De Sünnschienkieker in'n Oostermaand bericht't von

Krawall in de Wittdoorntoppen

Wat is dor buten blots loos!" sä ik to mien Mann, "en Krach is dat! De Heisters sünd woll verrückt worrn!" Ik keek ut'n Finster un dor weer de Spektakel al to sehn:
Een Katteker fleug dörch de Telgen von den Boom. Dor! — he fleug al wedder! Un dorvör weer en Heister an Utneihn. Fleug? —
Nee, dat kunn de Heister, bi den Katteker seh dat blots so ut, so dull weer he an't Hen- un Her- un Op- un Daalsusen von een Twieg na den annern.

En Heisterpoor buut al twee Weken in de Spitz von den twölf Meter hogen Wittdoornboom vör uns Huus sien Nest.
Al gistern harr dat so'n Larm geven, aver ik harr da nich op acht hatt. Nu weer mi dat kloor. Den Katteker is dat nich Recht, dat de Heisters dor in den Wittdoorn bröden wullt.
Ik weet ok nich, worüm he wat dagegen hett, villicht hett he Jungdierten in sien Kobel (Nest), un hett Bang, dat de Heister se opfritt, he wull un wull dat nu maal nich hebben.
Nu schriegen se al wedder Alarm — hei — de Katt, wat weer nu?
Ik trock de Gardien torüch un schuuf den Orchideenpott an'e Siet, dormit ik beter sehn kunn. Mien Mann weer ok to'n Kieken kamen.
"Dat kunn doch woll nich wohr ween!" gnurr he.

De Katteker (rode Krink) maakt de Heisters de Höll hitt. De düüstere Placken merrn in'n Boom is dat Heisternest. Baven: 1. Kampfdag, slecht Weder, nerrn: 2. Kampfdag, bi Sünnschien. Fotos: Gertrud Everding

Dat lütt Diert sprung mit vulle Kraft op de Heisters loos. De flögen mit Zetern af, op'n annern Twieg, aver foorts keem de Katteker achteran. De een Heister suus hen un trock den Katteker an sien scheunen Steert. De Rootrock dreih sik verbaast üm un güng op sien Fiend loos. De haut tofoot af, aver de lütt Katteker weer gau ran un full as'n Blix över em her. Nu weer he dat, de den Heister in Steert bitt. Füünsch un mit groot Geschree flöög de Langsteert in den Nahverboom, 'ne Hainböök, aver de Katteker "flöög" achteran! Mi was ganz brägenklüterig in'n Kopp von all dat Hen- un Hersusen. "Nu fallt he daal!" barm ik, " he fallt! So'n modigen Kämper, de mutt dat doch tostannen bringen!"
Ne, he harr den Heister blots in Flünken beten, de suus as mallerig in de Luft, süns weer allens in Orrnung. Mann, wat för'n Larm!
Peng! — makt de Orchideenpott, denn leeg he an de Eer. — Schiet an den Pott, wat passeert is, is passeert. —
"Kiek maal, kiek maal!" reep mien Mann, "wat de lütt Katteker för Moot hett! Springen kann de, dat is ja grootoordig! — Wenn he sik blots nich de Knaken twei brickt, de lütt Rootsteert! — Man, de lett sik nich bang maken, de schafft dat ganz alleen, ganz alleen, de beiden Vagels to verdrieven!" —

Biller vun'n tweeten Kampfdag. Fotos: Gertrud Everding

De swattwitten Rüvers flagen mit veel Schackern as'n Brummkrüsel üm den Boom rüm, un dat Spitakel güng nu in annern Boom wieder. Momang later weern se wedder baben bi dat Nest in den Wittdoorn un de beiden weern an't Schreen as an Spieß. De Katteker sprüng na dat Nest rop un jaag se ut'nanner as'n roden Düwel, aver he intresseer sik goor nich för dat Nest un klattert ganz suutje wedder na ünnen. He musst sik nu verhalen. Un de Heisters japsten ok ganz düchtig. Dat duuer keen twee Minuten, de Vagels harrn sik dat graad beten kommodig maakt, da keem de Rootrock wedder as'n Verrückten antaast.

