Klick up tau'n Vergröttern!

 

Niedersächsische Wiehnachtskantate

vun Konrad Tegtmeier

Düsse Kantate in Kalenberger Platt woor an'n 24.12.1957 mit Musik vun Klaus Hashagen in'n NDR opföhrt.

En Rezension finnt Se hier. De Osterkantate köönt Se hier nalesen.


Biller in düssen Bidrag: Konrad Tegtmeier

Se köönt de Biller per Klick vergröttern. Trüch kaamt Se denn mit den Zurück-Knoop op de Browser-Symboolliest.

Die Mitwirkenden sind:
Solisten: Sopran: K. Ellmann
Bariton: W. Bartholdy
Rezitator: W. Bartholdy
Kinderstimme: Junge
Gemischter Chor: Engelbostel
Kinderchor, daraus ein Solist: Junge
Instumentalkreis


I. Vorrweehnachtsteed


 
 

1.) INSTRUMENTE (Kleine Symphonia)

 

  2.) CHOR:

Nu latet üsch singen dat nee'e Leed
Von Winternacht un von Weehnachtsteed!
Dat grote Wunner, dat is da gescheihn:
Die Minschen, dei hebbet dat Christkind eseihn!

Wee tappet in Duistern. Dat früst un sneet.
Dat Grulen un Schulen, dat hat nu seene Teed!
Doch iehr üsch dei Swarte war anhebben kann,
da sticket we hille dän Danneboom an!

Dei Lucht, dei da lüchtet in deiper Nacht,
is allen Minschen, aller Welt tauedacht.
Gottlow, datt du Lucht, dat du hillige Christ
up dei duistere Iere hendalekumen büst!

Wee singet jück getze dat nee'e Leed
von Winternacht un von hilliger Teed!
Dat grote Wunner, dat is da gescheihn:
Dei Minschen, dei hebbet dat Christkind eseihn!

 

  3.) REZITATION:

Nu is al wie'r en Jahr vergahn!
Grot was dei Teed üsch uppedan:
Da is esait, da is emaiht,
un iehre wee dat recht bedacht,
kamm all dei lange Winternacht.
Dat Jahr, dat geiht woll uppen Rest,
geiht getzte up dat Weehnachtsfest!
Dei Panzen gaht in'n groten Tropp
vorr Slapensteed up Naberschop
un singet helle, Hus for Hus,
for Olt un Jung dän Weehnachtsgruß!

 

  4.) KINDERCHOR:

Düren op! Dei Düren op!
Wee sünd dei junge Singetropp!
Latet üsch nich lange stahn,
wee möttet ook noch wee'er gahn!

Sünte Klaus, dei gode Mann,
klöppet an dat Fenster an!
Klöppet hei noch gar tau lange,
wierd dei Lüttjen angst un bange!

Bä'et! Wer nich bä'en kann,
kriggt ok nix von'n Weehnachtsmann!
Sünte Klaus heurt neepe tau,
bringet nachts wat inne Schauh!

Honnigkauken, Peppernötte,
Krinten, Stips un Zwetschenpötte,
Appel, Boltjen, Zuckerstuten
- oder ok 'ne Fitzelruten!

Morgen sall't na'n Holte gahn,
morgen wierd dei Bäume slan!
Dannebäume sünd düt Jahr
lüttjig man un bannig rar!

Is dei Boom ok krumm un scheif,
scheif hat usw Herrgott leiw!
Gott, dei Häre, dei üsch kennt,
lett jück greuten tau'n Advent!

Solo-Stimme:

Leiwe gode Weehnachtsmann,
suihste krumm for grade an,
bä' eck getze ganz alleen:
will ook jümmer artig seen!

Düren op! Dei Düren op!
Wee möttet noch op Naberschop!
Düren op un Düren tau:
Gode Nacht! Un gode Rauh!

 

  5.) BARITON-SOLO:

Gode Rauh un gode Nacht!
Butten, da jachtert dei wille Jagd!
Gode Nacht un gode Rauh,
— dei Husvader maket dei Dür wisse tau!
Dei Ooben werd koolt. Dei Lucht dreih eck ut.
Morgen, da geiht et all freuh wiere rut.
Morgen, da möttet wee Dannebäume slan.
Fruunslüd, dei könnt denn na'n Backhuse gahn.
Nix as Arbeit, nix as Rackeree,
morgen Klock feewe is dei Nacht vorbee!

Von'n Schummern bet late
is alles in'n Draff,
dei Arbeit vorr'en Feste
ritt reineweg nich af!

 

  6.) FRAUENCHOR:

Von'n Schummern bet late
is alles in'n Draff,
dei Arbeit vorr'en Feste
ritt reineweg nich af!

Waschen, putzen, Kauken backen,
schüern, bra'n, Geschenke packen,
Boom anplünnern! Engelshaar
isser noch von vorchtet Jahr!

