"Un elkeen drinkt ut siene Beek, de ut den sülfen Born kümmt"

Rudi Witzke luschert över den Tuhn un draapt Sufis, Derwische, Hindus, Kabbalisten un anner klauke Lüüd

"De Minschen buen to veel Muurn un to wenig Brüchen"

"Wenn de Wiespahl en Raav is, so föhrt hei de Lüüd to en Ruin."
Sufi över uns Daag

Bin Laden doot: Kritik vun Karken un Theologen

De up de Straat dragene Freud un dat Juchheien över den Doot Osama bin Ladens ward vun Theologen un Ethikern kritiseert. Ok de Vatikan måhnt to Torüchhollen. De Spreker vun den Papst Frederico Lombardi sää Maandag in Room: "De Doot vun en Minschen is för Christenlüüd nie nich en Grund to Freud." Dat is ök för bin Laden güllig.

Liek leet sik de Tostännige för den Freden vun de Evangeelsch Kark in Düütschland, Renke Brahms ut. "Ik wöör den Doot vun bin Ladin ok nich as een Spood beteiken", sää de Bremer Theoloog an'n Maandag in een epd-Gespreek. Dår is jümmer richtig weest, bin Laden to Rekenschop trecken to wulln, ünnerstreek Brahms. Dit aver kunn bloots mit Middeln vun een Rechtsstaat schehn.

Ok Michael Bongardt vun de Friee Universität Berlin höllt de apen Freud över bin Ladens Doot för en problemaatsch Saak. "Natürlich kann een dat verstahn, wenn een spontaan en Geföhl vun Lichtermaken un Befreen fäuhlt. Aver denn schull een sik frågen, wat dit Fäuhlen passlich is", sää de Ethikprofesser. (Der Tagesspiegel, 3.5.2011)

De Doot vun Osama bin Laden is na Meinen vun den Hamborger Weihbischof Hans-Jochen Jaschke en Teiken för dat Enn vun Terror in Gott sien Naam. "Osama bin Laden is dat Opper vun Schrecken un de Sååt vun Gewalt worrn, de hei över untellte Unschullige bröcht hett", sää Jaschke in Hamborg. Liek as de Vatikan un de evangeelsche Tostännige för den Freden wohrschugte Jaschke vör Schådenfreud un Geföhle vun Ünnerkriegen un Høgen.

Christen un Muslims müßten sik doröver einig sien, dat solk en Daun en Missbruuk vun Gott sien Naam un de Religioon bedüdte... "Bloots en freedvull Tosamenleven un dat Miteinannersnacken bringt uns wieder", so Jaschke, de ok de Tostännige vun de Bischopskonferenz för de Muslime is. "Christen laten dat nich tau, dat en Generalverdacht över Muslime in uns Land un weltwiet utspraken ward." (Dom-radio.de, 03.05.2011)

De annere Islam

"De Sufismus is de Bott vun de Leiv, de Harmonie un de Schönheit."

Wat bedüüdt Sufi? Sufismus is dörchgahns de islamsche un hinduistisch un buddhistisch Mystik, vun Religioon överhaupt. De Anhänger vun den Sufismus seihn ehr Liehr nich as een spirituell Produkt vun Religioon, Sufis maken de esoteersch Wohrheit vun den Islaam insichtig un kloor. Een den Sufismus anhangen Glovende is een Sufi. Derwische sünd Sufis, de besünners scharp up Tucht un Ornung hollen. De mehrsten Sufis geev dat twüschen Ägypten un Pakistan in de Tiet vun 800 bit 1300. Veele Dichterslüüd hebbt de Wiesheit vun de Sufis översett. Mi is besünners Friedrich Rückert bekannt.

Un wat is Esoterik? Dat gifft ünnerscheidlich Wiesen, dat een Minsch sien Binnersiediges beder spitzkriegen kann. Nau so gifft dat verschieden Weeg, Mystik to praktizeern. Dor ward dien Seel frie in een Wies, de een süß nich kennt. Een seggt ok, dat dat Ekstase is, een Beleleven in een Oort besünnres Glück.
De moslemschen Derwische praktezeert Sufismus up ehre Wies. Dat besünnere is, dat se danzt, de jüdschen Hasidim singt, musizeert un danzt un drinkt ok maal een Sluck Kloren bi ehre Dänz, de Nigunim. De Rebbes, ehre Maker, medeteert, wenn de jungen Hasidim danzen. Un in den Danz orrer Meditatschoon ahn Enn seiht de Derwische un de Rebbes in Ekstase Biller ut ehr Religioon, köönt se Anter kriegen up ehre Frågen, köönt se antern up Frågen, de se gor nich stellt hebbt.

