Man secht ümmer, dat uns Land tau de armen Länner in Düütschland gehüren deit. Dat kann nu würklich nich stimmen, denn wurans kann sick ein armes Land in so korte Tiet 'ne Lannesgordenschau in Wismer, 'ne IGA in Rostock un 'ne BuGA in Schwerin leisten? Dor kann mi keiner vertellen, dat dat nicks kosten deit!!! In Rostock kost't un kost't un kost't de IGA ümmer noch. Unse Hauptstadt hett gewiss bärer plaant. Innahmen gifft dat gewisslich siehr gaut, denn de Korden sünd düer. De BuGA is betimmt bannig schön un hett för väle Minschen Arbeit broecht. Behollen sei de nastens ok noch? Mit den'n Gedanken will ick up Entdeckungstour gahn. Man möt äben allens positiv bekieken.

Dei Plan wiest dei Updelen von dei Goorns

Mi kümmt dat oewerhaupt nich tau, drei Gordenutstellungen tau verglieken. Ick bün kein Fachmann. Ick heff bloten einen kloren Blick un Sinn för Natur un Schönheit.

So, ankamen sünd wi all. Kennenlernen will'n wi, dorblieben nich, ick jedenfalls nich. Schwerin hett sick würklich fein ruterputzt. De BuGA is ganz üm dat Schloss anlecht worden, so dat sick dat ümmer in'n Mittelpunkt befinnen deit, un de Utstellung is mitten in de Stadt, also gaut tau Faut aftaulopen.

Dei "Gorden von't 21. Johrhunnert" is ganz up ein
Swemmponton anleggt un mit gröön Glassplitter utleggt

De Schauh freuden sick nich, as dat Glas ünner ehr knirschen deit, oewer bet Oktober hemm' de Lüd dat Glas bestimmt all tau Mähl peert. Denn kann nicks mihr passieren. As Lichtpunkte können Görn hier un dor up lütte halwe, Ballon-orrige Gebilde, de ut de Ierd ruterkieken daun, hen un her hüppen.

In'n "Gorden von't 21. Johrhunnert"

Wi begäben uns tau de Blaumenhall. De kann nu würklich nich mit unse Blaumenhall up de IGA konkurrieren, un wi seihn ok bloten de Hälft. De anner ward nie beplannt. För mienen Geschmack sünd de schönen Blaumen nich in dat rechte Licht rückt worden, ick mein, sei stahn orrer hängen'n bäten phantasielos in de Gegend rümmer. An de Bonsai-Böm heff ick natürlich werrer miene Freu'. De hemm' mi 2003 ok all dull imponiert hatt. Ob Mini-Nadelböm orrer Mini-Lowböm, egal, ick mücht mi woll weck in miene Büxentasch stecken, an'n leiwsten gliek so'n ganzet lütt Holt.

Bewägen deit mi ein Ehepoor. Hei fött hier un dor ein Blatt an, rifft un strakt dat 'n bäten. Sei verklort em denn allerhand. Tauierst denk ick, dat kann jewoll nich wohr sien, de sünd 'n bäten tau driest. Man kann doch nich allens betatschen. Doch denn seih ick, dat de Mann blind is. Ick weit, dor is dat Anfaten erlauwt, un dat is richtig so!

Welk Bloom is dat?

De Koekengorden sall ok gaut sien, un ick kann dat bloten bejahen. De is würklich geschmackvull anlecht worden. Kiek an, hier wassen mang de schönen Blaumenrabatten de verschiedensten Salatsorten, Sellerie un Kohlrabi un anner Kohlorten. Sei gäben gaude Bodenbedeckungen af. Dat's originell un dekorativ un secht mi tau. Bi dat Spalieraawt stahn ok Stickelbeerböm in Reih un Glied un warden von dichte Studentenblaumenreigen inrahmt.

Noch nie nich heff ich so lütte Studentenblaumen seihn. Upfallen daun mi dorbi de schönen Sünnenfarben. Wecker ein Gordenfründ is, de hett väl tau kieken. Den'n Wech na de Schrebergordens un den'n Spälplatz sporen wi uns. Wi spazieren leiwer an den'n See entlang so wiet dat geiht un bestaunen de schönen groten Seerosen, de witt, gäl un rosa bläud'n daun. De gälen Mummeln hemm sick ok bannig utbreit't. Ümmer werrer setten sick Sünnenkäfers up mienen gälen Pulli, un wenn ick de verschugen will, denn krabbeln sei up mienen Arm lang. Hier in Schwerin heff ick vör Johren eine Sünnenkäferinvasion erläwt hatt. Glöw mi, de Biester können richtig taubieten.

