Dat Kruut för'n Aarnmaand: vun Anke Nissen Agropyrum repens |
|
|
Anner Namen:
|
Queeck,
Queck, Queckenwörtel, Queckenwurzel. Bager, Bättigras, Bättliwurzel, Blattwurzel, Blättliwurzel, Flechtgras, Graswörtel, Graswurzel, Hundsgras, Hundszahn, Laufquecke, Päde, Pädergras, Püdengras, Pägen, Schnürgras, Quetsch, Quitsch (Ditmarschen, Eiderstedt), Quitz (Ditmarschen, Eiderstedt), Rechgras, Twecken, Zwecken, Zwicken, Wurmgras |
|
Sammelt warrt:
|
Wörtel (Rhizoma Graminis), in'n Fröhjohr un in'n Harvst |
|
Warrt bruukt:
|
lööst Sliem, reinigt dat Bloot, drifft Water ut | |
So warrt't anwennt:
|
1 Eetlöpel dröögt Wörteln mit 2 Tassen Water upkaken, en poor Minuten trecken laten, dörchsieben, mit Zucker sööt maken, drinken. (Dat langt för enen Dag!) |
|
|
||
Queek is en Kruut en Gras , dor dörvt een würklich "Unkruut" to seggen. Wenn de Queek eerstmal in'n Goorn is, denn is de nich wedder los to warrn. Queek blöht in'n Juni un Juli, de Samen sünd in'n August riep. Man vermehren deit he sik mehrst dörch de Wörteln, den Wörtelstock. De krüppt mit siene velen Twiege dörch de Eerd, de kann meterlang warrn, de is dünn as'n Strohhalm, geel, hohl un taach. Wiel uns Vöröllern wohrschienlich de velen Gräser swoor uteneen hollen kunnen, is in olle Krüderböker vun unsen Queek wenig to finnen. Dor warrt jümmers ganz allgemein vun "Gras" schreven. Eerst in't Krüderbook vun Tabernaemontanus ut dat Johr 1613 findt wi uns Heilkruut ünner den Namen "Quecke", ok "Queckenspreu". De Naam geiht trüch up dat mittelhoochdüütsch "quec", wat soveel bedüüdt as: keck, munter, frisch, ok beweeglich orrer "quicklebennig". Un quicklebennig is de Queek ja nu mal. Ok wenn dat de Goorners den letzten Nerv kost! De latiensch Naam Agropyrum repens sett sik tosamen ut de beiden griechisch Wöör
Agropyrum bedüüdt also "wilder Weizen". "Repens" bedüüdt krupen (kriechend). |
||
Queekbuur,
dat is de Naam för enen Buurn, de mit sien Arbeit meist nie bitieden
trecht warrt, he is en Achteran-Buur.
Fröher hett 'n glöövt, wenn man bi Maandschien wenn de Maand afnehmen deit den Queek utritt, denn keem he nich wedder. Fröher hett 'n ok glöövt, wenn man en Kantüffel funnen harr, dörch de en Wörtel vun Queek wussen weer, so kunn disse Kantüffel gegen Bettnässen helpen. Wenn
wi as Kinner Warzen orrer Bulen harrn, denn hebbt wi de mit enen Grashalm
vun'n Queek bestreken. |
||
|
||
In fröher
Tieden bet hen to'n ersten Weltkrieg is ut Queckenkwörteln
Sirup kaakt worrn. He weer sööt un smeck goot. Man hett de
Wörteln mit Water utkaakt, un denn dit Water so lang inkaakt, bet
dat dick wörr, to Sirup wörr.
Ok as Foder för dat Veeh is de Quecke fröher bruukt worrn. Dat hett veel Eiweiß, Vitamine un Kohlehydrate, weer dorüm heel nahrhaft. Queek-Tee Ik
kenn nich veel, wobi Queek to'n Heilen insett warrt, man enen Tee,
den kann ik empfehlen.
|
||
|