Dat Kruut för'n Heumaand: vun Anke Nissen Levisticum officinale Familie Umbelliferae (Ammiaceae), Doldengewächse |
|
|
Anner Namen: |
Baadkruut, Badekraut, |
|
Sammelt warrt:
|
Wörtel (Radix levistici); in'n September bet Oktober vun Planten, de 2 bet 4 Johr olt sünd |
|
Warrt bruukt:
|
drifft Water
(Harn) ut'n Liev, as Gewürz, in Likör un Snaps (Magenbitter) |
|
So warrt't anwennt: |
1 Eetlöpel dröögt Wörteln in 1/8 l hitt Water
uttrecken laten, an'n Vörmiddag na un na drinken.
|
|
|
||
Hett de Naam vun den Liebstöckel wat mit de Leev to doon? Dat schient so, aver de Herkunft vun den Namen is wohrschienlich anners. "Luppistechal" is en olt-hoochdüütsch Wort un bedüüdt Medizinbeker (Arzneibecher). "Levisticum officinale" Levisticum kümmt ut
dat Griechische un bedüüdt "ut Libyen stammend". De Plant warrt 2 Meter hooch. Se rüükt stark aromatisch, binah as de Angelikawörtel. De Stengel sünd hohl, de Blöden geel. |
||
Plinius, de Hillige Hildegard un vele annere schrieven Godes över
unsen "lubesteckl".
Wieldat de Plant so fein rüken deit (se rüükt na Maggi, d.h. in Wohrheit rüükt natüürlich Maggi na Liebstöckel ), hett man se in't Middelöller geern to'n Schäperstunn mitnahmen. Aver mit de Leev un den Leev-Kraam hett dit Kruut nix to doon. Fröher wörr Liebstöckel an Maria Himmelfohrt weiht jüst so as anner Krüder ok. Dit weihte Kruut hett man denn in't Finster hangt. Dat schull helpen gegen Unweder. Uns Vöröllern glöven: Wenn man sik mit Liebstöckel de Fööt inreven harr, wörr man nich vun Slangen beten hett man glöövt. Wenn man afnehmen wull, denn müß man ene Liebstöckelwörtel utgraven, wenn de Maand in't Teken vun'n Widder stünn. Disse Wörtel müß man denn as Amulett üm'n Hals dregen. Un dat sull helpen, de Punnen vun'n Lief to bringen hett man glöövt. Wenn man Melk dörch enen Stengel vun'n Liebstöckel drinken dee so as hüüt dörch enen Strohhalm , denn schull dat helpen gegen Halsweh un Hoosten. De Hexen hebbt den Stengel vun'n Liebstöckel as Pusterohr bruukt. Se hebbt dormit up Minschen schaten mit Hoor, Arfen orrer lütt Höhnerbeen. |
||
|
||
Liebstöckeltee...
Disse Tee is nich to bruken, wenn de Nieren entzündt sünd, un ok nich, wenn en Fru Mutter warrn sall.
Disse Tee is nich to bruken, wenn de Nieren entzündt sünd un ok nich, wenn en Fru Mutter warrn sall. Teemischung...
|
||
Hüüt
warrt Liebstöckel geern in'n Kökengoorn plant. Liebstöckel as Kökengewürz passt goot to Gemüüs,
Gemüüs-Suppen, Fleeschbröh, Eintöpfe, Omeletts,
Rührei, Kartüffelsalaat. Liebstöckel kann man goot infreren, de Smack ännert sik kuum. |
||
|