Marienkäwer

Sünnenkäwer, lütt Marie,
leiwt Schloss, See un Stadt.
Hier fäuhlt Soebenpunkt sick frie,
flücht von Blatt tau Blatt.

Sünnt sick, wo dat passen deit,
sett sick ok in't Hoor,
un för siene Nieglichkeit,
sünd de Bussens dor.

Mit väl Freuden deit hei kund,
so mit zwack un zwick,
dat rund'n Bussens sünd gesund.
Hei zwackt mit Geschick.

Männigein lütt Soebenpunkt
hett blot Punkte fief.
Wietgereister Käwer unkt:
"De hett nicks up'n Liew."

Oewerall, wohen man kieken deit, süht man Schloss, Burg-, Schlossgorden un den'n Schweriner See. Wat wier de BuGA woll ahn disse droomhafte Kuliss'? Väl nich, oewer dat is viellicht bloten miene Meinung.

In denn Barockgorden

Wi will'n in den Burggorden un möten dorüm de BuGA verlaten. Dormit wi in dat Gelände werrer rinnerkamen daun, kriegen wi up dat Handgelenk, ganz na de hütige Ort, einen Stempel drückt. Ick kam mi vör, as wenn ick up eine Trichinenschau bün, wo de Schlachter dat Schwien afstempeln deit, allerdings woll up den'n Schinken.
Denn seih ick, dat ein Inlater mit poor junge Frugens diskutieren deit. Sei fragen em, worüm hei den'n Stempel nich up ehren lütten, runden, säuten, jungen Pöker drücken will. Hei hett 'ne Antwuurt fix parat. "Bi uns möt dat fix gahn. Dat duert tau lang, bet Sei de Büxen rünnerlaten hemm'!" Dat's 'n Gejuche!

Burggorden

In'n Burggorden bewunnern wi ümmer, wenn wi dor sünd, de 160 Johre ollen Böm, de alltausamen grote breitutladende Kronen hemm' un bi dit warer-warmes Wärer würklich Schatten spenden daun. Dörch de Grott möt man gahn, dat gehürt tau den'n Besäuk in den'n Burggorden. Ick kiek bloten up dat Warer un seih nich, dat in de Grott ok Fledermüs' hängen daun. Na ja, de Grott is jo ok binah eine Höhl. Bi de Orangerie, wur eins Stäuhl för Konzerte stahn hemm', is nu ein Barockgorden richtig afzirkelt un mit väl Geschmack anlecht worden. Dat Buchsbomgräun häwt sick gaut von den'n witten Marmorsplitt af. De Fuchsien mit de roden Bläuden setten Lichtpunkte.

Dat Sloss von dei Ponton-Brück ut

Wi sünd bald werrer up dat BuGA-Gelänn und gahn in Richtung Ponton-Brück. So mitten dörch einen See tau gahn, dat hett ok sienen Reiz. Wecker sick oewer de Treppen hochquälen möt, de kann bärer mit 'n Shuttle bet an't anner Äuwer führn.
Vör'n Marstall befind't sick de Rosengorden mit wunnerschöne Rosen in alle Gröten, Formen, Farben, mit un ahn Duft. De mit Duft gefallen mi natürlich an'n besten. Ick rück mi von Beet tau Beet dörch.

Lütte Paus bi dei NDR- Bühne

De Bein daun weih, de Kopp is vull.
Nu deit ein Kaffee gaut.
Utraugen will'nw nich gor tau dull,
wiel denn de Toch afhaugt.

Hanne laadt in. Hanne is nich in Swerin, Hanne is Swerin. "Sweri-en", as se ok seggt, wenn se dat ganz prägnant artikuleert. Se weet un kennt allens, dat höört ehr to. — Vun Hamborg weer dat en Kattensprung hierher, un Hanne hett för allens vörsehn: Wi fohrt mit de Stratenbahn, bi de BuGA kannst nich parken. De Koort hett se al tovör köfft. Un en Plaan hett se maakt: Wi gaht nich bi'n Höövdingang rin, ne, bi den Marstall gaht wi rin. Dor sünd de Rosen.

