De Sünnschienkieker in'n Braakmaand stellt vör:

De Buntspecht
...oder: Woneem de Fetzen fleegt

Dendrocopos major, Familje: Picidae — echte Spechte

Grött

Wicht

Farv

Keen Singvagel!

Balz

Hochtiet

Nest

Eier

Jungvagels

Sühst em, den lütten Vagel, den dor mit de kesse rode Mütz in'n Nacken? Mann, wat makt de för'n Larm! Un de Snavel geiht as'n Trommelslag. Wat makt de lütte Keerl denn dor?
De warrt ja woll den Ast kaputt trummeln.
Nu kümmt he ok noch mit siene lange Kleister-Tung un leckert all de Kävers op, de in de Ritzen steken. Wat dat dor krabbeln un zappeln deit! Mit mien Feernkieker kann ik dat ganz nau sehn.
Is dat goot, dat ik hüüt so fröh opstahn bün, üm den lütten Keerl maal in Roh to bekieken.
Graad noch heff ik achtern an'n Diek den Addebar bi'n Poggenfangen sehn un nu sitt hier de Holthacker op'n Ast.
Ik frei mi as'n Stint.

Familje Holthacker

So groot as'n Amsel is de Vagel. Freuher harr ik jümmer dacht, de Grote Buntspecht is so groot as'ne Duuv. Aver ne, is nich.
Man kann de verscheeden Oorten von Boomhackers licht verwesseln. An besten is dat, wenn he mi den Rüch tokehren deiht. Denn is de Vagel düütlich to kennen mit sien rode Mütz, de he in Nacken driggt. Mudder hett keen rode Mütz, se is bloots swattwitt. Aver de lange Hackersnavel, de is düütlich. Dat is denn op jeden Fall 'n Specht. De Kinner, de hefft, so lang as se nich utwussen sünd, 'ne rode Mütz baben op'n Kopp.
De Boomhacker warrt woll so 8-13 Johr oolt, wenn he nich vörher freten warrt oder sünstwat passeeren deit.
En Specht socht sik as utwussen Vagel 'n Reveer, un dor treckt he ohne Noot nich weg. Jedeen, de em wegjagen will, kriggt bannig Arger mit em. He buut sik vele Boomhöhlen to'n Slapen oder ok to'n Bröden. Grad so, as em dat gefallt. Wenn he Hunger hett, löppt he piel an den Boom rop un rünner un socht sik wat, ok de Ästen warrn immer wedder gründlich op Kävers, Larven un Insekten ünnersocht. Sien besünnere Griep-Fööt helpen em goot bi'n Klattern.

Den Boom rünner kann he nich so goot lopen, denn mutt he eerst sien' Rückwärtsgang inleggen. Wenn he an Boomstamm sitt, kann he sik goot mit sien stieven Steert afstütten. Dat is as'n drüttes Been. De Steert is so hatt as Fischknaken.

De Timmerlüü

He is 'n richtig goden Timmermann. An leevsten buut he siene Höhlen in olle morsche Bööm, dat is lichter.
Wenn de Spechten hammern, kann een al von Tokieken Kopppien kriegen. De Boomhacker hett dorüm ok n' besünners hatten Kopp mit Stöttdämpfers, de dat Hammern goot uthollen kann.
Dat gifft söss Oorten von Buntspechten. De Grote Buntspecht is de Boomhacker, de bi uns in Düütschland an mehrsten vörkümmt. Denn gifft dat noch den Blootspecht, den Middelspecht, den Wittrüch-Specht, den Lüttspecht un den Dreizehenspecht. Hier wüllt wi aver bloots över den Groten Buntspecht snacken.

De leve Leev

Achtern von de Insel her höör ik de lütten Graureiher in ehr Nesten schriegen. Aver dat stöört den Holthacker nich. De söcht ieverig de Kävers von dat Holt.
De Lüü seggt, wenn de Specht kloppt, denn lopen de Kävers ünner de Bork rut, so dat he se freten kann. Aver dat is nich wohr. He kloppt bloots, wieldat dat siene Natuur is, wieldat em dat Spaaß makt — un natüürlich to'n Höhlenbuen.

