De Flass

Märken vun Hans Christian Andersen.
Plattdüütsch: Anke Nissen

To'n Anhören hier klicken:

Lesen deit Anke Nissen in Holsteener Platt.

De Flaß blöh. He harr schöne, blage Blöden, de so fien sünd as Flünken vun ene Mott, villicht noch veel, veel fiener. —
De Sünn schien up den Flaß, un de Regenwulken schütten ehr Water över em. Dat mag de Flaß geern, dat deit em goot, jüst so, as dat lütte Kinner goot deit, wenn se wuschen warrt un dorna enen Kuß vun de Mutter kriegt.
Se warrt ja veel schöner dorvun, un dat warrt de Flaß graad so.

"De Lüüd seggt, dat ik goot stah, richtig goot ", sä de Flaß, "un dat ik schöön lang warr. Denn kann mal en staatsch Stück Linnen ut mi warrn! Dor freu ik mi to! Ik bün bestimmt de Glücklichst vun all! Ik heff dat würklich goot, un later warrt mal wat ut mi!
Wo warmt de Sünnenschien, wo smeckt de Regen, wo maakt de mi frisch! Ik freu mi! Ik bün tofreden, ik bün de aller-tofredenst!"
"Ja, ja, ja!" sään de Tuunpahls, "ji kennt de Welt nich, man wi, wi hebbt Knorren in uns"; un denn knarren se ganz jammervull:

"Schnipp-Schnapp-Schnurre,
Baselurre,
ut is dat Leed!"

"Nee, dat Leed is nich ut!" sä de Flaß. "De Sünn schient an'n Morgen, de Regen deit wohl, ik kann hören, wo ik waß, ik kann föhlen, dat ik blöh! Ik bün de Allerglücklichst."

Aver denn — een Dag — kemen Lüüd, de packen den Flaß baben an un reten em ut de Eerd mit all sien Wörteln. Dat dee weh. He wörr in't Water leggt, as sull he versupen. Later wörr he över Füür hollen, as sull he braadt warrn. Dat weer grulich!
"Dat kann een nich jümmers goot gahn!" sä de Flaß. "Een mütt wat dörchmaken, denn weet een wat!"

Man, dat wörr noch slimmer. De Flaß wörr reten un braken, dörrt un hechelt. Ja, he wüß, wo dat allens heet. He keem up den Rocken:

"schnurre surr!"

Dor weer't nich mööglich, de Gedanken bi'nanner to hollen.
"Ik bün ganz dull glücklich west!'", dach he bi all sien Pien. "Een mütt froh sien över all dat Gode, dat een hatt harr. Froh, froh, — oh!" un dat sä he noch, as he up den Weebstohl keem.
An'n End weer he to en wunnerschöön, groot Stück Linnen worrn. All Flaß, jeedeen enkelt Stengel weern in dit ene Stück kamen.
"Aver dat is ja ganz wat Wunnerbors! Dat harr ik nie glöövt! Nee, wo dat Glück mi doch wohl will! Ja, de Tuunpahls wüssen wohrlich goot Bescheid mit ehr:

"Schnipp-Schnapp-Schnurre,
Baselurre!"

Man, dat Leed is noch jümmers nich ut! Nu fangt dat eerst an! Dat is wunnerbor!
Ja, ik heff leden, man nu is dorför ok wat ut mi worrn. Ik bün de Glücklichst vun all! — Ik bün so stark un so week, so witt un so lang! Dat is wat ganz anners as blots Plant to sien, en Plant mit lütte, fiene, blage Blomen! As Plant warrt een nich pleegt, een kriggt blots Water, wenn't regent!
Nu aver warr ik goot uppaßt! De Deern wendt mi elkeen Morgen üm, un elkeen Avend krieg ik en Regenbad mit de Geetkann. Ja, de Fru Pastor hett sülvst ene Rede hollen över mi. Se sä, dat ik dat best Stück in't hele Kirchspeel bün. Glücklicher kann ik gor nich warrn!"

Man denn keem dat Stück Linnen in't Huus — un ünner de Scheer. Oh, dat oll Snieden, un dat oll Mit-de-Nadel-rinsteken! Dat weer wohrlich keen Vergnögen. Aver ut dat Linnen wörrn twölf Stück Wäsch vun de Oort, de een nich geern nöömt, de aver all Minschen hebben mütt. Dat weern twölf Stück dorvun.
"Nu kiek, nu is eerst wat ut mi worrn! Un dat weer mien Bestimmung! Dat is ja wunnerbor; nu schaff ik Nutzen in de Welt. Un dat is dat, wat een sall, dat is dat wohre Vergnögen. Wi sünd twölf worrn, man wi sünd doch all een un datsülve, wi sünd en Dutz! Wat för en staunen Glück!"

Johre vergüngen — denn wörrn de twölf möör.
"Eenmal mutt dat ja vörbi sien!" sä elkeen Stück. "Ik harr geern noch länger hollen, man een dörv nix verlangen, wat unmööglich is!"
Se wörrn in Stücke un Fetzen reten, dat se glöven, nu weer allens vörbi, ganz un gor vörbi. Se wörrn hackt un quetscht un kaakt. Se wüssen sülvst nich, wat mit ehr passeer, — man denn, denn wörrn se schöön, fien, witt Papier!
"Nee, dat is en Överraschen! En herrlich Överraschen!" sä dat Papier. "Nu bün ik fiener as vörher, un nu kann up mi schreven warrn! Wat kann dor nich allens schreven warrn! Dat is doch nu mal en groot Glück!"