Langet use Pötte, Pannen?,
Telder, Tassen, Schötteln, Kannen?
Bliwt ook nix mehr intausacken?
Ach — un denn dat Reineracken!!

Von'n Schummern bet late
is alles in'n Draff,
dei Arbeit vorr'en Feste
ritt reineweg nich af!

 



II. DEI STIERNSINGERS


  7.) KINDERCHOR:

Dat is sau weet! Dat is sau weet!
Weet un seet is Weehnachtsteed!
Sei kumet, sei kumet!
Man tau, dei Düren op!
Dei Weisen uten Morgenlanne
kumt dei Straten rop!
Ut Hilmessen dei Keunige
mi ühren grooten Stiern,
dei singet, spieelt un ätet
un drinket gar tau giern!
Dei Weisen un Herodes,
dei kumet getze an,
dei Keunige mi Kronen
un denn dei swarte Mann!

 

 

8.) INSTRUMENTEN-VÖRSPEEL

 

  9.) MÄNNER-QUARTETT (Historia trium regum)

Wee sünd dä drei Weisen,
dei jederwer kennt,
dei Sunne, dei het üsch
sau swart ebrennt.

Drei Keunige sünd wee
un folget dän Stiern,
wee singet, wee spieelt
un wee drinket ook giern!

Wee kumet von weer her,
ut dän Morgenland,
sünd döstig un dreuge
von Hitte un Sand.

Wee keimen woll vorr dän
Herrn Rodes see'n Thron,
dei Keunig Herodes,
dat was'en Kujon!

Hei küre sau glatt un
mit falschen Sinn:
Dei Hill'gen drei Weisen?
Denne kumet man rin!

Dei Keunig kreig Wind,
un hei fraug ganz slau:
No, wo wollt denn jee Hill'gen
drei Weisen up tau?

Na Bethlehem, na
dei Davidstadt,
wo Maria dat Christkind
gebooren hat!

 

  10.) REZITATION (mit theatralischem Pathos):

Dei Keunig Herodes, ja, dat sin eck!
Eck will jück wat seggen, un gläuwet meck!
Eck hebbe ook dat Christkind esocht
un härr et bennahe mi ummebrocht!
Bloß use Herrgott was stärker as eck,
hei ducke un hei bekiehre meck!

Gott gaw dän Weisen ut'en Morgenland
'n hellen Kopp un en scharpen Verstand!
Sei hebbet usen Heiland esocht
un hebbet Geschenke gleek mieebrocht!
Knappe würen sei loseschäiset,
da het Gott sei dän richtigen Wegg eweeset!
Dän Wegg, dei Stadt, un ook dän Stall,
wo dei Schapers keimen von owerall,
wo alles Hallelujah süng
un jedereiner in seck güng!
— Wer will da woll anner Halwe stahn?
Man tau! Wee wollt tauhope gahn
un einmal ook, kümmt dat Gericht,
dän Heilnad seihn vun Angesicht!
— Un jee, drei Weisen, stimmet man
noch getze kort dat Dankleed an!

 

  11.) MÄNNER-QUARTETT

Wee hebbet esungen
mi vuller Andacht,
un wee wünschet der Herrschaft
eine wollslapen Nacht!

 

 

12.) INSTRUMENTE: Naspeel

 



III. DEI HILLIGE NACHT


  13.) CHOR:


O Christenminsch, o Ackersmann,
vannabend kümmt dei Heiland an!
Mi Dannengreun, mi Machangelkruut
räukert alle Stuben ut;
sall vannacht dat Wunner gescheihn,
hoolt wee Hus un Harten rein!

Dei Dag is kort, dei Nacht is lang.
Vorr düsser Nacht is nammes bang.
Dei Klocken brammet, dei Immen brummt*,
maket up, dei Häre kummt!
Alle Welt weit wahr un wiss,
datt hei unnerwegens is!

O Christenminsch, o Ackersmann,
vannabend kümmt use Heiland an!
Bedenket woll, datt üsch dat güng
as Mülter, Worm un Eggerling
un datt dei ganze Christenheit
alle Teed in Düstern seit:

Doch dei Herrgott hat seck erbarmet,
hei schicke dei Lucht, dei alle warmet.
Is nein Harte, dat noch früst:
vannabend kümmt dei hillige Christ!

* "dei Immen brummt": Alter Trächtigkeitsglaube:
Wenn in der Christnacht die Immen "brummen",
gibt es ein gutes Erntejahr.

 

  14.) REZITATION:

Dei Winter was da un Weehnachten kamm,
as Maria dän Joseph beeseete namm:
"Meen leiwe Joseph, et is nu sau weet,
wee möttet woll los, dat werd hoge Teed!"
— "Sau hille? Man stille, man bloß nich so lut",
sä Joseph un hale dän Isel herut.