Vun de Ollstadt na'n Marstall gaht wi to Foot; dör Fackwark wannert wi na Gegenden mehr mit Residenz-Charakter. De wiedlöftige Marstall streckt sik an't Seeöver ut. Gegenöver, an de Seepromenaad, steiht mennigeen Belle-Époque-Villa lerrig. Brüchig as vun mööre Sieden, mit zierliche höltern Veranden, licht un lichtfarig buut, staht se da; ehr Charme un ehr Schicksal is dat vun Kulissen vun en Operette.

Elk Johrstied bringt ehr egen Klöören in de BuGA-Parks. Nu, in'n Aarnmaand, lücht de Goornslag bi den Marstall in Blaag- un Vigelett-Töön. Dat Areal is dörseiht mit lütte runde Inseln, de enkelte künstlerische orr goornerische Experimenten wiest. Övermannshoge geele Tuuns schermt ehr af; "Schaddenspender" warrt se nöömt, dat is an düssen Dag nich nödig.

in zirkel un kring
insluten lött sik
nich natur.

Keramik "Spiel der Elemente" vun Dörte Michaelis, inslaten vun en geelen "Schaddenspender". Foto H.Hinz

Düsse inslaten Insel heet "Blaue Pause im Netz". Foto H.Hinz

Meddewiel sett en lichte, warme Regen in, un to de mennig Krinken un Rundfoorms vun de Anlaag kaamt de beweglichen Krinksegmente vun de Regenscherms dorto.

De Rosengoorn bi den Marstall is en Klöörsymphonie in twee Sätze (ünnerbraken dör dat wiede Flach vun de "Peerswemme"), de vun dunkle na helle Töön föhrt. De Komposition ut 300 Rosensoorten is af un an kurioos, avers överall schöön, de Rosen mit anner passlich Blöden vermengelt un dör'nannerplant; vun wieden bloots en wolkige Verloop vun Klöören, wies sik bi't nauere Henkieken en Struktur: "Rosen aus dem Norden"!

cremeklöörig schuum
vun nehgen wiest sik
rosen-atome

Direkt an't Seeöver is de BuGA-Kark opbuut, en Frieluftaltar op runde Plattfoorm. De runde Foorm, de ok beengen kann, is dör de dree hogen "Altarfenster" na'n See opbraken. Opstunns is nix los, avers vunavend Klock söss schall dat hier Posaunenmusik geven. Wi besluut, dat wi denn wedder hier ween wüllt.

Rechterhand vun de Kark is en höltern Kunstwark to sehn, heel passlich to den See, dat mi sünnerlich toseggt. Dat is vun Strafgefangene ut en hiesiges Gefängnis maakt un wiest en Vertellsel ut dat niege Testament, den Storm op'n See Genezareth. All negen Jüngers staht in hööchste Ängsten pielop in't Schipp, meist sühst ehr vör Schrecken de Hoor tohööcht stahn. Vörn in'n Bug vun't Schipp, an de prekäärste Steed, unschienbor tosamenkringelt, liggt Jesus — un slöppt. He hett sik sogor de Ohren todeckt, dat em dat Janken vun de Jüngers nich stören kann.

negen verfehrnisse un
een slaap:
liekgewicht

To'n Glück is de Sweriner See selten so in Oprohr, dat wi bang ween müssen orr uns' Gottvertruun op de Proov stellt wöör. Ok hüüt is he heel trankiel, un so betreedt wi de Swemmen Brügg, en Rehg vun Pontons, de de Bucht mit de Borginsel afsniedt. Wieldat se dat deit, mutt dat in de Brügg wedder en Brügg geven, denn de Scheep vun den lütten Haven an de Borginsel wüllt ja ok noch rin un rut könen! Lösung: An een Steed föhrt en Trepp op en högern Deel, un de Scheep köönt ünnerdör. Man wieldat de Trepp nu nich mehr behinnertengerecht is (un denn sünd da ja ok noch Kinnerwogens un de lütten Elektrofohrrööd, de een för wenig Geld mieten kann, wenn een nich good to Foot is! Mit "Bssss" suust öllere Lü dormit överall över de BuGA), gifft dat en lütte Pendel-Föhr (niegdüütsch: "Shuttle"), de luutlos — mit Solarkraft — jümmers vun een Treppenfoot na den annern pendelt. Gratis natüürlich. Bi bedeckten Weder geiht dat nich so gau, avers hier hett jedereen Tied. De Utfloogsscheep krüüzt af un an ehrn Weg; denn töövt dat "Shuttle".

