 |
|
Hillige Steden vun Rudi Witzke |
|
|
Dat Göttliche wahnt in uns Hart An heilig Steed Kumm mit, mien Kind, un fot mi an de Hand. Dor liggt de Karkhoff! Wi goht dörch diss' Port. Hier liggt ehr Graww! Pett sachten op, mien Kind, Pett nich op henn, mien Kind, un plück keen Rosen
aw, Du gode Seel, nu staht wi an dien Graww — Kumm mit, mien Kind, un plück keen Rosen aw, Friedrich Schnoor All de Steden wiet weg un neegbi speigeln de Grött un Schönheit
vun dat Göttliche. Den Wannerer, de hier vörbi kümmt,
föllt dat licht, hier wedder intostimmen in'n Sinn vun de "Re-ligio",
de Binnung trüüchwards. Upletzt warden all Turen to de Künnigkeit
föhren, dat Gott överall opstunns is. Dat he nich enerworrns
Hüsung nahmen hett, sünnern jümmer dor is, wo wi sülven
sünd. Dat Göttliche wahnt in uns Hart. Un nich in en Slott
in'n Heven. Hevensbestatten bi de Tibeter
De Tibeter leven in de hoge Bargen vun'n Himalaya, allens is Stein. De Winter sünd lang un koolt. Starvt een, denn ward he in en Prozeschoon to'n Gräffnisplatz bröcht. Dor töövt de Hevensbestatter un de Geier. De Liek ward in lütte Stücke sneden, de Geiers haalt sik ehr Deil und fleigt in de Welt.
De Grundgedank, de achter dat Hevensbestatten liggt, weer un is de Hilligkeit vun den Bodden. Elkeen schüffelt Graff weer en Wehdaun vun den Bodden weest. Na un na kemen ok praktische Gedanken dortau. De Bodden is meist froorn un vull ut Steen. Enn Gruft to graven weer so gaud as unmöglich. Un för en Füürbestatten fehlte dat Holt in de Gebirgsgegen. Un so seihn de Truernden, woans ehr Storvene in den Heven in all Richtungen dragen ward. Is en hillig Ogenblick in dat Leven vun en Minschen! De Hevensbestatter versorgt de Geier mit Stücke vun de Liek.
De Steed, wo de Hevensbestattter dat dää un daun ward un de Geier kemen un kamen warden, dat is wiss en besünnre Steed, ik segg, dat is en "hillig Steed". En Liturgie vun de Mönk begliedt dat Gräffnis. Se seggt un singt dit Beden; dortau kümmt dat Hoorn, de Gong un Zimbel vun de Muskanten vun't Kloster: Bestattungslied Wo kort is dat Sien vun de Ding! Gliek as de Strööm rinnt Ja, trues Gräuten, dat he hier kriggt, Liek as de Wolk dat Wader
En Tuurist regte sik vunwegen de gruglich Wies vun en Bestattung up. En Tibetaner anterte ganz rohig: "Wi fuddern mit uns Doden de Geier, ji laat juuch Doden vun de Wörms upfreten. Wo is dor de Ünnerscheid?!" Judenfreedhoff
Een vun de bedüdenst Grundsätt vun den jüdischen Gloven
is de Unantastboorkeit vun de Dodenrauh. Dat föhrte dortau, dat
Gräver un Graffmale över Johrhunnerte heil bleven sünd.
De Judengräver ward nie platt maakt, se blieven för alle
Tiet bestahn.
Jüüdsche Freedhööf trecken Lüüd an, besünners denn sünd se vun groot Interess, wenn se wat öller sünd. All Freedhööf sünd gaud pleegt un na't Verwösten dörch de Nazis wedder trechtbuut — so gaud as dat güng. De Doot bedüüdt för de Juden vör allen dat Enn vun't Leven. Nich so groot Bedüden hett dat Vörstellen vun en Leven na den Doot, dat Ingahn in dat Riek vun de Doden un dat Wedder-Upstahn na den Doot. Dat Afscheednehmen vun Verstorvene geiht in Afschnitte vör sik. Na dat Gräffnis fangt en söven Daag duurn Truurtiet an, denn kümmt de Truurmaand un en Truurjohr. Alljohr kaamt de Angehörigen an'n Dodesdag tosamen. Un dat ward nau inhollen, ok vun de, de bloots "eine kleine Jüdischkeit leben". Un jümmer wedder, wenn teihn Juden an en Graff orrer annerswo tosamenkamen, beed een dat "Kaddisch":
Vör lange Tieden hebbt de Juden mit den Doden ut ehr Sipp lange Tiet ehr Daun hatt. Wenn een ut de Sipp stürv, denn weer sien ierstes Graff en Sakrophag. Dor müsst ehm de Sippenöllst henbringen. De Christenlüüd strieden sik, wo Jesus sien Sakrophag stünn. De Anglikanschen Christen sünd sik seker, dat de Sakrophag in dat Goorngraff an't Damaskusdoor stünn. De Afdeckstein is nich miehr dor. Ok de Rullsteen, mit den dat Graff slåten ward, is weg. — Wenn de Tiet üm weer, dat dor vun den Doden bloots noch de Knaken över weern, müsst de Sippenöllste dat Geripp ümbedden. De Knaken kemen in en Ossarium. De langen Bavenschenkelknaken bestimmten de Grött vun dat ut Toon brennte, schöön schmückte Ossarium. Na Psalm 34,21 weer denn allens recht maakt. Dor steiht: He wohrte all sien Gebeine so, dat nich een tweibraken ward.