Danzende Derwische. Bild Cenkk/Wikimedia Commons

Odesser Rebbe, Bild Wikimedia Commons

Rebbe in tiefer Meditation, Bild Wikimedia Commons

Hildegard

Ok de Äbtissin Hildegard vun Bingen hett dat ahn Danzen belevt. Se hett en Mönk diktiert, "wat se in ehr Vischonen sehg". In uns evangeelsch-lutherische Kark geiht dat miehr stief tau. Dor ward nich hopst un sik dreiht, dor ward miehr marscheert. Un doch hebbt wi liek de Juden, Christen, Moslems, Hinduisten, Buddhisten Mystiker.

Wi hebbt in uns Tieden Mystiker, de nich danzen un uns aver gaude, bedüden Wöör seggen, de wi in't Leven bruukt. Ich tell dortau Dag Hammersköld un Joachim Ernst Berendt.

Dat is Hildegard vun Bingens ierste Vischoon

In'e Disco. Foto: Hingeschmierter/Wikimedia Commons

Wenn so willst, is en Nacht in de Disco ok en Oort vun ekstatisch Beleven, bloots dat hier de religiösen Tele, de Sinnfrågen fehlt. Nüms von de Danzenden weit: Wohen? Woso? Worüm? Un ok: Woans? Dor helpen sik uns jungen Lüüd. Se sluckt Ecstasy-Pillen. Un so kaamt se ut sik rut. Vör ehr Ogen blitzt dat, in de Uhren dunnert un rumpelt un rammelt dat. Dörch den Larm nümmt dat Hüren Schaden, dörch de Chemie in de Tablett de Nerven. Sufi- orrer Derwisch-Danzen mutt een in lange Johrn liern, Disco geiht glieks los. Jümmer wedder passeert dat, dat een orrer eene åhnmächtig tosamenklappt un gau in't Sükenhuus bröcht warden mutt.

Dänzers. Bild Rudi Witzke

Bi de groten Sufis kriggt de binnersiedigen Biller Wöör. Ik schriev uns maal welk up.

De ierst Riemel vun den Sufi Rumi hannelt vun de Leiv:

Dörch de Leiv ward dat Bitter sööt un hold,
dörch de Leiv ward dat Kopper schieres Gold,
dörch de Leiv ward de Drievels schier un kloor,
de Leiv sett Kräfft gegen Süükdoom vöör,
dörch Leiv ward levig, wat inslåpen,
dörch Leiv warden Könige to Slaven.
De Leiv maakt dat dode Broot to Seel,
maakt ewiglich de vergahnd, de Seel.

Rumi, gröttste perssche Dichter vun Islam, storven 1273

"De Weeg to Gott sünd so veele as de Aten vun en Minschen!"
Muhammad, storven 632 in Medina

Wi verlepen uns — Gott söcht uns,
de wi biester vör em güngen.
Liek uns is Hei vull Lengen
un fungen in sienen Wunsch.
Mitünnerr schrifft Hei sien Bott
uns up Tulpenbläder up.
Mitünner höört wie sien Raupen,
wenn de Vagels in Goorn süngen.
Hei rauht in dat Oog vun de Narziss,
uns Schöönheit to bekieken,
so innig, dat dat Spreken
gliekt al en Ümarmen.
Dit Süfzen an daufrischen Morgen,
dat hei puust, vun uns trennt,
Binnen, Buten, Baven, Ünnen-
alle Welt kann dat ümfangen.
Unraast schöppte Hei un Upbrusen,
dat Hei den Irdenminsch kunn seihn-
schöppte den Blick, den Ruuch, de Farven
tau seihn weer sien Lengen,
In't Atoom is Hei verbårgen,
uns is Hei noch nich vertruut,
in Palääst un Twieten verwielt hei,
kloor as dat Maandlicht is sien Prangen.
Ach in'n Müll güng Hei verloren
dat Juweel, vun dat Leven, uns:
Is dat Hei, sünd wi dat sülven,
dit Juweel, üm dat wi bangen.

Sir Muhammad Iqbal weer en muslimsche Dichtersmann un Mystiker vun indsche Herkunft.
Hei ist hüüt de Nationaaldichter vun Pakistan. De mehrsten vun sien Warken sünd in persisch Spraak schreven. Hei stürv 1938 in Lahore.

