De Sünnschienkieker seggt in'n Sneemaand: Prost Neejohr, leve Lüüd! Sünd Se goot rinkamen? Dat weer jo 'n gräsiges Wiehnachtswedder hier in Noorddüütschland. So veel Glatties hett't al lang nich mehr geven. De armen Dierten hefft mi bannig leed doon. Ik heff een Karninken op'n Glatties sehn. Duuernd is't utrutscht, dat arme Veeh. Un ok de Vagels! Woneem schallt de denn ehr Foder nehmen? Allens weer vull Ies un Snee. Ik kunn goor nich so gau de Rosinen henleggen, as de Amseln se wegfreten hebben. Hoffentlich warrt de Winter nich so kolt un so lang. Besünners geern heff ik ja to alle Tieden den Lünk. He was graad de "Vogel des Jahres 2002". Hüüt will ik em to'n Afscheed vun "sin Johr" de Ehr geven. "Wat, de Lünk is in Gefohr?" heff ik dacht, as ik dat domals lees. Jo, ok düssen Vagel gifft dat nich mehr lang, wenn wi nich oppaßt. An mennig Steden, wo he freuher west is, kann een em hüüt al nich mehr sehn. De Hüüs sind so glatt, dat he nix to'n Bröden find't, un dat veele Gift in de Luft un in de Eer schad't em ok bannig. |
||
Un wenn't de Vagels slecht geiht, |
||
|
De Lünk
Klasse: Singvagels - oscines Ünnergruppe: Sperlingsvagels - Passeridae De Lünk is meist överall bekannt. In Europa, in Noordafrika,
meist överall in Asien, süüdlich bit Ceylon, östlich
bit China, Arabien un Ägypten, ok in Amerika un Australien un
Neu Seeland is he. He blifft dat ganze Johr door, wo he leevt. De Vadder hett 'n kastanjenbruunen Nacken, de Mudder is nich ganz
so bruun. De Feldsperlingen hebbt op de witten Backen en swatten Ohrenplack
Se sünd ok'n beten lütter, bloots so üm 14cm vun'n
Steert bit Snavel, un se hebbt ok mit den Minschen nich so veel in'n
Sinn. |
|
Wenn de Lünken so in'n März Hochtiet maken, föhrt de Brögam 'n richtigen Balzdanz op. He strubbelt dorbi de Feddern tohoop un lett de Flünken hangen. Un de Bruut bevert mit ehr Flünken, duckt sik vör em un fangt an to wimmern. Dat is ehr Oort, em de Leev smackhaft to maken. Na de Hochtiet buen se sik tosamen en lütt Nest ennerwurrns in een Muurlock oder ünnern Dack, in'n Astlock, in de Regengööt oder wo ok sünst. Dat Nest is nich so scheun buut as'n Amselnest, aver dick un week mit Feddern utpulstert. De lütt Fro leggt so veer bit soß Eier und de Mann hölpt ehr ok bi'n Bröden. Nett, nich? Dat duert so bi veertein Daag, dennso kruupt de Jungen ut, un de Öllern möten se düchtig mit vörverdaute Wörms un Insekten fodern un ok hudern, as dat to kolt oder to warm is. Na twee Weken sünd de Lütten flügge, möten aver noch korte Tiet von de Öllern fodert warrn. Denn haut se af un de Ollen bröden glieks noch maal. Dree- bit veermaal in'n Johr geiht dat so. | ||
De ranwussen Lünken freten allens, wat se finnen: Samen, Knuppen
, Aaft, Käver, ok Kantüffelkäver un 'ne Menge Rupen
un noch veel mehr. Se sünd seker doch to wat nütt, nich?
Weten Se noch freuher, as de Lünken den Haber ut de Peerködel
op de Straat rutpickt harrn? Un schimpen köönt se! Schallst se maal heuren , wenn dat regent hett, wat vergneugt un luut se rümkrakeelen. |
||
Dat allerwichtigste is för de Lünken de Minsch. Wi wüllt dat ok all nich, dat se uns un uns Kinner ut'n Nest
smieten. Un wat för'n Larm, Schiet un Dreck maakt nich allens
de Minsch...? |
||
Ok de Lünk is en smucken, nützlichen Vagel vun uns Heimaat. As dat bloots wenig vun düsse plietschen Burßen geven dää, wöört wi uns seker frein över jem, över ehr fidele Oort. Jo, wenn se so roor weern as de Nachtigall, un so fein singen dään, denn..., jo denn..., aver so - ne, ...dat sünd doch bloots Lünken, sünd doch nich wichtig! Oder vellicht doch? |
||
Uns
Opa Harms seggt jümmer "Mien lütte Kommunisten"
to de Lünken. Toeerst heff ik gaar nich wußt, wat he doormit
meent, aver as een Morrn de Lünken in'n Boom vör sien Finster
larmen dään, da wuß ik dat: He seggt dat, as de so
luut räsoneern un tschilpen. Nu wünsch ik Se noch'n scheunen Sneemaand mit kloore Daag un veel Sünn.
To'n Wiederlesen över den Vagel vun't Johr:
www.vogel-des-jahres.de (mit Lünkenzwitschern! Luutsprekers an!) |