Denn makte sik de Sippenöllste up den Weg un bröchte dat
Ossarium in dat in Sandstein slaane Sippengraff, wo all de Ossarien
vun de Vörfohrn stünnen. Disse Sandsteenhöhlen
Dat aver weer einmaal. Nu sünd mit Eerd füllte un mit ein groot Steinplatte afdeckte Gräver in Gebruuk. "Gräver up alle Tiet" sünd dat. Dor löppt de Liggtiet bit to't Jüngste Gericht nich af. De Doot bi uns in uns Daag Uns Gesellschop versöcht na ehr Möög, den Doot ut dat Leven wegtoschuven, to tabuisieren. Up alle Fäll süht man tau, dat de Doot nich dicht an een rankümmt. Een will doch leven un wat vun't Leven hebben! Dor hett de Doot nix to söken. He lett sik aver nich wegschuven. Wokeen en leiven Minschen verlorn hett, kann nich na de wünschten Normen vun de "niege" Gesellschop so daun, as wenn nix passeert weer. Truur, de een föhlt, is en Deil vun uns Leven. Truur höört to dat Minschsien in lieke Wies as Freud un Glück. Dat will de postmodern Minsch so nich wohr hebben un geiht de Minschen, de Truur drückt, ut'n Weg, mennigmaal en Leven lang. Ehrder breken Fründschopen. Truur un Doot kunnen "anstecken".
Een Urdeil över den "putzten" Karkhoff vun en Kritiker geföllt mi so gor nich: "Dennso kannst amenn daar up kamen, dat dat (Putzen) de Doden gaar nich gellt, wenn de Karkhoff so glatt putzt is un de Graffsteden so püük un rein utseht. Dat gellt dat Ansehn van de Levenden. De intakte Sellschop, de wi al lang nich mehr hefft, de wiest wi up'n Karkhoff vör." Natüürlich is ok hier en Wohrheit bi. Gifft Junglüüd un ok Öllere, de de storven Öllern orrer Anverwandte verbrennen un de Asch in de Noordsee streugen laten. Müsst narms dorbi sien. Kriggst nahsten en Seekord mit en Krüüz. — Wokeen nix mit den Doot to daun hebben will un de Asch nich in de Grote See smieten leet, de bestellt sik övern Avkaaten en Goorner, de allens up de Graffsteed richten deit. De Verdraag ward för 20 Johr in'n Vörut betahlt. De Pleeg vun de Graffsteden warden na den Verdraag kuntrulliert.
In elkeen Trechtmaken vun de Graffsteden mit Blaumen, Planten un mit en Biwark, Latüchten un Skulpturen, to de de Karkenvörstand in de Freedhoffs-Ornung sien Verlööf geven hett, dor sünd Innigkeit un Leiv de Grünnen för de Pleeg. Elkeen maakt dat so good he kann. So sühst hier een Flötenspeler an dat Graff vun unsen Jung, de mit 18 Johr vun uns güng. De Künstler Kark Heinz Goedtke leet sik vun ehm, de fräuh mit sien Saxophon un Kloornett in Landesjugendorchesters speelt hett, vertellen. Un in de letzt Tiet sünd twei wat grote Engel taukamen. Wenn welk ut uns Geselllschop den Doot to Siet schuven will, denn kriggt de Doot de Tabuisierer aver ünner. De Nakamen hebbt en Steed vun Erinnern. Se pleegt se, as jüm mööglich. De anner verliert sien Heimaat na dat Woort, dat Heimaat dor is, wo man weit, welk Dode glieks vörnan an de grote Puurt liggen un wo de Öllern ehr Steed is. An'e Küst un op de Inseln, wo de Schipper und ehr Frugens levten, weer dat een Tiet kang Sitt, dat man wat längere Sermons up den Graffsteen schreev. Hier en Bispill: Inschrift Hier ruhen die Gebeine der
Wat Besünnres sind de utländischen Doden, de in den Tweiten Orloog stürven. Ik heff in de Karkdörper in Neddersassen un Holsteen, wo ik as Schaulmeister togang weer, na de in en Eck ünner Unkruut liggen Graffsteden vun Dwangsarbeider un Dwangsarbeiderinnen söcht. Ik heff se funnen un för sorgt, dat de vun uns pierten Minschen en Gedenken för alle Tiet kregen. Dat letzt is de Gedenkeck för de Dwangsarbeider un Dwangsarbeiderinnen in de Karkengemeind Curau, wo de Pastoor un Börgermeistersche aver schon togang weern.
Över den Freedhoff liggt Stillnis un dunkeldüster Schummerlicht. In disse Düüsternis mutt Gott neeg sien, ansünsten kannst dat nich uthollen. Wat ik dat kann, weit ik nich. Ik heff Respekt vör den Doot un vör de Steden, de den Doden as letztes inricht ward. Ik bün up vele Freedhööf west.
In den vergahn Johrn weern vele Lüüd an Hillig Avend nich in den Gottsdeinst. Se harrn en Kerz an dat Graff anstickt un güngen swiegen de Weeg vun den Karkhoff. Ganz so hell as an Allerseelen bi de Kathoolschen lüchten uns ökumeenschen Freedhööf nich. Elkeen Freedhoffbesäuker fierte aver up sien Wies sien Hillig Avend Andacht.
De Karkhööf ümgeven mi mit den Aten vun Hilligkeit an. Gott is mit mi na den Freedhoff kamen, he hett nich dor up mi töövt. So sünd wi denn mit unsen Freedhoff un sien "Sepuralkultur" tofreden. Wenn wi Gott in't Hart hebbt, Licht in't Hart, denn is Gott bi uns.
Dat is still in Curau up den Freedhoff.
Un an'n 15. September 2013 fiert de Evangeelsch Kark
den Dag vun'n Freedhoff: Wo kort is dat Sien vun de Ding! Gliek as de Strööm rinnt Ja, trues Gräuten, dat he hier kriggt, |
|
|
28.7.2013
|
