Dichterslüüd in't Frühbarock (um 1620 bis 1640) Översett un bespraken vun Rudi Witzke Wat hett disse 30-jöhrige Krieg in Düütschland blots allens anricht! Vun de Doden un de verwösten Dörper un Städer heff ik bi dat Verkloren vun Simon Dachs "Fründschop" al wat schreven. Lang bruukte uns Volk na 1648, wedder up de Bein to kamen. In
dat "Geistesleben" höört disse Tiet to den trurigsten
Afsnitt vun uns Volk. In de Öödnisse geev dat blots een poor
Oasen, wo sik "Geist" rögte. Wirtschaft un Sitt legen
daal, de Wetenschop weer nich mööglich orrer verknökert. De Düütschen harrn keen Nationaalbewusstsien mehr. Dat weer
de Beek mit Bloot in den Rook vun brennen Hüüs daalgahn. Aver dat geev Gegenkräfft: 1617 wöör de eerste "Sprachgesellschaft" grünnt, de sik de Upgaav stellte, düütsche Oort un Sitt un de düütsche Spraak to plegen. Blots wat de Lüüd in disse Gesellschopen (de heten "Palmenorden" orr "Aufrichtige Tannengesellschaft") tostann kregen, keem bi de einfachen Lüüd nich an. Martin
Opitz (1597 - 1639) köönt wi "Vater der neueren deutschen
Dichtung" nömen. He wennt sik vun dat Namaken un Na-Apen vun
utländsche Dichterie af, de lange Johr in Mood weer. Sülvst
aver bi em is dat noch dull to marken. Blots in siene Troost-Riemels
gegen den Krieg makt he sik frie. De Anfang weer maakt. Een mutt anfangen, denn geiht dat vöran, wenn anner ok in't Gespann
gahn. De gröttst dichterische Gaav hett Paul Fleming hat. 1609
keem he in't Vogtland up de Welt. Al as Student vun de Medezen in Leipzig
kreeg he de Wöörd "Kaiserlicher
Poet". Ik stell een vun sien bekannsten Gedichten vör: "Das getreue Herz". Dat is so good bi de Lüüd ankamen, dat en Muskant dorto en Melodie schreven hett. Lüüd so üm de Sößdig un öller köönt dat Leed hüüt noch singen un doot dat geern. |
Paul Fleming
Das getreue Herz . |
Paul Fleming
Dat truu Hart Plattdüütsch vun Rudi Witzke |
|
Ein getreues Herze wissen Läuft das Glücke gleich zu Zeiten Sein Vergnügen steht alleine Eins ist da sein und geschieden, Nichts ist süßer als zwei Treue, |
|
Een trues Hart to weiten is vun'n Schatz de hööchste Pries, de is selig to begröten, de een trues Hart woll weit. Ik bün trööst in legen Smart, denn ik weit een trues Hart. Löppt dat Glück ok maal to Tieden Sien Vergnögen is verbunnen Gunst is wedderwennsch as't Glück, Dor sien un ok scheden, Nix is sööter as twei True, |
|