Al to Wiehnachten harr he mit dat Kloppen anfungen, so'n richtigen Trummelwirbel (8-10 maal in de Sekunn). Rein verrückt weer de Keerl vör Sehnsucht na de Leev un na dat Nestbuen. Anner Tiet sünd se aver froh, wenn se keen annern Specht to sehn kriegen. Sellschop finn'n se asig slecht. Se sünd an leevsten alleen.
Dat ännert sik bloots för kotte Tiet bi de Balz un Bruut in Fröhjohr, aver ok denn haut se sik bi Familie Specht immer veel. Se köönt ehr Agressionen nich vergeten. Bi düssen Vagel fleegt immer de Fetzen — oder de Späne, je nadem.

Kinnerglück un Vadders Arger

Wenn de Lütten ut't Ei sluppt, hebbt se keen Feddern un keen Dunen, sünd richtig kahl. Se leggt sik denn all tosamen op een Hupen, immer mit den Kopp na de Mitt. So hollen se sik gegensiedig warm. Vagel-Pyramide nennt de Ornithologen dat. De Öllern hollen dat Nest pingelich orrnlich un blank, dormit de Stinkeree von Dreck un Schiet keen Marder oder Katteker anlocken deit. Bannig goot versorgen de Öllern ehre Göörn.
Nu sünd de Kinner al ut'n Gröffsten rut un hebbt al Feddern un de lütt rode Mütz ok al baben op'n Kopp. Aver Vadder kann sien Ollsch nu goor nich mehr lieden. He hett de Faxen dicke. "Wenn se bloots endlich afhaut", meent he. Ok de Kinner strieden un bieten sik den ganzen Dag. Jedeen will de besten Happen kregen. Een Broder hefft se al doodpickt. Warrt Tiet, dat se flegen lehren, sünst geiht dat an Enn noch scheef mit de Lütten. Se sitten nu nich mehr, as an Anfang, op ehr dicke Sittwarzen op'n Achtersten, sünnern se klammert sik mit ehr patente Griepfööt meist an de Wand von de Höhl. Sünd ja sowoso boorn Fassadenklatterer.

Kiek, da kümmt Moder in'n Wellenfloog anjaagt! Se plinkert Vadder ganz nüdelig to un sett sik blangenbi. He argert sik. "Wat will de Ollsch? Schall se doch afhaun! De Jungen sünd nu sowoso bald ut'n Nest! Ik kann se doch alleen fodern." He hackt Moder düchtig in de Feut un se fliggt verbiestert op'n annern Boom. Dor schimpt se luuthals na ünnen, wo Vadder nu an dat Lock to de Höhl sitt. — Scheidung op Spechtisch!

"Tickticktick!" makt Vadder. "Wiwiwi!" antern de Göörn.
"Mien Kinner sind dat! Alleen mien Kinner!" gnurrt he un fliggt na sien Boom, wo he 'ne Specht-Smeed hett.

De Specht as Smitt

He is nömlich ok 'n goden Smitt.
He weet, door is noch'n Nutt, de opmakt warrn mutt. He klemmt de Nutt as in'ne Warkbank twüschen twee Boomrinden un fangt an to kloppen, bit se opmakt is un he de Nutt freten kann. Op düsse Wies kann he ok in Winter all de Nööt un Samen mit hatte Schell freten. Un de "Warkbank", dat nöömt een de Specht-Smeed.

Sien Handwark is even allens, woneem Kloppen tohöört.

Leckertähn un Architekt

In Fröhjohr hacken de Spechten geern Löcker in Boom. Se weten nau, wo de Saft in de Bööm hoochstiggt un wenn dat Lock deep noog bohrt is, kann he den Boomsaft drinken. De Saft von de Barken un den Ahorn is sööt as Honnig. He is'n Leckertähn, de olle Sluckspecht.
Un wenn he satt is, kummt Katteker, Muus un Meesch ok to'n Drinken. Dat is'n Genuss!

Överhaupt, wat wüürn de annern Dierten maken, de 'ne Bruthöhl bruken, wenn se den Specht nich harrn? He is doch nu maal 'n Timmermann ut Liedenschop un makt grote un lütte Löcker, grad as he Lust hett, för jedereeen dat richtige Huus. Eentlich buut he de all för sik, to'n Slapen oder ok to'n Bröden. Aver dat passeert, dat he denn op'nmaal keen Lust mehr hett, denn warrn dat eben lütte Höhlen.
So nütt he vele Dierten un ok de Bööm, von de he de Käverlarven wegfritt.
Dat weer man trurig, wenn wi den Specht nich harrn. Dat weer slecht, Herr Specht!

Scheunen Junimaand wünscht

SeEhr Sünnschienkieker.