Blick vun de "Brügg in de Brügg" na den Marstall-Goorn

Solarföhr, Utfloogsschipp un Slott

Wi wannert över den See.

waterwanneln so
licht maakt: swares
swemmt ünner din fööt

De Brügg is so en Knaller, dat mennig Sweriners ehr geern behollen wulln. Man da warrt woll nix vun; se is al verköfft.

An't anner Över toovt dat Leven; hier gifft't en lütten improviseerten Strand mit Strandköörv un swemmen Sitten, Kinnerjohlen, en Speelhall un Speelplätz för Kinner. Överall Liggstöhl, ok Duppel-Liggstöhl, in de en ganze Familie rinpassen deit. De Watervagels kümmert dat keen Spier nich; för ehr is wichtig, dat Hunnen nich op de BuGA dröfft. Sietdat se dat rutfunnen hebbt, sünd se mit de ganze Sippschap överall togang. För Minschen hebbt se bloots Minnachten.

zapp, aant, reiher
sünd driest woorn:
hunnenfrie dat över

Foto: H.Hinz

Foto: H.Hinz

An't Över warrt vun junge Lü en "Slawenboot" buut, d.h. en Boot, dat to middelöllerlich Tieden vun de slawischen Bewahners in düsse Gegenden bruukt woor. Se buut in oginaale Buuwies na histoorsche Funde, behaugt dat Holt sülven usw. Wenn de BuGA toenn is, schall dat Boot trecht ween. — Dat Boot is man jüst 7 m lang, sachs en Tiedgenoss vun de Drakenscheep, man slichter, bescheidener; den Bug hett dat keen beten hoochtrocken, un een süht, dat dat bloots för't Binnenland dacht weer.

sööt lütt
söötwaterboot: to hoochsee
de wiking dröch höger de nees.

Överall sünd de Weeg ümblöht vun mannshoge, ja övermannshoge Cosmeen un anner Blomen in Creme-, Geel- un Witttöön. De Masten vun den lütten Seilhaven schafft dat knapp, över weg to plieren. Du denkst, du geihst op Wulken. Orr in Wulken. De Blomen schafft mit ehr Gröön ehr egen Wildnis, ut de se ehr hellen Blöden lüchen laat. Düsse Wildnis is di övermann, se kunn di ümslaten; "Hänschen im Blaubeerenwald" grööt ut de Kinnertied. — Achter dat Slawenboot folgt de Natuurgoorn, Schrebergoorns, veel, wat wi nich allens erwannern köönt.

Foto: H.Hinz

natur
röppt un röögt mi togliek
as en akkord

An'n Weg dat Över langs — nu op de Borginsel to — staht överall de schnuckeligen lütten Bootshüüs, mehrst reetdeckt, vun private Anwahners. So smuck! Un dorachter dat Slott!

De Regen, de tovöör bloots en sachte Maat west weer, de us vun de Schöönheiten üm us rümmer tofluustert harr — de Regen treed nu beten mehr mit Nadruck op.

de begleiter

regen tippt di an
mit zaarten finger, överall:
kiek hier! kiek dor!

Wi flücht us in de Blomenhallen, 'neem prämierte Plantenarrangements, Köken- un Afthekenplanten to sehn sünd un verklaart warrt. Ok en Kaktuslandschap gifft dat dor, opbuut vun den Vereen "De stachelige Sippschaft"; he wiest mennig blöhen Kakteen, kurioose Gewächse — un dumme Witze as den "Schwiegermutterstuhl".

kaktus gifft
allns, wat he hett: sin blööd
un kann mi doch nich betövern

Kaktuslandschap

Links en Gewächs, dat koppöver hangt as en Fladdermuus, rechts de "Schwiegermutterstuhl"

So schöön kann Kökengoorn ween!

