Harry Ziebell

O Herr, ik heff leev dienen Tempel
un de Steed, wo dien Herrlichkeit in wahnt.

Wat drifft uns ümmer wedder in de Karken, ümmer noch, - Religionsveranlagte un weniger Religionsveranlagte? Wat is dat blots?
Hebben wi nich alltosamen dat glieke Sehnen na Geborgenheit? Hebben wi nich alltosamen dat Sehnen na Stille, dat Sehnen dorto, annahmen to sien un Trost un Help to erfohren? Villicht speelt ok en Roll, dat wie uns sehnt na
Geschichte, na Vergangenheit, na Tradition.
Gah mal jetzt in de helle Johrestiet na St. Marien. Klock 12'oo is dor jeden Alldag ene lütte Andacht, ok mal en Fredensgebet. Männichmal sünd dor 200 Tohörer un mehr, jeden Alldag!

——— Un hier maak ik nu enen Gedankenstrich.

In'n Süden vun Gadebusch liggt dat Karkdörp Groot Salitz. Dor bün ik as Jung in all de Ferien west, dor bün ik en lüürlütt beten groot worrn, un dor bün ik 1937 in de Dörpschool inschoolt worrn. Jetzt kenn ik dor blots noch de Küsterfru. Se is bald 80 Johr olt, un se höödt mit veel Leev de oll Dörpskirch, de al 700 Johr olt is.

Tominnst eenmal in't Johr mütt ik dorhen. (Vör de Wend güng dat ja nich so.) Ik mütt över den Friedhoff gahn. Namen vun de Graffsteen warrt in mien Erinnerung wedder lebennig. Un denn gah ik dörch de olle Kark, eenst vun de Zisterzienser gründt, den Mönchsorden, den wi ok hier in'n Norden veel to verdanken hebbt. - Ik warr still in de Kark, wo mien Vöröllern döfft sünd, konfirmiert, truut, un wo ehr allerletzt Erdenweg denn nastens up den Karkhoff to Enn güng.

Dat Pastorat ist längst verköfft. In den restaurierten höltern Turm is ünnen en fein lütt Gemeinderuum inricht. "Tempel Gottes" in de niegen Bundeslänner bi villicht noch 30% Togehörigkeit to uns' Kark up't Land - in de Städt' sünd dat männichmal blots noch 10%.
Dat is dat Resultat vun 40 Johr kommunistisch, atheistisch Regeern.

Uns' Kapell hier in Grönau gifft dat siet 600 Johr. Ungefähr enen Kilometer vun Dassow hett ok malins so en Weegkapell stahn. Hütigendaags findt een dor blot noch twee Graffsteden. De Kapell hebben se dormals - vun de DDR ut - utradeert, se hebben se glattmaakt - Grenzbereich!

Doch dat gifft niege Weegkapellen, siet vele Johren al: Autobahn-Karken. Ik heff en besöcht in Exter
(Westfalen), in Himmelkron (Nordbayern) orrer in Baden-Baden. Vun dor warrt bericht', dat in de Hauptreistiet bet to 900 Kerzen an elkenen Dag anzündt warrt.

Un hebben Se sülm schon mal in so'n Gästebook rinkeken?
"Herrgott, laat doch allens wedder goot warrn."
"Leef Gott, bring uns doch unsen Söhn Michael wedder trüch." - Villicht drogensüchtig?!
Dor sünd Sehnsüchte, Beden, Ängste, Sorgen. Un dor is Dank. - Ik fraag mi, worüm äußert sik dat oft blots noch in de Anonymität?

"Kark, nee, dor heff ik nix mit in'n Sinn", disse Wöör sünd oft to hören. Wenn du aver deper geihst, denn is dor doch en groot Verlangen. Wo seggt uns Heiland: "Kommet her zu mir alle, die ihr mühselig und beladen seid. Ich will euch erquicken."

Wi Minschen bruken Steed, Hüüs, Tempel Gottes, wo wi beden, wo wi still warrn köönt - hen to unsen Herrn un Heiland Jesus Christus.
Bi't Vörbereiten vun disse Andacht fünn ik in Johannes sien Offenbarung över dat niege Jerusalem - de Offenbarung, wo wi ja meist gor nix mit anfangen köönt:

"Süh, nu hett Gott sien Huus mank de Minschen.
He wahnt bi ehr, un se sünd sien Volk.
Gott sülm is bi ehr.
He wischt all de Tranen af ut ehre Oogen.
Un den Dood gifft dat nu nich mehr
un keen Truur un keen Wehklagen un keen Not.
Wat toeerst weer, dat is nu vergahn."

An de ole Soltstraat - vun Lüneburg na Lübeck - hett dat in'n Middelöller fiev St. Jürgen-Hospitäler geven. Twee Stationen kennt wi wiß: disse hier in Grönau un St. Jürgen an de Ratzeburger Allee. Jeweils 12 Leprakranke kunnen hier ünnerkamen, unheilbar un ansteckend krank, utstött ut de Gesellschaft un doch upfangen vun ehr Kark, upfangen in de Leev. Un so wüllt wi hüüt hier, in de lüttst' Kark vun Lübeck, en lütt Jubiläum begahn, hüüt an'n Plattdüütschen Sünndag. Villicht köönt ja de Pastoren un de Karkenvörstand vun St. Marien - de gröttst Kark vun Lübeck - vun uns wat lehrn; denn de köönt sik nich eenig warrn, wann se ehr Jubiläum fiern wüllt.

Wi fiert hüüt: Vör 590 Johr, an 23. Juni 1409 is disse Kapell weiht worrn - konsekriert as de Katholschen seggt. Dat hett dann heten in latiensch, un so is dat överlevert:

"Anno Domini 1409 consecrata est hec capella dominica arte prima festum Johannis baptiste".

Dit is latiensch schreven, trotzdem weet wi aver, dat de Nedderdüütsch Spraak in unsen gesamten Norden, bet na Skandinavien un na't Baltenland hen de Ümgangs- un de Geschäftsspraak weer.
De eerste nedderdüütsch Bibel vun Köln stammt ut dat Johr 1478, un de Lübecker Bibel is vun 1494. Ok Johannes Bugenhagen, de norddüütscheReformator, hett de Karkenordnung för den gesamten Norden wenig later in uns plattdüütsch Spraak upschreven.

Doch wenn wi al an't Jubileern sünd, denn heff ik noch en Datum parat: Dat is de 25. Juni 1963. An dissen Dag hett de dormalige Bischof, Dr. Heinrich Meyer, disse Kapell wedder nieg weiht. He hett dit lütt Gotteshuus ut enen Dornröschen-Slaap rut reddt. Bischof Meyer weer vun'n Grund her Missionar, in'n 2. Weltkrieg in Indien interniert, un ik kunn mi denken, dat he dat west is, de na den' Krieg de Sünndagsnamiddag-Andachten up de
Lübecker Wallanlagen organiseert hett. De lepen denn nich mehr so, un dor keem de 25. Juni 1963 hier in Lütten Grönau. Un ümmer noch warrt hier Gott sien Wort künnig maakt, un de Besöker sünd över de Johren ümmer mehr worrn.
Hier warrt döfft, junge Lüüd geevt sik dat Jawort, un dat Avendmahl warr af un an ok fiert.

Vull Dankborkeit segg ik - as an'n Anfang al:

O Herr, ik heff leev dienen Tempel
Un de Steed, wo dien Herrlichkeit in wahnt.