De Sünnschienkieker in'n Sneemaand bewunnert:

Den Klever
(Kleiber) — de Koppheister-Vagel

Familje Spechtmeisen — Sittidae
Hauptfamilje: Singvagels

14 cm

19-24 g

Vadder un Moder sehn egaal ut. De Europäische Kleiber hett en griese Kapp, wieldess sin Verwandtschop ut'n Süden (Türkenkleiber, Korsenkleiber) witte Ogenbruun hett. De Bost un de Sieden sünd bi de ünnerscheedlichen Aarten mal mehr, mal minner rostbruun. Denn gifft dat ok noch de amerikaanschen Klever, de vun allens wat hebbt. In Noorddüütschland kümmt vundaag mehrst de Europääsche Klever vör. Man Klevers sünd echte Weltbörgers!

15 - 18 Daag

so bi 24 Daag, flegen denn noch so acht Weken mit de Öllern rüm. Jungvagels sehn noch blassfarvt ut.

Bi Opa Harms in Goorn

Vörichte Week bün ik bi Opa Harms west. He wull mi sien nieges Foderhuus in Goorn wiesen. Dat weer graad'n kolen Dag un morrns harr dat sniet.
Man wat lacht Opa Harms stolt! He hett nöömlich dat Foderhuus sülben buut, na Anwiesen von en Buumarkt.
Dat Huus harr en richtig bredes Dack, as 'n Landhuus so scheun. Hier weern de Vagels schütt vör Wind un Weder. Wat kunn een dor allens an Foder sehn! Dor geev dat Mesenkugeln un Böökeckern, Appels, Nööt un Hagebutten, Sünnenblomensamen un Hirsekolben. Dat weer so recht Wiehnachten för Vagels.
De weern graad alltohoop kamen, wulln Opa Harms sien Vagel-Restorang utprobeern.
"Kiek maal!", sä Opa, "dor is ok de Klever! De kümmt jeden Dag poormaal.
Ja, is wohr, he is de Klever ünner de Vagels. Eegentlich is he en Muuermann, de in sien Snavel mit Spucke un Modder den besten Muurmörtel för sien Wahnungsdöör mengeleern kann. He is so vigeliensch, de kann sogoor överkopp an Boom rünner lopen. Keen annern Vagel bi uns kann dat! Kiek, wat de för'n Hunger hett, fritt mi meist de Hoor von'n Kopp!"

"Weetst, so'n Restorang much ik ok geern maal hebben", meen Opa Harms to mi, "wo ik nix betahlen mutt un so goot mit alle Spezialitäten bedeent warr."
"Opa", segg ik, "de Vagels kregen nix umsünst bi Di! De möten in Sommer den ganzen Dag för Di singen un ok noch de lütten Rupen, Kävers un Snicken för Di wegfangen. Is dat denn nich noog?"
"Ja Deern, hest Recht, un wo Du Recht hest... na ja... Denn will ik man flietig Foder keupen, wieldat de Bagaasch jeden Dag dat Foderhuus lerrig fritt, so as de Klever dor an de Mesenklocken. Maakt ja nix, wenn nix mehr för mi in Köhlschapp is, denn heff ik noch'n olen Solthering in'ne Spieskamer."
Dorbi grien he över dat ganze Gesicht, so dat he dusend lütte Falten üm de Ogen harr.
Ja, dat is uns Opa Harms, de gifft sien letztes Hemd weg för de Dierten.

Nu is aver noog mit Snackeree.
Kiekt wi doch mal, wat de Klever makt. He is wohraftig en plietschen Vagel.
In sien Familienleven, in siene Nisthöhle to kieken, dat is nich so licht. Aver ik will Se geern vertellen, wat ik von em weet.
In Februaar fangt he al an to singen un na sien Fru to ropen, wenn se nich al blangenbi op'n Ast sitt. Bang sünd se överhaupt nich. Wenn een oppassen deit, kann he em un ok sien Fru, de graad so utsüht as he, stünnenlang an de Bööm up- un daallopen un Kävers söken sehn. Ok Samen un lütte Nööt köönt se goot mit ehrn Snavel kaputtkriegen.
Wenn se poor Johr in den sülvigen Goorn wahnen un de Minschen al kennen dään, kamen se ok an Freuhstücksdisch un halen sik de Krümel von'n Töller.
Duuert woll so bit April, denn buuen se sik en Nest oder se möbeln dat von vöricht Johr wedder up, smieten de olen Saken ruut un bringen niege lütte Borkenstücke von de Bööm, as Nistmaterijaal, an levsten noch von Kiefern, in ehre Bruthöhle.