Denn tockeln sei los un kaimen ook beide
noch nachts mit dän Isel woll ower dei Heide.
Maria verjaug seck. Da stund doch mi'n Mal
en steinolen Schaper, sau risch assen Pahl!
Dei küre ganz putzig un snacke verdreiht:
"Eck seih un eck weit, wat dei annern nich seiht!

Düt is meen lestet un bestet Gesichte,
dei duistere Heid' steiht in daghellen Lichte!"
Maria was sailig, as seck da wat reuge,
un Joseph, dei brumme un meine man dreuge:
"Wat sall denn nu bloß sau'ne Speukegeschichte?
Eck gläuwe, dei Heidjer sünd doch nich ganz dichte!"

Denn tockeln sei wee'er un kaimen na'r Stadt.
Dei Isel, dei harre dat Packieseln satt.
Maria was meue. Un Joseph, dei fraug
na Wirtschaft un Utspann. Kortum un genaug:
da was nix tau finnen, da was owerall
nein Platz as bloß noch in Schuine un Stall.

Maria sä: "Lat man, eck sin all heilfroh,
datt wee da sünd! Wee slapet up Heu un up Stroh,
un seih eck rundumme ook nix as dat Veih,
meen Joseph, meck is dat doch ganz einerlei!"
Sau kreig denn Maria bee Peerd un bee Rind,
mang Keihen un Schapen, dat hillige Kind.

Mi Laken un Bedde, da stund dat man slecht.
Sei hebbet dat Kind inne Krübben eleggt.
Da lagg et in Luren, sau naket un bloot,
un Joseph sä: "Teuw man, wee maket deck groot,
un sin eck, deen Vader, ok bloß Timmermann,
du kümmst mal up Schaulen, wee wennd da wat an!"

Maria, dei Mudder, dei smuistere bloß:
"Make du man Kalenner, dat kannste famos!
Kumm, dreih deck mal umme, dei Junge het Dost!"
Denn gaw sei dän Kinne dei sneewitte Bost.
Un Peerd un Isel un Kalw un Kauh,
dei keiken ganz neepe un andächtig tau.

"Wat is dat denn butten? Da bollwarket wer",
sä Joseph un hale dän Eikheister her.
Nu güng all dei Dür up. Du leiwe Teed,
dei ganzen Schapers von weet un seet,
dei stünnen tauhope un schubsen seck da
un süngen up einmal: "Hallelujah!"

"Salut!", reip dei Heidjer ut Undeloh,
"da liggt use Heiland up Heu un up Stroh!
Maria un Joseph sünd ook dabee —"
Hei slucke un snucke un güng in dei Knee.
"Keek an", sä Joseph, "hest DU aller Welt
vellichte von düsser Geschichte vertellt?"

"Lat doch man, Joseph, sweeg doch man stille",
sä Mudder Maria, "dän Herrgott seen Wille
kennt keiner von üsch, un hei mott woll gescheihn,
dei Minsche kann doch nich da achter seihn!"
Joseph, dei knurre: "Maket wat jee wollt.
Eck gahe na butten un hacke noch Holt!"

Da satt nu Maria mang Isel un Schap
un sung suitje un sachte dat Christkind in Slap:
"Lat sei man seggen, lat sei man küren,
wee bruket ja nich up dei Luie tau hüren;
ganz leeke, ob Heiland, ob hillige Christ,
eck weit, datt du jümmer meen Kindeken büst!"

 

 

15.) INSTRUMENTE: Auftakt zur Verkündigung

 

  16.) BARITON-SOLO:

Jee Schapers up duisteren Felle! Hebbet neine Angest un west nich mehr bange! Grult jück getze nich mehr! Dei Nacht is daghelle! Keeket an, eck hebbe jück dei Naricht tau bringen, dei jück grote Freude maket, un düsse Freude gelt forr dei ganze Minschheit, gelt forr allet Volk upper Welt! Forr jück is huite dei Heiland geboren! Dat is Christus, dei Häre in David seener Stadt!

 

  17.) CHOR (großes glanzvolles Gloria!):

Gloria in excelsis Deo, un Frie'en upper Welt!
Frie'en forr alle Minschen, dei noch goden Willens sünd!

 

  18.) SOPRAN-SOLO (Weegenleed):

Slape, meen Kindeken,
nakigt un blot,
büst noch sau lüttjig,
noch büst du nich groot.

Weißt nix von Nücken
un Tücken inner Welt;
dat kümmt as et kümmt,
un dat fällt as et fällt.

Slape, meen Kindeken,
nakigt un bloot,
dei Fäute sau seute,
as Rausen sau rot.

Wat wettet wee denne?
Wer weit, wo dat geiht,
wohenn denn an'n Enne
meen Kind mal versleit?