Man lang höllt us dat nich binn, un dör de klöörenprächtigen Köken- un Aavtgoorns (in den Kökengoorn sünd de Planten liek as in grote Pött platzeert) söcht wi wedder den See. An uns Siet nu wedder de hoge witte Blomenschuum, in jümmers anner, jümmers schöner Foorm.

Vun de Seerosenpracht an't Över blöht üm düsse Johrstied bloots noch Reste. En dükern Aant in den Seerosengoorn wiest us beständig un respektlos ehrn Moors. — So driselt wi gelassen in Richt vun de Barockgoorns, de al vör de BuGA de Slottanlaag tohöörn dään.

An lütte regelmäßige Waterlööp, över de sik smucke Brüggen spannt, wasst hier mennig uurole Zypressen. Betherto heff ik grote Zypressen nich würklich kennt. Se hebbt en Aart an sik, sik en egen Dwargenvolk to schaffen: Üm ehr Fööt kaamt de Ünnerirdschen na baven, eerst lütt, later düüdlicher. Üm all Zypressen rümmer finnst ehr. Trolle, Wichtel, Hexen, Bolde, Erdmännken — un den Kleinen König Kalle Wirsch!

Dwargenvolk toföten vun en ole Zypress. Foto: H.Hinz

Zypressenbagen mit Dwargen

In de Barockgoorns. Foto: H.Hinz

Mehr un mehr kaamt wi op "dat Bild" to — op de grote barocke Sichtass op't Slott, de jedereen as BuGA-Foto kennt. De grote ehemalige Waterkaskade, nu mit Blomen in all Klören beplant. Dat Bild twüschen Wohrteken un Klischee.

kaskadoskop, kaleidoskade
in klöören as in glasschören spegelt
himmel

fraren waterfall — jedeen momang
lööst sik din stillstahn
in en gischt vun klöören

Foto: H.Hinz

Nu sünd wi in de Nehgd vun'n Höövdingang ankamen. Hier liggt en grotes Luftbild vun Meckelborg ut, mit Swerin in'n Merrnpunkt. Elk Detail is to kennen, ok de Schuum an de Bugwell vun en Motorboot op'n See. Wa lütt is uns Welt in Wohrheit! Meist 6 Stünnen wannert wi nu al dör de BuGA; dat schient us groot, man de Koort wiest us wat, wat beklommen maakt: de Welt is so lütt, wi kunnen ehr in'n Arm nehmen. Un dat schulln wi sachs ok doon. — Kinner hopst op dat Luftbild vun Acker to Acker un "swemmt" dör de Oostsee.

Hier sleit en lichte Bagenreeg de Brügg röver na den "Goorn vun't 21. Johrhunnert", de ganz op en swemmen Ponton anleggt is. Dat 21.Johrhunnert is noch jung, also gifft dat hier noch keen Bööm. Avers veel "Virtuelles"; de Beete wölvt sik as lustige lütte Knülln in höögliche Rhythmen üm de Weeg, un woneem de Knüll eentlich op den Weg ragen schull, brickt he af, avers sin Ümriss sünd op den Weg wiedermaalt. Poor Beete gifft dat, de sünd ganz "virtuell", also bloots maalt. Dat is en Goorn mit'n Oogenplinkern. Wuschelige un robuste Planten bewahnt de Knülls, un Kinner speelt hier ganz sülvstvergeten, as weern se tohuus. Den Borrn op de Weeg deckt tweistött grönes Glas, över dat öllere Besökers op ehr Elektromobile ("Bssss!") mit lieses Knirschen munter rümmerkurvt. Düsse Goorn lööst all Respekt op in Sympathie.

An't Enn vun den Goorn vun't 21. Johrhunnert böögt wi wedder in de barocke Prachtsneise op dat Slott to. Dat Riederstandbild, besünners smuck rutputzt, kiekt resigniert op den ganzen BuGA-Trubel. Dat to verstahn hett he opgeven, he will bloots noch sin Wöörd wohren, bet dat vörbi is (he höpt, dat is bald). Sin Resignation is avers nix gegen den Stoizismus vun den Reiher, de blangen de Brügg na de Borginsel eenbeenig op en Pahl steiht un sik vör luder Minnachten nich een Spier röögt. — Na, wenigstens keen Hunnen!