Dor wörrn de allerschöönsten Geschichten up enen Deel vun dit Papier schreven. Un de Lüüd lesen dat un hören up dat, wat dor stünn. Allens weer richtig un goot. Dor kunnen de Minschen klöker un beter vun warrn. Dat weer en wohren Segen, de up dat Papier schreven weer.
"Dit is mehr, as ik dormals dröömt harr, as ik noch de lütt, fien, blaag Bloom up't Feld weer! Wo harr ik dat ok denken kunnt, dat ik dor mal henkeem, Freud un Weten ünner de Lüüd to bringen! Ik kann dat sülvst noch gor nich glöven! Man, dat is würklich so!
De leev Gott weet, dat ik dor sülvst nix to daan heff. Ik heff blots maakt, wat ik maken müß. Un doch hett he mi disse velen Freuden schenkt, een na de anner. Elkeenmal, wenn ik dacht harr: 'Ut is dat Leed', denn güng't mit mi wieder to wat Grötters, to wat Beters. Nu warr ik bestimmt up Reisen dörch de hele Welt schickt, dat all Lüüd mi lesen köönt! So warrt dat wohl kamen! — Fröher harr ik lütte, fiene, blage Blöden, nu heff ik för elkeen Blööd de schöönsten Gedanken! Ik bün de Allerglücklichst!"

Man dat Papier keem nich up Reisen, en anner Deel keem to'n Bookdrucker. Dor up wörr allens, wat up den eersten Deel schreven stünn, to'n Druck för en Book sett, ja, to vele Böker. Un nu kunnen dor veel, veel mehr Lüüd Nutzen un Freud an hebben, veel mehr, as wenn dat eenzig Stück Papier — wo dat schreven Wark up stünn — dörch de Welt lopen weer. Bestimmt weer dat Papier al na den halven Weg twei gahn.

"Ja, dat is bestimmt dat best", dach dat beschreven Papier. "Dat weer mi gor nich infullen! Ik bliev to Huus un warr in Ehren hollen as en oll Grootvadder! Ik bün dat, up den schreven worrn is. De Wöör sünd ut de Fedder graad in mi rin flaten. Ik bliev, — un de Böker loopt üm! Nu kann or'nlich wat utricht warrn! Nee, wat bün ik froh, wat bün ik glücklich!"

Denn wörr dat Papier in en Päckchen sammelt un in en Fack leggt.
"Nu is allens daan, nu is goot ruhen!", sä dat Papier. "Dat is heel in Ordnung, nu kann ik utruhn un över allens nadenken, wat in mi wahnt. Nu mark ik eerst so recht, wat allens in mi binnen is! Un sik sülven kennen, dat is de wohre Fortschritt.

Wat nu wohl kümmt? Enerwegens wat passiert, dat geiht jümmers wieder, jümmers wieder!" —

En Dag wörr all Papier up den Füürherd leggt. Dat sull verbrennt warrn un nich an'n Höker verköfft warrn, de dor Botter un Zucker in inwickel. All Kinner in't Huus stünnen üm rüm, se wullen dat brennen sehen. Se wullen de velen roden Füürfunken in de Asch sehen, de utseht, as wenn se wegloopt un denn verglöht, een jümmers na de anner, bannig gau — dat sünd de Kinner, de ut de School kaamt, un de allerletzt Funke, dat is de Schoolmeister; männichmal glöövt een, dat he al weg is, man denn kümmt he up'n mal noch achteran.—
Un all Papier leeg in en Bünzel up't Füür. Uh, wo flamm dat hooch! "Uh!" sä dat, un to lieker Tiet weer allens ene Flamm. De güng höger, as de Flaß siene lütten, fienen blagen Blöden harr hooch bören kunnt. Un dat glänz, as dat witt Linnen nie harr glänzen kunnt. All de schreven Bookstaven wörrn mit enen Slag füür-root, un all Wöör un Gedanken güngen in Flammen up.

"Nu gah ik piel na de Sünn rup!" höör man ut de Flamm, un dat weer, as wenn dusend Stimmen dat mit enen Mund sään. Un de Flamm stööv dörch den Schosteen un baven rut.

Veel fiener as de Flammen — un för de Ogen vun uns Minschen nich to sehen — sweven ganz lütte Wesen. Dat weern jüst so vele lütte, sweven Wesen, as de Flaß Blöden dragen harr. Se weern noch lichter as de Flamm, de se dreeg. Un as de Flamm verglöht weer un vun't Papier blot noch de swatte Asch trüch bleev, dor danzen se noch eenmal dor över hen. Un wo se an de Asch kemen, dor kunn man ehre Footstappen sehen, dat weern de roden Funken. — De Kinner kemen ut de School, un de Schoolmeister weer de allerletzt! —

Dat weer en Freud to kieken, wo de Kinner ut't Huus bi de dode Asch stünnen un süngen:

"Schnipp-Schnapp-Schnurre,
Baselurre,
ut is dat Leed!"

Man de lütten Wesen — de keeneen sehen kann —, de sään all:
"Dat Leed is nie ut, dat is dat schöönst vun allens! Ik weet dat, un dorüm bün ik de Allerglücklichst!"
Man dat kunnen de Kinner nich hören un noch nich verstahn, un dat sullen se ok nich, denn Kinner bruukt nich allens to weten.