Slape, meen Kindeken,
nakigt un bloot,
weißt nix von morgen,
hest neranwo Not.

Weißt nix von Nücken
un Tücken inner Welt,
sau lange dei Arm
deener Mudder deck hölt!

 

 

19.) INSTRUMENTE (kurze Überleitung zum Schäfertanz)

 

  20.) MÄNNER-CHOR (Tanz der Schäfer):

Dei Schapers, dei hebbet
ühren grooten Dag!
Ecce mundi gaudia!
Dei waken, as all alles
upper Halwe lagg!
Sine fine laetitia!

Dei Schapers uppen Felle,
dei waket un sünd helle!
Un würen wee nich uppe west,
denn hären wee garnein Weehnachtsfest!

Un as inner Krübben
dat Christkind lagg,
ecce mundi gaudia!
Da harre doch nein Minsche
an dei Winneln edacht!
sine fine laetitia!

Dei Schapers uppen Felle,
dei waket un sünd helle!
Un würen wee nich uppe west,
denn hären wee garnein Weehnachtsfest!

Dei Joseph, dei trecke
seene Büxen ut,
ecce mundi gaudia!
Da snippeln denn dei Schapers
hille Luren ut!
sine fine laetitia!

Dei Schapers uppen Felle,
dei waket un sünd helle!
Un würen wee nich uppe west,
denn hären wee garnein Weehnachtsfest!

 



IV. DAT HOGE FEST


 
  21.) CHOR (altes klösterliches Wiegenlied):

In dulci jubilo
singt getze un west froh!
Meene Hartens-Wunne
lit in praesaepio
un lüchtet as dei Sunne
in matris gremio!
Eia, qualia!
Eia, qualia!

O Jesu parvule,
meen Hart vergeiht as Snee!
Dreuge meene Tranen,
tu puer optime,
sast jümmer in meck wahnen,
tu puer inclite!
Eia, qualia!
Eia, qualia!

Maria, nostra spes,
meen Harte was an Ees!
Lat meck säilig wieren
as deen progenies,
eck Sünner upper Ieren,
eck was woll septies!
Eia, qualia!
Eia, qualia!

Wat sin eck getze froh,
sin nich mehr annerswo,
all dei Engels singet
meck nova cantica,
ja, ühre Stimmen klinget
in regis curia!
Eia, qualia!
Eia, qualia!

 

 
  22.) REZITATION (Kinderstimme):

Wee wünschet jück tau'n Weehnachtsfeste
forr Hus un Hoff dat allerbeste!
Forr Äten, Drinken, Wost un Ween,
da söllt jee ook bedanken seen!
Dei Weehnachtsmann, dei gode Mann,
dei deit wahrraftig, wat hei kann!
Vannacht, da het hei üsch besocht
un hetten groten Boom ebrocht,
wat antautrecken, wat tau licken,
un'n Fautball ook, sau'n ganzen dicken!
Un wenn wee getze nochmal singet,
denn mag't woll seen, geiht alles klar,
geiht alles gaud bet tauken Jahr,
datt hei üsch donne wie'r wat bringet!

 

  23.) KINDERCHOR (wie Nr. 4):

Düren op! Dei Düren op!
Wee grateleert dei Naberschop!
Frohe Weehnacht weet un seet,
Dei Harten op! Dat is Weehnachtsteed!

 

  24.) CHOR (wie Nr. 13):

O Christenminsch, o Ackersmann,
dei Weehnacht reuget dat Harte an!
Bedenke, datt dei Indracht ernährt
un datt dei Street an'n Minschen tehrt!
Dei Boom, dei greunt, noch is hei frisch,
gah hen un make reinen Disch!

 

  25.) SOPRAN-SOLO:

Wat deck ook quält,
wat frett un tehrt,
vergiw un vergett,
wat Grull beschert!
Wat deck bedrüwt,
wat deck verdrütt,
o Christenminsch, wat is dat nütt?
Dei Weehnacht reuget dat Harte an,
un dei Leiwe deit, wat dei Grull nich kann!

 

  26. BARITON-SOLO:

Frie'en upper ganzen Iere,
allen Minschen in aller Welt,
Frie'en, ja, datt Frie'en wiere,
is üsch düsset Fest bestellt.
Bee dän Schapers uppen Felle
wurd dei swarte Nacht daghelle:
Dat Wunner tau'r Weehnacht,
dat is da gescheihn:
nachts was dei hellichte Dag tau seihn!

 

  27.) CHOR (wie Nr. 2):

Wee hebbet esungen dat nee'e Leed
von Winternacht un von Weehnachtsteed!
Dat grote Wunner, dat is da gescheihn:
Dei Minschheit, dei hat usen Heiland eseihn!

 

 
 
 
 
 


25.12.2012


na baven