Soldiers of an Australian 4th Division field artillery brigade on a duckboard track passing through Chateau Wood, near Hooge in the Ypres salient, 29 October 1917. Foto Frank Hurley/Wikimedia Commons

De Krieg is, as ji kost,
ji hebbt sien Eten,
nich een vun't Hürenseggen
annahmen Bericht.
Ja, wo ji em upweckt,
weckt ji een Schann,
un wo ji em stüürt,
is upstüürt een Brand.
Dat Weh ward juuch terrieten,
swoor as een Möhlsteen rauht,
tweimaal in't Johr ward bräuden
un smieten Twillingsbruut.

Zuhair
* üm 520; † 609 , vörislamische Dichter

Wulf, Schierensnitt, utsneden vun nicule & odder, Wikimedia Commons

Ik heff Kinner, Bräuder hier seihn,
ik heff ok Frünnen un Leivste seihn —
ik keek nauer hen un sehg keen Minschen —
ik heff Hunnen un Wülf hier seihn.

Chuschhal Chan Chuttak,
storven 1689 na christlich Tietreken

Een ward in de kamen Welt nich fråågt,
woso ik nich Mose weest bün.
Woso ik nich Susja west bün,
dat ward een frågen.

Ut Peter Kobbe, Chassidische Wiesheiten

Ulenspeigel, Gedenkstein Mölln, Bild Volker Fisch/Wikimedia commons

Sühst du een
antern up allens, wat een em fröögt,
utspreken allens, wat he wies ward,
nömen allens, wat hei liernt,
so weetst du wiss: Hei is en Geck.

Ibn 'Ata Allah, storven 1309

De Dag is hell,
verdüster em nich mit infåmig Daun.

De hilligen Kriegslüüd sünd de,
de mit sik sülfst strieden.

Dat sünd Muhammad Iqbals mystisch Wöör över de Lååg hüdigendags.

Wenn du en Fehler in dien Brauder sühst,
so is de Fehler, den du in em sühst, in di sülven.
De Welt is liek en Speigel,
in den du dien eigen Bild sühst, denn:
"De Glovende is de Speigel vun den Glovenden."
Maak di rein vun den Fehler in di,
denn wat di an den annern weih deit,
deit di in Würklichkeit an di sülven weih.
Alle slechten Eigenschaften
as Unnerdrücken, Hatt, Nied, Jieper
Unbarmhartigkeit, Lust, Rååsch, Stolt —
wenn se in di sünd,
hest du kein Smarten vun.
Wenn du se aver in een annern wies warrst,
denn gruugst du di dorvör
un dat deit de di weh un verwunnt di —
doch pass up, dat du di nich vör di sülven gruugst.

Rumi, storven 1273

Musizeerende Chassiden, Bild Rudi Witzke

Wi weern ehrmååls in'n Heven,
de Frünnen vun de Engel denn,
dorhen geiht jetzt wedder uns Weg —
dat Tohuus säuken wi al lang!

seggt Rumi

Willst du nich vun de Groten Unrecht lieden,
müttst du in Rauh laten, leive Fründ, de Lütten.
Deit di weih, wenn di een Elefant pedd,
so sett nich dienen Faut up een Miegeemk.

Saadi, storven 1292

Fründ di nich mit Minschen an,
de slechte Nücken hett.
Hei ward dienen Charakter verdarven,
ehrer du em up den rechten Weg bringen kannst.

Mosche Ibn Esra, Schriftgelehrter aus hohenpriesterl. Geschlecht,
Verfasser eines Bibelabschnittes im Alten Testament

Wenn een miehr weiten will, kannst dat nalesen:
1. Schimmel (Herausgeberin), "Weisheit des Islam", Reclam
2. Ulrich Holbein "Dies Meer hat keine Ufer — Klassische Sufi-Mystik", Marixverlag
3. Yehuda Berg, "Die Macht der Kabbalah: Von den Geheimnissen des Universums und der Bedeutung unseres Lebens"
4. Ausgewählt von Salcia Landmann: Jüdische Weisheiten aus drei Jahrtausenden, Komet-Verlag

Mystiker ut uns Tiet:
5. Dag Hammarskjöld, "Zeichen am Weg"
6. Joachim-Ernst Berendt, "Das Dritte Ohr: Vom Hören der Welt", Traumzeit-Verlag

Sufis liedt hüüt liekso as Christen ünner radikale Islamisten: Artikel hier.

Un all Tiet, de ik mit dat Lesen vun Wöör vun Sufis un anner taubring, geiht mi Gotthold Ephraim Lessings Ringparabel nich ut den Sinn. Wi kennt se all. Wi leest se avers jümmer as nieg, wenn wi se upslaan. Stephan Lachmann leggt se för uns ut. Sienen Text köönt Se mit en Klick hier hebben.