Ja, he musst de beiden Langsteerten vergrulen, de schulln nienich wedder kamen. Dat weer een Fladdern un Springen un Schreen. Güng woll noch teihn Minuten so, denn "flagen" se na den Trompetenboom röver, en starken breetastigen Boom. De Katteker mit een basigen Satz achteran, un denn harrn se, all dree op'n Maal, de Nees vull. De Katteker klatter daal von den Boom, hoppelt över de Wisch na sien hohgen Dannboom hen, un de Heisters seiln eerst maal to'n Fodern. "Knööf tanken", vör den nähgsten Schandaal.

Biller vun'n drütten Kampfdag: De Katteker warrt in'n Steert knepen. Rechterhand baven is dat Heisternest. Fotos: Gertrud Everding

Un de keem ok viertel Stünn later. De Katteker weer de eerst, de den Boom ropklabasterte, ganz heemlich, as'n Schadden, sleek he sik an — un denn stört he sik as'n Unweder dichtebi bi dat Nest op de Heisters. Düt Maal harrn se sik denn woll glieks all dree bi dat Bieten un Rieten bannig weh don, or mit de Knööf weer dat doch al mau. De Boom hett ja ok överall spitze, lange Doorn'n un dor blifft een licht an hangen un ritt sik dat Fell or de Feddern twei. De Swattwitten flagen af un de Rode hoppel denn ok na Huus. —
Nu weer buten nix Afsünnerlichs mehr to sehn, un ik kunn mien Orchideenpott opsammeln.
O Mann, de weer twei! Wat'n Arger. — Ik harr de Schören in de Hann'n. De kunn ik nich mehr tosamenkleistern. Wat nu?
"Nich trurig ween, kriggst en niegen", sää mien Mann un grient. Un denn gungen wi Meddag eten. Dat Heisternest weer leddig un de Katteker höll woll Meddagsroh. —

Aver nu weer dat doch nich vörbi mit de Stänkeree, noch tweemaal an den Dag keem de Katteker un dat hett Krakeel geven, da sünd Wull un Feddern flagen. Wo mag dat woll utgahn?
Behollen de Heisters ehr Nest? Or schafft de Katteker, wat he sik vörnahmen hett?
Ik weet dat noch nich, un dat warrt wiss noch poor Daag duuern, bit dat kloor is.
Den Katteker bewunner ik för sien Moot. Ganz alleen gegen twee grote Vagels, in en Striet op Leven un Dood. Da is he al en lütten Held, nich?

Dat geiht nu al veer Daag so. Aver hüüt hefft wi wat Dulles sehn: Dat sünd nich blots een, nee, dat sünd twee Katteker! Is woll en Poor. De een sitt in Busch un täuvt, bit dat de anner de Heisters de Jack vullhaut hett. Denn tapern se tosamen wedder af. Of se sik afwesselt bi'n Kamp mit de Heisters, so as de Swienegels gegen den Haas in Buxtehude? Dat hefft wi nu noch nich spitzkregen.
Is doch opregend mit de Dierten in de Natuur, nich?

Veerde Kampfdag: De Heister attackeert ok mal un kniept den Katteker wedder in'n Steert

Poor Wöör över den Heister

Hoochdüütsch: Elster
Latiensch: Pica pica

He höört to de Ravenvagels, as Kolkraven un Kreihn, un is ok en Singvagel, wenn ok keen Nachtegall. De Ravenkreihn sünd ehr gröttste Fienden bi de Vagels.
De Heister levt geern in open Landschaap mit Büsch, Bööm un Wischen, ok in Park un Goorn. Vadder un Moder sehn egaal ut.
Grött is 46 cm, dorvon 23 cm Steert.
Wicht is so bi 210 g.

Foder: De Heister is een Allesfreter. He fritt Köörn, Knuppen, Planten un Nööt. Aver ok veel Fleesch: lütt Vagels un Aas, Kävers, Wörm, villicht ok lütt Kattekers un Müüs. Fleesch fangt se allermeist för de Jungen, wenn se lütt sünd.

