De Sünnschienkieker in'n Maimaand präsenteert:

De Stockaant — de wilde Aant
Ana platyrhynchos, Familje Schwimmenten (Anateae)


 

 

 

 

 

 

Grött
58 cm
Wicht
üm un bi 1200 Gramm
Öller
20-30 Johr
Nest
in Reet oder an de Woterkant ünner Wotteln un Gestrüpp versteken
aber ok sogoor op Hoochhüüs, op'n Dack oder op'n Balkon.
Bruut
Sodrad as dat Ies weg is, 8-11 Eier, ok mal bet 13 Eier
Bruuttied
28 Daag
Nesttied
na 1-2 Daag gahn se mit ehr Moder Richt Woter, de Lütten sünd Nestflüchter; sülfstännig na 8 Weken, na 12 Maanden utwussen

Erpel

gelen Snavel un wunnerbores Balzkleed, greunen Kopp

Aant

griesen Snavel, Feddern griesbruun, kann sik dormit goot versteken
Blage Spegel in de Flünken bi Mann un Fru. De Erpel hett an'n Steert immer poor Lockenfeddern.
De Aant in'n Floog; se hett blage Spegel an'n Flünkende Erpel in'n Landeanfloog. Good to sehn: de Lockenfeddern

Nu bröden se wedder!

Mann, wat'n Weertschap! Endlich is dat so wiet! Nu bröden se wedder an unsen See, de scheunen Aanten. Poor dorvon hefft al Junge. Se weern ja meist ungedüllig, de Öllern.
Wenn dat Ies op'n See man eben weg is, denn sünd se op Hochtietsreis un söken mit'nanner 'n Platz för ehr Nest. Sünd ja von Harvst an al verpoort, de Aanten.
Fangt wi also de Leevsgeschicht von vörn an:

Donald un Daisy ut Aantenhusen...?
de Erpel in'n Floog
De Aant in'n Floog; ok se hett blage Spegel an'n Flünken

"Ha! Min Droomfru!"
Verlöffnistiet Harvst

In'n September, wenn de Mauser vörbi is, hett de Erpel al sien Prachtkleed un snatert de Fruunslüü bannig wat vör. He vertörnt sik ok mit de annern Aantenkeerls, aver man sinnig, is ja noch nich Fröhjohr.

Poor Daag later hett he denn 'ne lütte Bruut. De Leev hölt bit tokamen Sommer. So flegen un snatern se den ganzen Winter över tosamen rüm. Mennigeen fliggt ok Richt Süüden, wenn dat to kolt warrt, aver immer blieven de twee tosamen. De jungen Keerls, de noch nich utwussen sünd, de leven in Winter bloots platoonsch mit ehr lütt Fru "Wat is he doch för'n smucken Jung...!"tosamen. Aver de ollen Erpels, de wüllt dat al düchtig weten, vonwegen wat de "Zeeg ok Honnig hett". Nee, is nich, mit bloots flanneern un smusen — mien lütt Schieter — un so, dat warrt denn glieks "politisch". Bloots wenn dat bannig kolt warrt, beruhigen se sik korte Tiet 'n beten.


Fröhjohr — Wilde Balztiet

Wenn dat Ies von't Woter endlich smölten deit, denn is dat so wiet. Nu geiht de Striet glieks wedder loos. Poor Keerls sünd woll dortokamen, de kiekt scheef na de staatschen Fruunslüü, wüllt ok een dorvon hebben. Mag ween, dor haut sik fief Erpels üm twee Aanten. Jedeen will se toeerst hebben. De arm Aant kann gor nix dohn, as dat uthollen. Mit Wegflegen is dat man vertrackt, de Keerls kümmt achterran. Ik weet nich — kann mi nich denken, dat een von de Fruunslüü an so'ne rugen Maneern Freid hett. Dat geiht nömlich ganz scheun wild to dorbi. Aver so is dat nu maal bi de Aanten. De Erpels smieten sik gegensiedig von de Aant rünner, packen de Fru bi'n Nacken un trecken se to sik sülben röver. De Brügam hett sien Sörg, dat sien Bruut ehr Feddern behollen deit. Man de Rivalen ruppt sik ok orrig gegensiedig Feddern ut!

Ha! Mi gefallt dat ja doch, dat mit dree Keerls opmaal to drieven!
Twee Erpels kloppt sik üm en Aant -- op de Aant!De een versöökt den annern vun de Aant to schubsen
de Erpel in'n Floog
De Aant in'n Floog; ok se hett blage Spegel an'n Flünken

Hochtiet

Denn mit eenmaal harr dat Bruutpoor woll de Nees vull. An Avend, as dat düster wüür, trocken se loos.
Hui, wat viegeliensch de flegen köönt. Se keken sik de Gegend an. Is da woll'n Platz för'n stilles Nest? Seker un warm un nich to wiet von't Woter?
As de Morrn keem, harrn se wat funn. Bi en ganz lütten Tümpel, mit veel Reet dorbi. Se weern alleen, ganz alleen.
Vadder wull al toeerst in de Stadt op'n Balkon von'n Hoochhuus lannen, aver dat weer Mudder nich passrecht, wenn se ok meen, hier hett een tominnst sien Roh von de ollen Striethammel, de annern Erpels.
Aver wat se nu funnen harrn, weer'n Paradies för twee Aanten. Glieks hefft se denn richtig Hochtiet fiert. Dat güng den ganzen Dag: "Wak wak wak, quak — snatt natt, natt."
Un he antert weekhoorig: "Wüüt wüüt whiik — weut — whük, seute Snabbelsnuut!"

