Andacht in de Grönauer Kapell, hollen vun Joachim Siemers |
||
|
||
|
Leve Gemeen, in Gott sien Huus, dor sünd wi tohuus, dor höört wi
hen. Un dorup will elkeen Gottesdeenst henwiesen: Bi em Gott sünd
wi goot borgen, wo wi ok jümmers sünd in uns' Leben un ok
in'n Dood. Un dorüm gaht Christen "to Kark", in dat
Huus, wo sik de Lüüd tosamenfindt ünner sien Woort
un to sien Loff. Glocken wüllt uns erinnern an Gott sienen goden Willen mit de Minschen, mit sien Welt: "Ik
bün bi juuch. Höört up mi. Beedt, singt un fiert! Glocken lüüdt nich blot, wiel sik dat goot anhöört, nee, se sünd ok unsen Herrn siene Prediger. Se erinnert, wo goot Gott dat mit siene Minschen meent.
|
|
Maakt
wi mal enen lütten Spazeergang dörch de Glocken-Geschicht:
Glocken orrer Schellen un Zimbeln gifft dat al, so lang de Minschen mit Metall arbeiten köönt, smelten, geten, hämmern un so. In dat ole Babylon hebbt se welk ut Ton brennt. Toeerst weer dat mit Metall in Asien, besünners in China, bekannt. De hebbt dat al 1000 vör Christus kunnt. Later keem disse Kunst dörch de Kelten över Vorderasien in de Mittelmeerlänner un na Britannien. Denn ok na Skandinavien, Island, Irland un na Rußland. De Russen hebbt later woll de meisten un gröttsten Glocken tostannen kregen. An'n Anfang weern de Glocken man lüürlütt, se weern mehr Schellen. In heel fröhe Tiet weer ehr Bimmeln en Afwehr gegen böös Geister un Töver un Unheil. Dat Bimmeln sull de Minschen schütten. Ok de Deerten up de Weid kregen Glocken ümhangt as Schutz vör Blitzslag un Unfall. Dat Bimmeln kunn ok helpen, dat een dat Veeh wedderfinnen kunn, wenn sik mal en verlopen harr. Wi kennt de Koh-Glocken hütigendaags ja noch ut de Bargen. In't Middelöller harrn de "Hofnarren" de Kabarettisten vun dormals as Teken för ehre "Narrenfreiheit" lütte Glocken orrer Schellen an ehre Kapp orrer an ehren Rock. So dörven se ahn Angst vör Straaf kritische Wohrheiten de mächtigen Herren in't Gesicht seggen, ehr enen Spegel vör de Ogen hollen. In de Bibel warrt ut de fröhe Tiet vun Israel vertellt: Un vun König David warrt vertellt, dat he bi'n Inzug vun de Hillige Lade na Jerusalem vör den Festtog danzen dee mit Harfen (Gitarren) un mit Glockenklang. De Christen hebbt Glocken toeerst as Heidenkraam ansehen. "Un wenn een noch soveel
Godes deit,
|
|
|
|
Mönke vun de Benediktiner weern dat, de as eerst Glocken bi ehre Gottesdeenste insett hebbt. Se hebbt de Glocken-Geter-Kunst jümmers wieder pleegt. De Glocken wörrn grötter un grötter. Se hebbt de Mönke to'n Beden ropen över den ganzen Dag hen. Un so hebbt de Glocken denn ok Tieden för de Arbeit, dat Eten un den Fieravend anseggt. Dat Handwark vun't Glockengeten is toeerst in de Klööster
un besünners bi de Benediktiner utföhrt un pleegt worrn
(as Bispill: up de Reichenau, St. Gallen, Hersfeld, Fulda, Erfurt).