Roop: He mach geern snacken — Schackern un Saustern — un lehrt, wenn he as Jungvagel fungen warrt, ok snacken as'n Minsch.
He warrt ok Boompoolezist nöömt, wieldat he luut röppt, wenn en Rüver, Katt or Hund, Minsch, Kreih or Griepvagels or sünstwat Besünners vörbikümmt.

Balz in'n Oostermaand
In'n Oostermaand balzen de Heisters, leggen denn so 4 — 10 Eier, un de Bruut duuert ca. 3 Weken lang.
Flügge sünd de Lütten na 24-30 Daag, de Göörn hebben aver noch en bannig korten Steert un mit dat Flegen is dat man mau. Se trecken noch een Tiet mit ehr Öllern rüm.
Wenn nix passeert, warrn se 25 Johr olt. In'n Winter leven de Heisters in'n Swarm, so köönt se sik beter vör de Kreihn or anner grote Vagels schütten.

Poor Wöör över den Katteker

Hoochdüütsch: Eichhörnchen
Latiensch: Sciurus vulgaris
Söögdiert, höört to de Gnaagdierten

Mann un Fruu sehn egaal ut.
Grött: 20 - 25 cm (so bi 45 cm incl. Steert)
Steert: 15 - 20 cm
Wicht: 250 - 400 g
Sprung: 4 - 5 m wiet

Rode und düsterbrune Dierten

In Loofwald un Park, wo de Sünn ok schient, dat't beten wat warm is, gifft dat mehr rode Katteker, in düstern Wald, wo dat köhler is or in de Bargen, sünd se düsterer farvt. Se vermischen sik aver ok.

Nestbuu un Junge

De Kattekers buuen sik en Nest (Kobel) or söken sik een, dat passrecht is, von Kreih or Heister (ja würklich!), von buten mutt dat woll so 40 - 50 cm breet ween, binnen bi 30 cm. Se slapen dor ok in. Dat Lock to'n Instiegen is meist ünnen. Se wahnen aver ok in Nistkassens.
1-2 mal in't Johr (Fröhjohr, Sommer) kriegen se 3-8 Junge, de hefft en Wicht von 10 g, sünd nakelt un blind.
Vadder warrt noch gau vörher ut dat Nest rutjaagt, ehdat de Lütten op de Welt kamen, un Moder makt de Göörn alleen groot. En Keerl kann se dorbi nich bruken. Or fritt de villicht sien egen Kinner op? Eerst na dree Maanden sünd se egenstännig.
Se wahnt un slöppt aver noch lange Tiet bi Moder in Kobel.
Utwussen sünd de Kinner so bi 11 Maanden, denn leven se alleen un wahnen villicht in de Nahverschap. Dat Territorium is bi 3x3 km groot. De Katteker is een ungesellig Diert, aver he zankt sik doch nich mit anner Kattekers. Se gahn sik meist ut'n Weg.
De Rootrock warrt 1 - 10 - 12 Johr olt, de meisten Lüttdierten kamen aver al in'n eersten Johr todood.

Dat Foder

So bi 35 - 80 g Foder fritt en Katteker an Dag: Knuppen von Busch un Bööm, Danntappen, Nööt, Ekeln, Bookeckern, Kastanjen, aver ok Kävers, Rupen, Emsen, lütt Vagels, (villicht ja ok Heisters,) Müüs un, ach so geern, Eier.

De rundüm plietsche Katteker

De gröttste Fiend is de Boommarder. He haalt geern de Lütten ut dat Nest rut. Denn mutt de Katteker sien goot tostoppten Nootutgang op de anner Siet von't Nest oppulen un gau mit de Kinner utkniepen. De Katteker kann von de Boomspitz bit an de Eer rünnerspringen un blifft dorbi sund un munter. De Boommarder brickt sik dorbi woll den Hals. Da hett de Katteker wedder Glück hatt, nich?

Dat de Kattekers un ok de Heisters noch lang bi uns leven un noch oftins so en phantasisches Spitakel beden, dat wünscht sik

Se Ehr Sünnschienkieker.