Karl H. Nissen

Dat Sankt-Annen-Klooster

Nu hebbt in so en Nonnen-Klooster ok Fruuns wahnt ut de rieken Lübecker Familien. Wenn se nich heiraat hebbt, denn sünd se in't Klooster gahn. Se kregen ehren Bruutschatz mit un weren för ehr Leven goot versorgt. Se harrn en seker Dack över den Kopp, goot to eten un hebbt männichmal ganz fiene Stickarbeiten maakt.

För Fruuns ut nich so'n riek Öllernhuus geev dat en ganze Reeg vun Konvente, — un denn geev dat noch Beginen-Hüüs.

In de vörnehmen Familien geev dat rieklich Döchter. Nich all hebbt enen Mann funnen. Vun disse Döchter sünd en ganze Reeg in dat Johannis-Klooster gahn.
Man männicheen vun disse Jungfruun is in en Klooster na Mecklenborg trocken, na Rhena orrer Zarrentin.
Lange Johren güng dat goot, man denn wull de Hartog dor de Lübecker Deerns nich mehr hebben. De een seggt, dat Luther sien nie Lehr en Rull speelt hett. Annere meent, de Mecklenbörger harrn sülms Fruun noog, de in en Klooster wullen orrer müssen.
So is dat kamen, dat de Lübecker 1502 anfüngen, dat veert Klooster to buun.

En Grundstück weer dor, dat leeg an de Ritterstraat, de nu al lang St.-Annen-Straat heet.
An Geld hett dat nich fehlt. De Raat un de Bischop hebbt Verlööf geven to den Niebu mit de Kirch. 1515 weer allens trecht.
Dat weer en recht staatsch Klooster worrn. Üm enen groten Hoff güng de Krüüzgang. An den legen de Säle för de Nonnen un för de Laien. Beid harrn se enen Utgang na de Köök. En Kamer to'n Upwarmen weer dor un en Hall, de wi hüüt Remter nöömt. Vun dor güng dat na de Wahnung vun de Äbtissin, toeerst in en lütt Stuuv mit enen Kamin un den in en grötter Kamer. In en Eck is en Wendeltrepp inbuut, na baben un na den Keller. De is man eng, se weer seker slecht to gahn, man de Muurlüüd hebbt dor en Kunstwark trecht kregen.
Vun den Krüüzgang kunn man na achtern in den Boomgoorn kamen, hüüt heet he de Poppenhoff.

De Kapitelsaal, he is meist as en Quadrat, un ok de Sakristei liegt na de Kirch to.
Överall sünd schöne Gewöölv, ganz verschieden, de all fröher bunt anmaalt weren.

De Kirch harr na de Straat to enen spitzen Gevel mit gootsche Finster, na achtern to enen Treppengevel un dor weer de Chor anbuut.
Binnen weer veel Platz, brede Siedenscheep, in de Mitt güng en Bagen över dat Middelschipp.
Woans dat binnen sünst utsehn hett, dor weet man nich veel vun. 1843 is de Kirch afbrennt.

As dat losgahn sull mit dat nie Klooster, harr ok de Bischop ut den Lübecker Dom mittosnacken. He hett bestimmt, dat de Niebu na de hillige Anna heten sull.
Anna, dat weer de Mudder vun Maria, un Jesus weer ehr Enkel. Männichmal findt wi alle dree bie'nanner. Denn snackt wi vun "Anna Selbdritt", un so steiht se ok buten an de Muur.
1515 weer dat denn sowiet. Ut Steterborg bi Brunswieg kemen Augustiner-Nonnen hier her un Jungfruun ut Lübeck sünd in dat Klooster introcken.

Nu weer Leven in dat St.-Annen-Klooster, man nich lang.
1531 is Lübeck evangeelsch worrn, un na de nie Kirchenordnung sullen all Klööster uplööst warrn. De Nonnen un de Jungfruun sünd na un na weggahn, 1542 de letzten.
De Tiet as Klooster weer man kort för Sankt Annen.
Man achteran hett dat noch veel beleevt, bet hüüt hen.