In de Mauser: dat achtern is de Erpel -- nu nich mehr so schillern bunt...
Nesttiet

Annern Dag weer dat Nest fardig buut. Mudder fung glieks an, Eier to leggen, Stücker teihn, un Vadder mutt höllsch oppassen, dat keeneen ehr dorbi stöören dä.
He hett dat goot makt, de Erpel. Sogoor de Bulldog von uns Nahber, den ollen Rümdriever, hett he dat Fürchten lehrt. Na veer Weken krupen denn de Lütten so peu á peu ut de Eier, all negen, een Ei weer kaputt. Dat dat negen weern, heff ik eerst to sehn kregen, as se an negsten Dag all tosamen na'n Woter marscheert sünd. Dor weer de Noot groot.
Da weern bloots noch poor Drüppen Woter in'n Tümpel. De letzten Weken harr dat wenig regent. Wat nu? De Keerl weer al gistern wegflegen, aver Mudder wusst Raat. Se wackelt mit ehr Göörn an de Autostraat, stunn dor un töövt un töövt. Dor keem en Motorrad, en Poolezist is afstegen. De hett de Familje över de Straat bröcht, dor in de Nehg weer en blanken Diek mit anner Aanten.
De Poolezist hett lachen tokeken, wat Mudder mit ehr Lütten na'n Woter wackeln dä, all teihn.

 


Sommertiet

Dor harr de Familje würklich Dusel hatt. Dat duer gor nich lang, dor kunnen de Lütten al grünneln un dükern. Geev ja so veel to finnen un to freten, Grööntüügs, Koorns un Snicken, Kävers, Algen un ok mal 'n Reegenworm. Aver wenn se meud weern, denn klattert se bi Mudder op'n Rüch. So ameseert se sik nu all Dag buten op den Diek un warrn grötter un grötter dorbi. Tonacht krupt se mit ehr Mudder all tosamen in dat Reet.In de Mauser: dat achtern is de Erpel -- nu nich mehr so schillern bunt...
Fiefuntwintig lüttje Küken weern nu mit ehr Mudders op'n Diek, dat weer 'ne reine Freid. De Erpel harrn en Klub för feine Dandys opmakt, aver nich lang, denn keem de ganze Bagaasch so in Juli oder August in de Mauser un de lütten Aanten kreegt ok mehr Feddern un fungen an to flegen. Se weern nu al sülvstännig un brukt ehr Mudder nich mehr. All Daag weer dat nu heel friedlich an'n Diek. Bloots de Graugöös, de mennigmaal to Besöök kemen, weern bannig giftig. De gönnt de Aanten keen fetten Happen, nee.


Harvst

As de September keem, harrn de Erpel wedder ehr feines Prachtkleed praat un se keken al scheef na de scheunen Aanten.
Wat weern se fein, de Mannslüü! Nachtens trocken de Aanten in grote Hümpels in de Gegend rüm un söökt sik överall wat to snabbeln, an Dag swemmen se as scheune Vagels op'n Diek rüm un laten sik bewunnern un in'n Winter ok geern fodern. De Vagel-Wetenschapler, de Ornitholoogen, sehn dat nich so geern, denn dat Brot warrt slecht in't Woter un mennigeen Vagel is al krank von worrn. Un de Aanten köönt doch wegflegen, wenn se nix to fodern find't!
Aver bi uns in Düütschland flegen de Aanten, dor wo dat noog Minschen gifft, meist nich weg, se finnen alltiet noog to freten, wenn dat Woter nich ganz tofreeren deit. Se sünd bescheden un köönt mit wenig utkamen, de reinsten Levenskünstler.

 

de Erpel in'n Landeanfloog


Kümm, Aanten bekieken!

Nu kümmt de Mai, un wi köönt spazeern gahn. In Reet bi de Nesten höört een de Aanten snabbeln un snatern, dor sünd se mit ehr Kinner. De Erpel blänkern stolt in de Sünn un wiest ehr wunnerscheunes Bruutkleed. Aver man nich fodern! Dat wat se sülven finnen, is beter Kost för de Vagels.

Muchen Se ok so geern de Aanten lieden?
Gahn Se maal hen! Ik bün al dor un täuv op Se!

  SeEhr Sünnschienkieker.

De Dichter Klaus Groth hett't ok opschreven,
wat he an de Aanten so geern harr. Hier köönt Se't nalesen!


na baven