Wildswien
— Sus scrofa —

Tohoop mit den Rothirsch höört de Wildswien to de gröötsten Dierten, de bi uns noch wild in de Natuur leevt. De Gröönröck (Jäger) nöömt de Wildswien Swartwild. För dat männliche Diert seggt se Keiler un dat weiblich Diert heet Bache. To de lütten Swien seggt se Frischlinge. Sünd de Frischlinge en Johr oolt denn sünd dat Överlöper.

De Wildswien sünd Paarhufer un höört to de Säugedierten. En utwussen Wildswien is 120-160 cm lang. De Höchte vun de Schullern bedrüüg 80-95 cm. Dat utwussen Wildswien warrt bit to 200 kg swoor. Se hebbt en dicht borstig swartbrun Fell. De Kopp is dreekantig mit enen kräftigen Rüssel. De Jäger nennt sien Snuut Gebrech, wiel he dormit de Eer upbreekt un dörchwöölt. Dat Swien hett man lütte Ogen, aver grote Eckteen. Dat sünd sien Waffen un de heet in de Spraak vun de Gröönröck Hauer. In de Gaststuven un bi de Jägers hangt düsse Hauer as Trophäen an de Wand.

Leven deit dat Swartwild am leevsten in feuchten Ellernwoold, in Eken- un Bökenwoold. De Eckern ünner de Bööm sünd en lecker Freten. Mit den Rüssel plöögt de Wildswien de Eer üm un dörch. In de Eer findt se Wötteln, Knollen, lütte Dierten, Engerlinge, Larven un anner Käfer. Ok Müüs höört to ehr Freten.
De Wildswien leevt in Familienverband un sünd mächtig schuu. Över Dag blievt se meisttiets in den Woold. Sodraad se enen Minschen wittert, treckt se deper in den Woold. In Düüstern fallt se in Rotten över de Kartüffel- un Rövenfeller her. To'n Arger vun de Buurn richt se dormit oftins groten Schaden an. In de letzten Johrn hebbt se besünners de Maisfeller ümwöölt.

De Wildswien hebbt in Düütschland stark tonahmen. Se hebbt kuum noch Fiende, so as Wolf, Luchs un Boor. Blots vör den Minschen mööt se sik in Acht nehmen. In de Johr'n, wo dat veel Eckern un Ekeln gifft, snackt de Gröönrock vun Mastjohr'n. Denn bekaamt de Bachen mitünner duppelt soveel Frischlinge. So köönt de Wildswien sik gau utbreden.

De Rauschtiet vun de Wildswien is in Dezember und Januor. Na de Poorung duert dat 114-140 Daag, bit de lütten Frischlinge to Welt kaamt. Dat köönt bit to 12 Frischlinge sien. Tomehrst kaamt se in April up de Welt. De Lütten bliebt denn noch en Week in dat warme Geboortsnest, achterna geiht dat na buten in de Natuur. Se hebbt en brunwitt gestreiftes Fell. De Striepen loopt vun Kopp bit na den lütten Steert. Dat Fell hebbt se as Tarnung. Se speelt geern, sünd recht munter un toovt un jagt dörch de Gegend. Na goot sööß Maand bekaamt se denn ehr swartbrun Borstenfell.

Al uns Vörderen hebbt dat Wildswien in Fallgroven lockt un jagt. Dat weer gor nich so ganz ohn Gefohr. So manch en Jäger is vun so'n groten Keiler angrepen woorn. Aver dat gode Fleesch hett vele Familien satt maakt. Dat Wildswien wöör denn al vör lange Tiet domestizeert, is also de Uurahn vun uns Huusswien. Un wer en Swien sien Egen nenn, de bruukt nich to hungern.
So is ok dat Spreekwort "Du hest Swien hat" un ok dat "Glücksswien" goot to verstahn.

Fotosafari "Wildswieneree" an'n Friedag, den 13. April

"Wüllt wi hüüt würklich na den Wildpark föhr'n?" fraag ik mien'n Mann. "Worüm nich," anter he, "wi hebbt goot Weder, de Sünn schient un dat is buten schöön warm." "Tscha, aver wi hebbt hüüt Friedag, den 13. April!" "De Wildswien sünd seker nich averglöövsch," meen he blots mit enen Grienscher in't Gesicht. Un wi möken uns up den Weg.

Tweemal weern wi al ümsünst na den Wildpark ünnerwegens weest. Dat eerst Mal weern de lütten Frischlinge noch nich up de Welt. Wi harrn dormaals ok eerst Ende Februor. En goden Maand later kreeg ik vun den Wildpark Bescheed: "De Frischlinge sünd ankamen!" Glieks an neegsten Dag möken wi uns up den Weg. Aver dor weer dat buten eenfach noch to kolt. De lütten Dinger bleven bi de Modder in ehr Geboortsnest. Se köönt koolt un natt Weder ganz slecht verdregen. Wi müssen ahn Foto wedder na Huus. Hüüt weer'n wi nu dat drütte Mal ünnerwegens. Un dat an enen Friedag, den 13. April! Wenn dat man wat warrt.

In den Wildpark güngen wi direktemang na dat Wildswiengehege. Den Weg kennen wi al genau. Mien Mann weer mit sien langen Been al wiet vörrut. Ik kunn gor nich Schritt hollen. Dor möök he mi al vun wiet her en Teken. He wies mit de Hand na de Swien. So gau as ik kunn güng ik achterna. Den Knipskassen harr ik al parat. Un wohrhaftig, en ganzen Hupen Frischlinge stöven mit ehr Modder in Swiensgalopp dörch dat Gehege. Dat weer en richtig wilde Jagd. De hellen Striepen up dat weke Fell vun de Lütten lüchen vun wiet her in'n Sünnenschien. Wi kunnen uns gor nich satt sehn an de nüüdlichen Dinger. Gau weern se aver wedder achter de Bööm verswunnen.

To uns Glück keem en Tierpleger mit Foder för de Wildswien. De groten Keiler weern glieks an de Krüff. De Frischlinge kemen in Deckung vun de Bööm un lepen achter de Bachen vörsichtig an de Foderstell. Dor weer denn glieks en groot Rangelie üm den besten Platz. De lütten Dinger schupsen sik un smeten dorbi eenanner up de Siet. Se klattern övereenanner un hebbt sik sogor beten. Achterna legen se afmaracht un mööd in den warmen Sand. Koort dorna güng de wilde Jagd wedder los. Achtein Frischlinge hebbt wi tellt. Se weern vun ünnerscheedlich Bachen. Eenige weern hööchtens dree Daag oolt. Düsse ganz lütten Frischlinge müssen sik oftins verpussen un legen för'n korten Stoot in warmen Sand. Aver denn jagten se wedder mit de grötteren Frischlinge üm de Wett. Dat güng allens so gau un dörcheenanner, ik harr mien leve Not, de lütten Dinger to knipsen.

Nu müssen wi uns eerstmal verpussen. Bi en Tass Kaffee meen mien Mann denn: "Dat is nu Friedag de 13. April!" Ik anter: "Egentlich harr ik dor ja an dinken kunnt, dat Swien gellt doch as Glücksbringer. Bi uns Fotosafari hebbt uns de Wildschwien jedenfalls 'n Barg Glück bröcht!"