du aver dörch de dore Saak den Herrn sien Fienden to'n Minnachten föhrt hest, so mutt nu ok de Söhn, de di boren worrn is, förwiß starven!"

Dorna güng Nathan weller na Huus.

na Karl-Emil Schade

Jesus Christus – hüüt nich anners als güstern und ehrgüstern – un so blifft he ok in Ewigkeit!

Leeve Gemeend!

Wenn hüttodags een vun de Bosse in Politik und Wirtschapt en Fehler mookt hett or schüllig warn is, denn so stött sik de Presse op em un jedeen Klacks, ok wenn dat noch gar nicht utwiesen is, ward in dat Licht vun de Öffentlichkeit trocken. De Beschülligten versöken aftostrieden, good to reden, op de lange Bank to schuwen, de Affäär uttositten — un erst wenn dat all to drang för se warn is, haut se in'n Sack.

In de hebräische Bebel wärn dat de Propheten, de apen und grad nich blots de lichten Sieden — to'n Biespill vun de Könige Saul und David — opwiesen deen, sünnern ok de düsternen. Un dat ward meist ünner veer Oogen afmookt. Gev ja noch keen Zeitung un keen Fernsehn.

David (links baven spannt he ut sin Palast) lett Bathseba halen

"Sünd" heet düt Bild vun Franz vun Stuck

Uns hütige Predigttext is een vun de bekanntesten un opregendsten Geschichten över den König David un den Prophet Nathan, en Geschicht, de veelmals för dat Kino as „Sex and Crime“ op Zelluloid oplicht warn is. Dat weet wi vun uns Kindheit an: David hett sik as kurascheerten Strieder gegen Goliath utwiesen, ok hett he geföhlig op de Harp speelt und is as Psalm-Beder bet in uns Tieden bekannt. He is vun Gott to'n König salvt un mit sin Gnad un Segen utrüst warn. He see good ut, allns hett bi em klappt un he hett kreegen, wat sik en Minsch utdinken kunn. He harr düchtige Suldaten, klooke Beraaders, de schönsten Fruun hörten em to. En Winner-Typ! — Un doch is he süchtig woorn na mehr. Vun sin Huusdack ut seeg he, wo sik Bathseba, de schöne Ehfruu vun sien Kriegsmann Uria, waschen dä. David sin Lengen op ehr woor so dull, dat he se halen leet un mit ehr to slapen kummt. Nich lang darnah ward se gewahr, dat se Mudder warn schall. Aber David meent, darmit klar to komen. He is doch de König un harr dat Seggen. — Wi köönt uns hüüt de afsolutistische Macht vun so en König gor nich mehr vörstelln. Bloots de vun uns, de noch in en echte Diktatuur leevt hebbt. Denkt Se an de Diktatoren vun hüüt, wenn Se sik vörstelln wüllt, wo afsolut David herrschen dä un wat för Rechte un Macht he harr.

So lett he den Uria komen, fragt em nah den Krieg un see: „Nu maak di man frisch un gah hen na dien Fruu und bliev bi ehr de Nacht!“ Aber dor wull Uria nix vun weeten. „Nee“, see he, „wo kunn ik hier eeten un drinken un bi mien Fruu slapen, un buten in't Feld stahn mien Suldaten un sett ehr Lewen in! Dat mook ich nich!“

David harr sik verreekent. Aber he leet sik nich afbringen vun sin Weg. He geev Uria en Schrieven mit an den Feldhauptmann, in dat to lesen wär: „Stell Uria in de vörste Reeg, wo dat in Kampf an leegsten togeiht!“
Und so güng sien Reeken op: Uria ward doodslan.

De Moord: David övergifft Uria den Breef, de Moordwaff, de Uria ümbringt

Bathseba legg sik Truerkledaasch an, un as de Tied rüm weer, lett David se in sin Huus haalen. Se ward sin Fruu un schenk em en Söhn. David wär vun Meenen, dat keeneen dat mitkreegen harr, dat he in Ehbruch, Mord un Leugen afrutscht is. He meent, he hett dat so plietsch angahn, dat he sin Gesicht dorbi wahrt hett. He is doch de König und hett dat Seggen.