Foto: H.Hinz

dat reiherstandbild

reiher, dor steihst
en reglos
schüddköppen

De Borginsel is strikt nahmen keen Deel vun de BuGA, so verlaat wi hier dat Gelänn un duukt rechterhand blangen dat "Märkenslott", dat mit sin vele Spitzen un Spieren ok wat Drakenhaftiges hett, af in den Borggoorn, de as smalle Striep üm't Slott löppt. De Orangerie: En Sülengang ümslütt en lütt Intarsie vun Beet mit Springborn; baven kannst op en Galerie langsgahn. Düsse twee Evenen warrt vun all Lü knipst.

Wi witscht rechterhand na de lierlütte "Liebesinsel". Da is eentlich nix Besünners los, avers en BuGA-Kunstwark schall't da geven. Is avers nix to sehn, bloots en Reeg wanschapen Luutsprekers, de ut de Eer wasst. Man na en lütt Stoot fangt miteens en Fruunsstimm an to snacken: "Guten Tag. Mein Name ist Konrad Röntgen. Ich bin eine Rose. Geboren bin ich..." Un denn noch een — en anner Stimm, de en anner Roos vörstellt. Un noch een, un noch een. En Bewegensmeller hett uns' Ankamen op de Leevsinsel künnigmaakt, un de Luutsprekers hebbt dorop losleggt. Dat is dat Kunstwark. — Dat de Rosen us sülven düsse Saken vermellt, schient unnatüürlich. Lehrt wi de Rosen so kennen? Wat seggt us ehr Naam un de Daten vun ehr Züchtung? Wiest us dat, wa wenig en Roos (un elkeen Saak) dör ehr Naam un Daten kenntlich warrt?

roos, du seggst mi
din naam? den kennst nich.
din naam is en löög.

In de künstliche Grotte, de to den Borggoorn höört, wahnt Fladdermüüs. Tutulla! Denn kann ok Kalle Wirsch nich wied ween. Buten steiht noch en ole Zypress nehg bi't Water. Wi sünd bi, an ehrn Foot na Kalle Wirsch un sin Volk to söken (hier kiekt noch nich so veel ut de Eer, man Hanne findt welk), as miteens en Choral kloor un dämpt vun feern över'n See flagen kümmt. De Posaunen! Klock söss! Wi hebbt't verpasst! Wi wulln bi den Marstall ween! — Wi lehnt us an den Zypressenstamm, luustert de unwirklich schöne "Wassermusik" un antert mit Gesang.

"nun danket alle gott"

posaunenklang vun güntsieds den see —
ja: ok up't anner över
büst du mi nehg, gott

Slüttst den Weg üm dat Slott to'n Krink, denn kümmst dör en besünner Huus. Dat Huus is en uurole Böök; en gewaltiges Universum vun Böök, en Woold vun Boom, so groot, dat keen Foto ehr infangen kann. De deelte Stamm dehnt sin Äst un Telgen woll över -zig Meter wied üm sik rüm. As en Grotte sluut us de dichten Bläder in. Man noch driggt keen iesern Hölp de swaren Telgen, bloots Natuur alleen höllt düt grote Liekgewicht. Wunnerwarken füllt mi. — Al to Goethes Tieden mutt düt en Ehrfurcht beden Boom west ween; angeevlich hett Goethe em besünners bewunnert. Dat Slott hett dat da in düsse Foorm noch nich geven. — So en Boom kannst in keen BuGA planen, de warrt schenkt.

Wi verlaat nu ganz dat Gelänn över de Slottbrügg un driselt dör de Stadt trüch. In't Plaster sünd lütte Steen inlaten — nee, keen Stolpersteen, sünnern Gedenksteen för Lü, de namhafte Geldsummen för de BuGA spendt hebbt. En schönes Teken vun Heimatleev. Denn dat muttst seggen: De BuGA hier merrn in de Stadt to leggen, as en Parlenkehd üm't Slott, dat weer en Geniestreich vun de Sweriners. "Toeerst wulln se dat an'n Güterbahnhoff maken!", seggt Hanne in en Toon, as vertell se vun en Gruselmärken. Nee, so, as dat nu is, so müss dat ween. "Das rockt die Stadt!", segg ik. "Schriff dat op Plattpartu", antert Hanne.