Un denn kümmt de Hauptsaak, worüm de Klevers
ehrn Namen kregen hebben:

Se verkleven dat Lock, wat to'n In- und Utflegen dacht is. Keen annern Vagel schall op de Idee kamen, dor rin to krupen. Ut Modder un Spucke fabrizeern se en steenhatten Mörtel un kleistern dat Lock so dicht to, dat se man graad eben dörchklattern köönt. "Klevertallje" nöhmt een dat.
Opa Harms hett den Klever maal en Brutkassen henhangt. Dat Lock weer graad richtig för de lünkengroten Vagels. He weer da ganz stolt op. —
Un wat hebben de Klevers makt? Se hebben üm dat Lock umrüm noch'n dicken Ring mit ehrn goden Buumörtel smeert. Weern woll ganz verbiestert, dat nu goor nix mehr to'n Muuern to doon weer. Ja, von düsse flietige Kleveree is de Klever al in ole Tieden to sien Namen kamen.

Eier leggen un bröden

Wenn dat Nest fardig is, fliggt Moder rin un leggt nu de 5 - 8 Eier, de se ok alleen utbrödt.
Vadder hett för dat Foder to sorgen un ok för Roh un Freden. Den ganzen Dag is he an't Singen un Ropen, dat Moder ok weet, he passt bannig op'n Kaneel. Schall de Keerl maal kamen, de em argern will, de lehrt em kennen! Mit groot Geschree fallt he över em her un wenn he dat nich alleen schafft, denn hölpt sien Fruu em ok noch dorbi.

Na 15 - 18 Daag sünd de lütten nakelten Kücken dor un hebben nix as Hunger.
Woll över dree Weken sünd de Olen den ganzen Dag an't Fodern un Hudern von de Lütten.
Un denn is dat so wiet: De Kinner, de al oft ehrn Kopp ut dat Lock steken hefft, nu kamen se rut. De Gröttste makt meist den Anfang mit'n Utflegen, wo Moder al buten täuvt un barmt: "Kümmt se ok goot bi mi an?" Nich lang, denn wagen sik ok de annern ut dat Nest ruter un de Familje suust af in de grote, bunte Welt.

Wenn een von de Kinner maal nich so richtig gau utfliggt, vergeten de Olen oft, dat de Nesthocker noch dor is, un de arme Stackel mutt verhungern. Dat is trurig, aver dat geiht nu maal hart to in de Natuur. Dat gifft leider Minschen, de makt dat ok nich anners un de hebben doch'n veel gröttern Kopp.

Onkel Paul hett 'ne Fraag

Jedes Johr gifft dat weniger Singvagels. Wat köönt wi dorbi doon?
Mien Onkel Paul, de hett mi doch maal richtig verschraken: De hett mi doch woll fraagt, woveel lütte Vagels een woll eten mutt, bit een satt is. "Mutt een de braden oder kaken? Oder smecken de an besten mit Füllung?" meen he.
Ik heff em ankeken, as weer he'n Kinnermörder.
"Onkel Paul!" schree ik, "dat kann ja woll nich angohn!" He keek mi mit'n gräsigen Gesicht an. "Nu, ik will dat doch maal weten! In Italien eten de Lüü doch ok geern Singvagels, worüm schall ik dat denn nich! De smeckt wiß wunnerboor."
Mi bleev meist de Spucke weg.
Dorbi heff ik dat doch egentlich wußt: Onkel Paul hett in sien ganzen Leven nich maal to Wiehnachten 'n Karpen eten, dat Sluusohr.
Eenmaal harr he sik en Karpen kofft, de hett noch 3 Weken na Niejohr springlebennig in den lütten Soot in sien Goorn seten un Onkel Paul hett em denn in ene düstere Nacht klammheimlich na den Diek in de Nähg bröcht. Keeneen dröff dat weten, dat he keen Karpen slachten kunn. "He hett mi glieks so swoormödig ankeken", hett he Tante Minna anvertruut.
Ja, he speel immer geern maal den Düvel mit de gleunigen Ogen, villicht graad, wieldat he nich maal en Fleeg doothaun kunn un wiß ok keen Singvagel.

Doon Se wat för de Vagels!

Wi bruukt se as uns egen Leven, ehrn Gesang, ehr Düchtigkeit, ehr Levensfreid. Wo Vagels sünd, köönt ok Minschen noch exesteern. De Welt warrt wat arm un kolt, wenn se nich mehr dor sünd. Anners köönt wi uns ok bald för de Flegenviecher, Snicken un Kävers nich mehr redden.

Nich mehr lang, denn is dat wedder so wiet un de scheunen bunten Vagels seuken wedder mal 'ne Wohnung.
Wenn Se en Goorn hebben, villicht sogoor mit eene Fuhr (dat is een Kiefer) binn', denn buuen Se för de Klever en Nistkassen. De Vagels warrn sik wiß bannig högen un Se ok, wenn de beiden an Se Ehrn Disch to'n Freuhstück kamen.

En scheunen Januar-Maand

wünscht Se Ehr Sünnschienkieker.