Dat Kruut för'n Aarnmaand:
Queek (Quecke)

vun Anke Nissen

Agropyrum repens

 

Anner Namen:

 

Queeck, Queck, Queckenwörtel, Queckenwurzel.
Bager, Bättigras, Bättliwurzel, Blattwurzel, Blättliwurzel, Flechtgras, Graswörtel, Graswurzel, Hundsgras, Hundszahn, Laufquecke, Päde, Pädergras, Püdengras, Pägen, Schnürgras, Quetsch, Quitsch (Ditmarschen, Eiderstedt), Quitz (Ditmarschen, Eiderstedt), Rechgras, Twecken, Zwecken, Zwicken, Wurmgras
Sammelt warrt:

Wörtel (Rhizoma Graminis), in'n Fröhjohr un in'n Harvst

Warrt bruukt:
lööst Sliem, reinigt dat Bloot, drifft Water ut

So warrt't anwennt:

 

1 Eetlöpel dröögt Wörteln mit 2 Tassen Water upkaken, en poor Minuten trecken laten, dörchsieben, mit Zucker sööt maken, drinken. (Dat langt för enen Dag!)

Queek is en Kruut — en Gras —, dor dörvt een würklich "Unkruut" to seggen. Wenn de Queek eerstmal in'n Goorn is, denn is de nich wedder los to warrn.

Queek blöht in'n Juni un Juli, de Samen sünd in'n August riep. Man vermehren deit he sik mehrst dörch de Wörteln, den Wörtelstock. De krüppt mit siene velen Twiege dörch de Eerd, de kann meterlang warrn, de is dünn as'n Strohhalm, geel, hohl un taach.

Wiel uns Vöröllern wohrschienlich de velen Gräser swoor uteneen hollen kunnen, is in olle Krüderböker vun unsen Queek wenig to finnen. Dor warrt jümmers ganz allgemein vun "Gras" schreven.

Eerst in't Krüderbook vun Tabernaemontanus ut dat Johr 1613 findt wi uns Heilkruut ünner den Namen "Quecke", ok "Queckenspreu". De Naam geiht trüch up dat mittelhoochdüütsch "quec", wat soveel bedüüdt as: keck, munter, frisch, ok beweeglich orrer "quicklebennig". Un quicklebennig is de Queek ja nu mal. Ok wenn dat de Goorners den letzten Nerv kost!

De latiensch Naam Agropyrum repens sett sik tosamen ut de beiden griechisch Wöör

  • agrios = wild un
  • pyros = Weizen.

Agropyrum bedüüdt also "wilder Weizen". "Repens" bedüüdt krupen (kriechend).

Queekbuur, dat is de Naam för enen Buurn, de mit sien Arbeit meist nie bitieden trecht warrt, he is en Achteran-Buur.

Fröher hett 'n glöövt, wenn man bi Maandschien — wenn de Maand afnehmen deit — den Queek utritt, denn keem he nich wedder.

Fröher hett 'n ok glöövt, wenn man en Kantüffel funnen harr, dörch de en Wörtel vun Queek wussen weer, so kunn disse Kantüffel gegen Bettnässen helpen.

Wenn wi as Kinner Warzen orrer Bulen harrn, denn hebbt wi de mit enen Grashalm vun'n Queek bestreken.
Goot weer't, wenn wi dat maken, wenn de Maand an't Afnehmen weer.
Noch beter weer't, wenn dat Gras 7 orrer 9 Halmknütten harr.
An'n besten weer't, wi plücken bi Maandschien so vele Grashalme, dat wi 3 mal 9 (also 27) Halmknütten harrn.
Wi weern jümmers bannig ieverig dorbi un dat hett uns ok veel Spaß maakt — man wat dat hulpen hett? Dor kann ik mi nich up besinnen.

In fröher Tieden — bet hen to'n ersten Weltkrieg — is ut Queckenkwörteln Sirup kaakt worrn. He weer sööt un smeck goot. Man hett de Wörteln mit Water utkaakt, un denn dit Water so lang inkaakt, bet dat dick wörr, to Sirup wörr.

Ok as Foder för dat Veeh is de Quecke fröher bruukt worrn. Dat hett veel Eiweiß, Vitamine un Kohlehydrate, weer dorüm heel nahrhaft.

Queek-Tee

Ik kenn nich veel, wobi Queek to'n Heilen insett warrt, man enen Tee, den kann ik empfehlen.
Disse Mischung hett gode Erfolge wiest gegen dröög un allergisch Ekzeme:

  • 10 g Quekenwörtel
  • 10 g Alantwörtel
  • 20 g Ringelbloom-Blöden
  • 20 g Hauhechelwörtel
  • 40 g Rinde vun'n Wichel

 

  • 1 Eetlöpel vull vun disse Teemischung mit
  • 1 Tass Water övergeten un to'n Kaken bringen,
  • 5 Minuten trecken laten,
  • afseihen.
  • Morgens un avends en Tass Tee dorvun drinken.


na baven