Woans dat mit St.Annen wieder güng

Lübeck weer nu evangeelsch, de Kloostertiet weer üm.
Wat sullen de Nonnen un de Jungfruun doon?
Vun de Nonnen sünd de mehrsten wedder trüch gahn, dorhen, wo se herkamen weren. Dat hett de Stadt veel Geld kost, de müß sogoor dat Reisgeld betahlen, un de Fruun kregen teihn Johr lang elkeen Johr ene Tunn Bodder, ene Tunn Hering un ene Tunn Stockfisch.

Vun de Jungfruun sünd welk wedder bi ehre Familien ünnerkamen, de dat nich jümmers geern sehn hebbt. Mach sien, dat de een orrer de anner doch noch heiraadt hett.

Dat Klooster stünn nu en ganze Tiet leer.
De Kirch weer verpacht för 20 Mark in't Johr an Claus Strunck. He kunn de Kirch bruken ünnen un baven to sien Bestes.
Later weer se denn dat "Artollerey- un Büchsenhuus, darin man die großen Geschütze und Carthaunen verwahret".
Vun 1601 hett sik dat ännert. Dor weer dat St.-Annen-Klooster de grote un allgemeine soziale Inrichtung in uns Stadt.
Dat geev vele Arme, Bettler un Waisenkinner. De kemen nu in dat Klooster. Se müssen, so goot as dat güng, arbeiten, spinnen un so wat. Dor kregen se Kost, Bett un Kleder för.
Later is dat Pater- un Materhuus dorto kamen. Dat mag wohl toeerst dat Krankenhuus west sien, denn weer dat lange Johren för olle Lüüd dor, un Kinnerheim is dat ok noch west.

En Tuchthuus woor inricht. Dat harr nich dat Bedüden, so as wi dat noch weet, as en ganz scharp Gefängnis. In dit olle Tuchthuus güng dat üm "dat Erziehen, för mutwillige Bettler und ungehorsame Kinder". En Mann kunn sien Fru dor henbringen. Dat kunn ok annersrüm kamen. Vun mien Öllern kenn ik noch den Snack "wenn he so wieder süppt, denn landt he noch in't Klooster".

Denn geev dat en Spinnhuus. Dor güng dat streng un ruuch to.
In de Winterstiet sünd in't Klooster an de 600 Minschen ünnerkamen, Olle un Junge, Fruunslüüd un Kerls, Kranke, Lege, arme Stackels.

De teihn Provisors harrn dat nich licht, de jümmers satt to kriegen, un keen hett sik drängelt na so enen Posten.
Bi so veel Lüüd müß Ordnung sien. Dat geev mal Slääg, to eten geev dat Water un Broot, orrer gor nix. De Strietmaker müssen vun baven bi't Eten to kieken.

De Kirch wörr wedder bruukt. Gottesdeenst weer Plicht. En ganze Reeg Lüüd sünd in de Kirch begraven. In de Kirch weer aver ok de Beerkeller un de Discherwarkstell för de Sargmakers.
1843 is se afbrennt, un vun den Rest is dat mehrste later noch afbraken. Bet in uns Tiet weer dat Lager un Parkplatz.

Bilütten harr man insehn, dat dit allens keen goden Tostand weer, so vele Minschen hier ünnertobringen. De Kinner, de Ollen un Kranken hebbt ehren Platz woanners funnen. Dat Klooster weer toletzt blots noch Gefängnis.
1909 is up Marli en nie Gefängnis buut worrn, dat Klooster stünn nu ganz leer.

Dor harrn nu de Museumslüüd al lang up töövt.
Vun 1915 an gifft dat dat St.-Annen-Museum. Dat is en richtig Lübecker Museum. Ünnen sünd Kunstwarken vun Lübecker Snittger un Maler ut uns Kirchen. So veel Altäre, as dor, mütt en lang söken. Baben is to sehen, woans de Lübecker wahnt un leevt hebbt. Würklich: en Lübecker Museum.

De Rest vun de Kirch stünn wieder twei un trurig blangen dat olle Klooster.
Bet nu hen.
De Firma Possehl harr 150. Geburdsdag. As Geschenk an uns Stadt hett se en Museum stift för Kunst ut uns Tiet. Dat is nu in de olle Kirch introcken un dat is en Beleevnis. De Rest vun de Kirch — Pielers un Wännen — tosamen mit Beton un Glas un Licht, dat mütt en sik ankieken!

Rund 500 Johr gifft dat "St.-Annen" in Lübeck. — Goot, dat wi dat hebbt.