Aver denn kummt em de Prophet Nathan in de Mööt. Nich as Moral-Apostel, nich as Anklaager, nich mit den utreckt Wiesfinger. Nee, he vertellt em en Geschicht: 2. Samuel 12, 1-7, so översett vun Karl Emil Schade:

„Twee Mannslüüd lewen in en Stadt, de een riek, de anner arm. De Rieke harr en ganzen bag an Lüttveeh un Beest, un de anner harr rein nix, blots een eenzig lütt Ölamm, wat he sik köfft harr. He höll dat an't Lewen un dat wuss ran bi em mit sien Söhns tosamen. Vun sien Happens eet dat un ut sien Beker drünk dat un in sien Schoot leeg dat to'n Slapen. Dat weer em as en Dochter.

Dor keem een op de Reis to den rieken Mann op Besök. Und em dee dat Leed, vun sin Lüttveeh un Beest wat to nehmen, üm den Wannersmann, de to em inkamen weer, wat trechttomaken. Dor nehm he eenfak dat Ölamm vun den armen Mann. Dat maak he denn trecht för den Mann, de to em inkamen weer.“

Dor keem David hellsch in Brass över den Mann. Un he sä to Nathan: „So wohr as de Herr leewt, de Kerl, de sowat daan hett, de is den Dood sin Kind! Und dat Ölamm mutt he veerfak trüchbetahlen, wiel he de dore Saak maakt hett un sien Eegen em leed dan hett.“

Man dor seggt Nathan to David: „Du büst de Kerl!“

Nathan is dat bannig viegeliensch angahn. Nix vun Gott und dat he em schickt harr. Nix vun Sünd un Schülligwarn an Gott sin Gesetzen. Viellicht harr in düssen Fall de König den Prophet gar nich bi em rinlaaten. David ward ansproken bi sin egen Geföhl vun Gerechtigkeit as de böverste Richter vun sin Volk.

Un nu kann he gar nich anners, as dat to seggen, wat he gegen sik sülvens ni nich togeven harr. He verordeelt den rieken Mann to'n Dood, ahn dat he wieswarn is, dat he darmit sik sülven richten deit. In sin Raasch is he in en Fall rintappt und hett – ahn dat he daran dinkt hett – sik sülvst to'n Dood verordeelt.

Nocheens de Moord per Breef, dütmaal vun Holbein tekent

Aver nu ward keen Geschichten mehr vertellt, nu lett Nathan Gott to Woort komen:

So sprickt de Herr, Israels Gott: „Ik sülm heff di to'n König över Israel salvt un ik heff di rett ut Saul sin Hand. … Ik heff di dat Huus vun Israel un Juda geven. Und wenn dat noch to wenig is, dennso wörr ik di noch düt un dat dorto geven. Worüm hest du den Herrn sin Woort veracht und hest daan, wat in sin Oogen böös is? Den Chethiter Urija hest du mit dat Sweert dootslan. Sin Fruu hest du di to Fruu nahmen, em hest du mit de Ammon-Lüüd ehr Sweert dootslaan. Un nu ward dat Sweert ni nich vun dienen Huus wieken, bit in Ewigkeit nich, wiel du mi veracht hest un hest den Chethiter Urija sin Fruu nahmen un hest ehr to dien Fruu maakt ... Du hest dat heemlich daan, avers ik will de dore Saak vör ganz Israel un in'n Sünnschien doon.“

Hier geit dat nicht blots üm en Katastroph, de ünner Minschen passeert is, hier ward Gott sülven as de Gever vun all Lewen op de Eerd angrepen un in Fraag stellt —

„Warüm hest du den Herrn sin Woort veracht!? – minnachtig maakt?"

David hett sik an Gott versünnigt. De Sünd vun een sin Geschöpfen bringt dat ganze Lewen dörchenanner. Dat mutt David to hören kriegen.