Bekannte Glocken ut dat Middelöller sünd de "Theophilus-Glock" un ut dat Klooster in Hersfeld de grote "Lullus-Glock". Se is nöömt na den Gründer vun dat Klooster Lullus. De "grote Lulla" (gaten 1059) weer woll de Avendglock, de de Minschen "to Ruh" lüden sull. Dat kann angahn, dat dorher de Snack vun't "Einlullen" kümmt! Wi kümmt de Glock to ehren Namen? In enen Breef ut Karthago ut dat 6. Johrhunnert heet de Glock "Campana" orrer "Campanola". Wi kennt all den "Kampanile", den Glockentorm in Venedig. Dat Woort "Clocca" steiht to'n eersten Mal in enen Breef so üm 744 n. Chr. schreven vun Bonifacius. In't Hooch-Middelöller is de börgerlich Geetkunst vun Bronze so richtig in'n Schwung kamen. Dor geev dat Glocken nich blots för Gottesdeenste in de Karken, nee, ok as Signale, ok för dat öffentlich Leben, för de Börger to'n Wecken, för de Arbeitstieden, för Sitzungen vun'n Senat, för dat Markt-Leben, as Wohrschuun för Füür, Gewitter un as "Bierglocke" för'n Zapfenstreich in de Wirtschaften. In Weimar geev dat sogoor ene "Sau-Glocke" gegen unflätig dulle Witze in't Wirtshuus.
|
|
Vele Glocken kregen Namen. As Bispill: "Hosianna", "Gloria",
"Gloriosa", "Salvator" (dat meent: Heiland, Retter),
"Pax". Vele Glocken hebbt Inschriften un smucke Verzierungen, besünners
de ut de Tieden vun Barock un Rokoko (vun't 17. Jhdt. an). "O Rex gloriae veni cum
pace" Later wörrn ok Inschriften mit de Namen vun den Glockengeter orrer vun de Warkstääd anbröcht, meist mit Johres-Tall, Stifter, un ok, to wat för'n Anlass disse Glock lüden sull. "Vivos voco, Mortuos plango, Fulgara frango" (Ik roop de Levigen, beklaag de Doden, terbreek de Blixen) Wi kennt woll all Friedrich von Schiller sien "Lied von der Glocke", sien Glock harr den Namen "Concordia", dat heet "Eintracht".
|
|
|
|
De Geschicht vun de Glocken hett aver ok düüster Sieden: Na dat Erfinnen vun't "Schießpulver" hebbt de Kriegsherren Kanonen bruukt, un de sünd ok ut Bronze gaten worrn in de Warkstäden vun de Glocken-Meister. So is dat kamen, dat in'n 30-jährigen Krieg un later in de beiden gräsigen Weltkriege över 10.000 Glocken för Kanonenrohre insmolten worrn sünd. Ik kann eenfach nich begriepen, dat vele Karken in christlich Länner Sieg över den Fiend mit Glockenklang fiert hebbt. Ik meen, dat is en Beleidigung för unsen Herrgott un den Heiland Jesus Christus. En anner ümkehrt Bispill: As Jung heff ik 1942 de Bombennacht up Lübeck mit beleevt. Verwandte
vun uns leven dormals in de Alfstraat, ünnerhalb vun St. Marien.
Se hebbt dat fletig Füür vun Phosphor / Phenol heil överstahn
un hebbt later ünner Tranen vertellt: As se na de Traav dallepen,
dor hören se dat ole Glockenspeel vun St. Marien den letzten
Choral to Palmsünndag lüden: Ik meen, disse Ümstand kann uns en Teken ween för Gemeenschaft un Fründschaft vun disse beiden Städer un ehre Inwahner en Teken för den Freden!
|
|
Laten Se mi to'n Sluß en poor Bispille geven för de Inschriften, mit de uns' Karkenglocken as "Prediger vun unsen Herrn" över Dörp, Stadt un Land ropen, un mit de se uns jeden Dag up't Nie to'n Tovertruun up unsen Herrn inladen wüllt. Ik nehm Bispille ut Lübeck:
Vun'n Dom Vun St. Marien: De "Avendglock", 171 cm, 2.994 kg "Jesus Christus ist unser Friede" De "Bet- un Sünndagsglock": "Selig
sünd de Minschen, de Freden hollt un De "Pulsglock": Glocken "Prediger vun'n Karktorm" Amen. |
|
|
|