De Hamborger Originale Gebrüder Wolf

vun Dieter Guderian

As Ludwig Isaac an'n veerten Dezember 1867 in Hamborg born wär, dor harrn se bi em tu Hus all acht Kinners, 'n poor käm'n Johr för Johr noch darto. Vadder wär Slachter, de sin Vadder wär ok all Slachter, un eegentlich wär dat för de Jungs in de Familie ok ehr Weg. Ober Ludwig harr sik dat anners utdacht. He kreeg 'ne Utbildung as Graveur. Eegentlich ober wull he Opernsänger warrn. Ne scheune Stimm harr he, ober nich noog Geld, üm sik utbilden to laten. Wat moken?

To'n Glück wär op St. Pauli de Spielbudenplatz mit veel Rummel un veel Pläseer. In dat Johr 1894 güng he in'n Deenst bi en Besitter vun en Rummelbude. Dor müßt he Dag för Dag vun morgens Klock teihn bit nachts Klock ölben singen, wat de Kehl hergäv. De Lohn? Söß Mark för den ganzen Dag. In düsse Tied gäv dat, wat se dormols humoristische Sänger-Gesellschaften nöömten. De harrn noch nich dat Tüg as 'n beten later de Comedian Harmonists, ober immerhin. Wohrschienlich käm Ludwig op de Idee, ok in dit Rebeet intostiegen. Bröders wärn jo nog to Hus.

As se sik eenig wörn, güng'n se in dat Johr 1895 to drütt in ene noch ungewisse Tokunft. Mitmokers wärn Leopold, born 1869, un James, born 1870. Se harrn in dat antisemitische Dütschland Grund nog, nich as Isaacs lostoleggen. En niege Naam ward funnen: Wolf-Trio. To ehrn Glück wär dar noch ene Tante, de sik en beten wat op de hoge Kant leggt harr. Vun de kunnen se sik wat lehnen, üm sik för ehre "Nummern" op't Podium de richtige bonfortionöse Kledasch sniedern to laten. Dat Geld wär goot anleggt. Bald harrn se veel Erfolg, nich blots in Hamborg, nee, ok överall in Dütschland un sogar in Amsterdam, Budapest, Kopenhagen un Kristiana. Dat heet hüt Oslo. Bald harrn se keen eenzigen Dag frie. Männigmol hett dat Wolf-Trio 'n poor Mol an een eenzigen Dag för de Lüd opspeelt. Dunnemols gäv dat noch veele "Etablissements" (de heeten würklich so), de sik bald um dat Trio rieten dähn, dat se mehr Beer un wat to'n Eeten verköpen kunnen.

James is teihn Johr dorbi bleven. 1906 haute he in'n Sack. He wull nich miehr tingeln un tangeln. För dat scheune Geld, dat he tosamen mit siene Bröders verdeent hett, kunn he sik seßhaft moken. He köfft sich een lütt Zigarrenladen, wo se ok Dagbläder verdrieven dän. Nu wär he tofreden. — De beiden Bröders Ludwig un Leopold säten ersmal gewaltig op den Proppen. Dat ganze scheune Programm wär komplett in'n Mors. Se wussen eenfach nich, wo dat wiedergohn schull. In de Anfangstied versöchten se, en poor Reste vun dat ohle Programm ümtoschrieven. In en' Werbebreef stellten se sik as "Gebrüder Wolf vorm. Wolf-Trio — Humoristische Gesangsduettisten" vör. Ober so'n richtigen Schick harr dat noch nich. Dat eerst Couplet, dat Ludwig in düsse Tied schreven hett, heet "De Maler mit den Pinsel ohne Hoor". Dat harr keen rechten Sinn un Verstand, ober 'n scheunen Swung. Dat treckt di hüt noch in'e Been.

Eenes Dags ober käm as en Dunnerslag de Idee, de Kledasch to wesseln un as Schauerlüd wieder to moken. Ludwig güng nu as Tetje un Leopold as Fietje op de Breder. Wat hefft de Lüd sik kringelt! Tetje un Fietje kunnen ehr Publikum reineweg üm de Hannen wickeln. De Gebrüder Wolf wärn nu mit ehr'n Programm in de Künn; se weern reineweg Hamborger Originale. Dor dreep sik dat nu ganz goot, dat sik just to de Tied op de Theoterbühnen wat Nieget afspeelen dä. No Singspeel un Operette käm nu ok noch de Revue. Harr de Operett ne komplette Handlung, so wär de Revue ut veele Flicken tosomen sett. De Hauptsok wär, dat de Musik, de Danz, dat Vertelln un de lustig Gesang de Lüd Spoß moken deen. Berlin wär toers ok de Revue-Hauptstadt. De domolige Baas vun't Hamborger Operettentheater, Wilhelm Bendiner, harr sik dat in'n Kopp sett, dat so to moken, as de Berliners em dat vörmoken dähn. An'n 30. September 1911 leet he den Vörhang opgohn för siene Revue "Rund um die Alster". Wat een Erfolg! Genau een Johr lang lööp de Revue Dag för Dag in't Operettentheoter! Denn maak Bendiner en Enn. Ene tweete Revue "Was kost' Hamburg" gefallt dat Publikum nich so good. Bendiner müßt se gau wedder afsetten.

