Draokenooge: Cool blieben!

van Ludgerd Lüske

Draokenooge staiht praot. Bild-Daten: NASA

Dat Draokenooge schall meist dat Infrarotlecht van schwacke un orig wiet weg liggen Objekte faoten. Tau'n Upnähmen van disse schwacken Warmtesignaole mutt dat Teleskop sülwes wohrhaft orig kolt bliewen. Dat is ein Kunst för sik, sogor in'n Weltruum, wo dat eentlich ja koolt naug is. Dat Teleskop mutt van Lecht un Warmte van Sünne, Eern un Maond affschermt warrn. Uck dei Eigenwarmte, dei dat Observatorium affgiff, mutt man trüggehollen. Dorför hätt dat Draokenoge einen 5-laogigen, grooten Sünnenscherm, för den Schadden. Dei Scherm-Maote sünd 21 m x 14 m.

Dei Sünnenscherm wohrt dat Teleskop vör ankaomen Lecht un Warmte (van Sünne, Eern und Maond).
Bild-Daoten: NASA

Licht un groot: dei fieflaogige Sünnenscherm. Bild-Daoten: Staticflickr

Süh ok düt Video.

Dat sülwer blinken Materiaol van den fieflaogigen Sünnenscherm is eine fortschrittlicke Erfinnung van dei Materiaolwätenschkup un -technik. Jede Laoge bestaiht ut ein besünneret Verbundmateriaol. Jedeine Laoge hätt eine wisse Dickte un Grötte, un dei einkeln Laogen mäötet nau ehren Affstand taueinanner häbben. Et giff sogor besünnere Näöhte un Verstärkungen, womit Meteoritenunfälle lüttket bliewt. Dei naiht man ümmer as Veiereck. So bliff so ein Schaoden up eine lüttke Stäe.

Ein Stück Kapton mit Ripstop-Naoht. Bild-Daoten: NASA, ännert

Dei NASA un ehr Industrieverband fünnen ein lichtet, orig fastet Wark, wat dat Teleskop un dei Speegels van dei Infrarotstraohlung van Sünne un Eern affschermt. Einkelne Saoken, dei den Sünnenscherm besünners maokt, sünd ein starket, aower ultradünnet Materiaol, dei spezielle Draokenform un dei besünnere Funktion van dei Laogen.

Fief Laogen in den Sünnenscherm. Teiknung: Lüske

Worümme fief Laogen?

Wotau hätt dei Sünnenscherm fief Laogen un nich blots eine einkelne dicke? Jede naokaomen Laoge van den Sünnenscherm is köller as dei vörige. Dei Warmte straohlt tüschken dei Laogen rut, un dat Vakuum tüschken dei Laogen isoleiert gaut. Was dei Sünnenscherm blots groot un dick, güng dei Warmte dor bäter dör, as bi fief Laogen, dei dör ein Vakuum trennt sünd.

Dei Sünnenscherm bestaiht ut ein lichtet Materiaol mit besünnere thermischke Eigenschkupen. Man neumt dat Wark Kapton, dat uck noch extrao beschichtet is.

Heite un kolde Siete an dat Teleskop. Bilddaoten: NASA

Thermischke Modelle wiest, eine üppste Temperatur van dei bütsten Laoge bi 383 K (109,85 °C), un up dei kolde Siete eine modelleierte Minnst-Temperatur van 36 K (-237,15 °C). Disse Sünnenscherm verhinnert, dat dat Sünnenlecht dei empfindlicken Teleskopinstrumente stört. Dat Teleskop warkt bi eine Temperatur unner 50 K (-223,15 °C). Disse Sünnenscherm schall ümmer tüschken Sünne, Eern, un Maond un dat Teleskop liggen. Dat kann man so stüern, wiel Draokenooge üm dei Sünne, 1,5 Millionen Kilometer van dei Eern weg, bold pass mit dei Eern loopen dait.

Klimawannel in'n Weltruum: Chillen deit gaud! Bild: Lüske