Dat steiht nu as en Barg vör em, de he nich afdreegen kunn. He mutt sin Sünd insehn un bekenn: "Ik heff mi versünnigt an den Herrn!"
Und in sin 51 Psalm bed he:

"Gott, an di alleen heff ik mi versünnigt, wat leeg is in dien Oogen, ik heff dat daan! Heel und deel wasch mi af vun mien Schuld und vun miene Sünnen maak mi rein!“

David harr den Propheten, de em so dütlich den Speegel vörholen de, op de Steed en Kopp körter maken kunnt. He harr dat Vertuschen un dat Takteern wiederspelen kunnt. Aver he akzepteert de Wahrheit, wiel dat Nathan se em in Gott sin Namen vörholen de un he sin Sünd insehn un togeven mutt. In sin Geweten hett se em all deep in Nacken seten un em quält.

Blots op düsse Wies kunn Versöhnen wahr warn. Blots den kunn vergeven warn, de sin Schüll togeven deit. Dor help keen Takteern un Rechtfartigen, keen Utreden un Op-de-lange-Bank-Schuwen.

Aver denn heet dat för all, de schüllig warn sünd und dat togeven:

"So hett ok de Herr di de Sünd vergeven, du muttst nich starven! Aver wiel du dörch de dore Saak den Herrn sin Fienden to'n Minnachten föhrt hest, so mutt ok de Söhn, de di born worn is, förwiss starven.“

Dat is keen Sülvslöper: Gev dien Sünd to, biecht se und du büst se wedder los! So denkt veele Lüüt över dat Biechten. Dat is nich dat wahre Biechten. Gott süht in dat Hart un weet genau, wenn Schüll blots lichtfardig babenhen togeven ward un dat nich ut'n Harten kümmt.

Blots mit dat Opper vun den Söhn kommt wi nich so licht torecht. Warum mutt en unschüllig Kind sin Lewen laten? Dat is doch ungerecht!
Aver överleggen Se mal: Kriegt wi nicht jümmers to beleven, dat uns böset Doon Unschüllige mit rintrecken deit? Wo heet dat bi de Geboden in 2. Mose 20?

Ik bün de Herr, dien Gott, de niedsch is un de Vadders ehr Sünnen nahgeiht bit in de drüdde un veerte Generaschon bi de, de mi hassen doot. Avers Gnad laat ik tokomen bit in de dusendste Generaschon bi de, de mi leev hebbt un mien Geboden holen doot.

David blifft König. Liekers sin grote Sünd an Gott sin Geboden, an Bathseba, Uria un sin Söhn kreeg he Gott sin Gnaad schenkt. Aber he is nu nich mehr de lichte Held. En Schadden liggt över sin Lewen. De Wunnen wassen to, aver dar blifft en Narw, de sik jümmers wedder wies warn lett. Un David mutt darmit utkomen, dat he un sin Familie bedrauht is: "Wiel dat du den Chethiter dörch dat Sweert ümbröcht hest, ward dat Sweert ni nich vun dien Huus wieken."

David un Nathan: David lett vör Schreck de Harp falln

Aver so as bi Kain steiht he ünner Gott sin Schuul. In sin Vertruun to Gott blifft he an Gott sien Hand un bewahrt. De Hauptsaak is, dat vun sin Geweeten de Last afnahmen is un he ut den Düvelskring vun een Schuld ut de annere rutkomen is, dat he frie un los in de Tokunft gahn kunn.

Ik gleuw, dat wi ok as evangelische Lüüt so en Prophet as Nathan bruken, de uns en Speegel vörhöllt un uns as inföhlsame Seelsorger helpt, de Wahrheit totogeven un uns Schuld afnehmen kunn. Jedeen vun uns kunn mal de een, malde annere sin: Schülliger und Vergevender — in Gott sin Namen.

Denn kunnen wi mit David ut freidigen Harten beden:

En rein Hart schaff du för mi, o Gott, un enen fasten Geist maak nie in mi ... Bring mi wedder de Freud över dien Hölp, un mit enen willigen Geist stütt du mi.

Amen!