Nun harrn Tetje un Fietje Tied, all wedder mol n'beten op Reisen to gohn. In't Johr 1913 speelten se in de Sommertied in Norderney, achteran in dat Ernst-Drucker-Theoter in de Revue "Ganz Hamburg lacht". Aver dat wär noch nich allens. As de Saison 1913/1914 in't Berliner Metropol angüng, dor speelten se de Hamborger Jungs Tetje un Fietje in de Revue "Die Reise um die Erde in 40 Tagen". Man kann dat nich anners utdrücken: Se wärn ganz boben ankomen. Berlin wär de Revuehimmel, dat Metropol de Sünn an'n Heben. Is dat en Wunner, dat se nu de Leeder, de se op de Bühn sungen hefft, ok op Schallplaat hörn loten mööt? De erst Schallplaat is all vun 1908. Un Johr üm Johr möten se ehre Leeder (Couplets seggten se darto) Plaat üm Plaat insingen. Een ganze Reeg vun ehre Couplets kann een hüt all wedder to hörn kriegen. Se sünd bi Norbert Noritz, www.musik-antik-records.de, op CD to hebben. Ludwig hett so knapp an de 200 Couplets schreven, de meersten quitschfidel. He wär de Dichtersmann, Leopold de Koopmann.

Dat bekannteste Leed vun de Gebrüder Wolf is wiss de "Jung mit'n Tüdelband". Wenn Se nerrn klickt, kriggt Se dat Leed "Snuten un Poten" vörspeelt.

Dat Leed gifft't ok op CD, tosamen mit mehr Leder vun de Gebrüder Wolf in Oginaalopnahmen. (Süh bi www.musik-antik-records.de.)

Denn käm de Erste Weltkrieg. Gau stellten se sik op de niege Tied in. Dat gäv annere Leeder un ok'n beten Truppenbetreuung. Achter düsse Tied wär't man beten mau för de Gebrüder Wolf. De Lüüd harrn annere Sorgen. In't Johr 1922 ober wärn se all wedder in'n Schiller-Theater in Berlin mit ehre Revue "Hamborg, hest du di verännert". Ok 1923 und 1924 speelten se in Berlin, Frankfurt un Hamborg. Wo se 1925 un 1926 bleven sünd, is nich künnig. No'n Standesamt güng'n Ludwig un Leopold 1924. Se loten för sik sülben un för Fro un Kinner den Nom'n Wolf för immer indrägen.

Enen groten Verlust gäv dat in't Johr 1926. Dor wär ganz plötzlich Leopold doot blewen. Ludwig wüßt ut de Not noch wat to moken. He halt sik een vun Leopolds Söhn an siene künstlerische Siet. De heet ok James un harr vun all de Gebrüder Wolf de scheunste Stimm. Wat se mokt hefft un wo se west sünd, is nich mehr ruttokriegen. Se hefft ober wiederspeelt, bit dat de Nazis jem en Enn moken dähn. Wieldat se Juden wärn, dröffen se vun 1933 an nich mehr vör all Lüd singen.
James is tosomen mit sien Broder Donat un sien Swoger Ernst Berlin no Shanghai utneiht, üm sik in Düütschland nich den Dod to holn. Ludwig bleev to Huus. He wär mit 'ne "Arische" verheirot und bleev an't Leven. Ludwigs Broder James und de ganze Isaacsche Sippschaft hefft de Nazis in't KZ deportiert. Vun dor sünd se nich wedder trüchkamen.

Se sünd abers nich vergeten. Kiek mal in dat Book "Die Hamburger Originale Tetje und Fietje — Lebensgeschichte der Gebrüder Wolf und ihrer Familie Isaac" (ISBN 978 - 3 938649 - 11 - 9). Un kiek ok mal ünner www.gebruederwolf.de. Dor finn't sik ok noch veel.