Karl H. Nissen

Dat Maria-Magdalenen-Klooster...

...ok Borg-Klooster nöömt

De eersten Mönke, de na Lübeck kemen, dat weren 1177 de Benediktiner, de dat Johannis-Klooster gründt hebbt.

1225 füngen de Franziskaner an mit dat Katharinen-Klooster. Dat weer ok dat Johr, wo de Lübecker de Dänen na 25 Johr ut ehre Stadt verdreven hebbt.
Nu weer de däänsche König Waldemar nich de Mann, de sowat eenfach dalslucken dee. Twee Johr later, 1227, keem dat dorüm to ene grote Slacht twischen de Dänen un de Lübecker bi Bornhöved. Bi disse Slacht seeg dat lange Tiet nich goot ut för de Lübecker, de mit de Holstener tosamen weren. De Slacht weer meist verloren. Wat maakt man in so'n Laag? Man sackt up de Knee un fangt dat Beden an, un dat hebbt de Lübecker ok daan.
"Leev Herrgott, help uns doch. Wi verspreek di, wenn wi winnt, denn buut wi in uns' Stadt en nie Klooster!"

Dat hett unsen Herrgott gefullen.

De Hillige Maria Magdalena sweev mit eens an'n Himmel, se hett ehren Mantel wiet utbreedt un dor de Sünnenstrahlen mit ümlenkt, de Dänen graad in de Oogen. De kunnen nix mehr sehn. De Lübecker mit ehre Frünnen kregen de Bavenhand, de däänsche König mit sien Heer is utneiht.

Nu sünd de Lübeckers ornliche Lüüd, wat se verspreekt, dat hollt se ok. Se hebbt en Klooster buut, wo so lang de Borg stahn harr.

1229 sünd Dominikaner-Mönke henkamen. Seker weer dor nich glieks en fardig Klooster, toeerst sünd de Mönke introcken in de Buwarken vun de olle Borg.

In so en Stadt weren de mehrsten Hüüs ut Holt buut, so ok de Borg. Holt brennt licht, jümmers wedder hett dat grote Stadtbrände geven, un bi so en Füür is en groot Deel vun't Klooster afbrennt. Nableven is de "lange Hall", de is meist 40 Meter lang. Na dissen Brand is denn mit Backsteen nie buut worrn. De Kirch is inweiht. Üm den lütten Innenhoff leep de Krüüzgang mit ganz schöne gotische Gewöölv. De Kapitelsaal keem dorto, dat Hospital, dat Bichtthuus un allens, wat noch to en Klooster tohöört.

Wi gaht eenmal rundüm dörch den Krüüzgang.
Linker Hand is glieks de Kapitelsaal. In de Mitt staht Sülen ut Sandsteen, de stütt de Gewöölv. An de Wännen dräägt Konsolen disse gotischen Bagen.

Jede vun disse Konsolen hett mal en Geschicht vertellt vun den Hilligen Dominikus un vun anner hillig Lüüd. Schaad, dat mehrste is hüüt nich mehr recht to kennen. Hier is en Lock in de Wand stemmt un wi entdeckt dor achter en twete Wand, de is bemalt west. Christus an't Krüüz is to sehn, bi em Johannes. Wörr man nu bigahn, de Wand noch wieder uptohaun, seker kunn man noch veel mehr so'n Biller finnen. Sowat doot de Denkmalschütter nich geern, denn: Will ik dat een finnen, geiht wat anners twei.

De nächste Ruum, de heet Hospital. Sowat geev dat överall in de Klööster. Pilger, Wanderer, Kranke, so'n Lüüd, fünnen Help hier. Man as Hospital för alle Daag, dor is disse Hall veel to schöön för. Ok wedder Pielers in de Mitt, dorto en Footbodden ut lütte Tegelsteen, root un witt un swatt, to feine Muster tosamenleggt. Un denn hett dat hier al fröh en Heizung geven, en "Hypocaustum". Sowat geev dat man in ganz wenig Hüüs in Lübeck.

Dann kamt wi in de "lange Hall".

Disse Hall, so warrt seggt, weer dat Sommerrefektorium, de Sommer-Eetsaal. Ok hier staht wedder Sülen in de Mitt, de vörderen sünd ut Muursteen. Mag sien, dat dit vörderst End vun de Hall mal dat Huus vun den däänschen Kommandanten weer. Hier sünd noch twee Kamine — orrer Stellen to'n Kaken — to sehn.
De Pieler, de wieder achtern staht, sünd rund un ut Sandsteen.
Vör de Döör hebbt de Archäologen enen Brunnen utgraavt — 1o,5o Meter deep! De is ut de ganz fröhe Lübecker Tiet, dor weer de Stadt man graad teihn Johr old. Bagger geev dat nich — vun Hand graavt, mit höltern Schüffeln.

Dorna kaamt wi in ene lütte Hall, dat weer dat Winterrefektorium. Wedder Pieler in de Mitt un Konsolen an de Wännen, de dräägt de Gewöölv. Wat dor afbildt is, dat is goot to kennen, dat sünd meist Geschichten, wo eten warrt. Mag sien, dat hier in'n Sommer veel mehr Mönke herkamen sünd as to Winterstiet, dorüm dat grote un dat lütte Refektorium.
Woveel Mönke hier richtig to Huus weren, dor weet wi nix vun. De Slaapkamern weren in dat böverst Stockwark, un dor hett keen wat vun upschreven.

Buten is hüüt noch en groot Bichthuus, buut in de Tiet na 135o, na de grote Pest.

Twee Keller gifft dat noch, mit wuchtig Gewöölv.

As Lübeck evangeelsch worrn is — 1531 — dor weer de Tiet vun dat Klooster to End. De meisten Mönke sünd wegtrocken. Dat Klooster sull en Krankenhuus warrn un
"die Muniche, die darin bleiben wollen, die sollen die Kost haben, für welche sie den Kranken, auch solchen Armen, die das ihre nie unnütz haben zugebracht, zu dienen verpflichtet sein sollen."

In de " lange Hall" stünnen 40 Betten, för Fruunslüüd un för Mannslüüd, dat eerste Bett stünn de Huusmeistersch to. Dat weer seker eng, annersrüm weer dat för de Lüüd en Dack övern Kopp up Levenstiet. —
En grote Köök geev dat, Ossen un Swien wörrn slacht, en Backhuus un en Bruerie weren dor. Water keem ut enen depen Soot.
Kort vör 1800 hett de Stadt dat Krankenhuus upgeven.

1813 hebbt de Franzosen vele Minschen ut Hamborg verdreven, en poor Dusend sünd na Lübeck flücht un so bi 1000 Lüüd sünd hier in'n Klooster ünnerkamen.

In de unruhig Tiet 1848 geev dat ok hier so wat as en lütte Revolution. De Larmmakers hett man verhaft un in de " lange Hall" insparrt.

En Tietlang weer de Hall denn Fechtsaal för dat Stadtmilitär, ok mal Lagerhall un ok Utstellungs-Ruum mit "belehrenden Gegenständen für das Gewerbe".

In de Kirch hebbt lange Tiet Preester Gottesdeenst hollen. De letzt Preester is 1806, as de Franzosen Lübeck stürmt hebbt, ümkamen.
De Kirch is 1819 afbraken. Vun de schönen Kunstwarken — so as de Kloken un de "törichten Jungfruun" — findt wi hüüt männich Stück in't St.-Annen-Museum.

Kort vör 1900 sünd an de Grote Borgstraat de Klooster-Bruerie, dat Pförtnerhuus un de Köök afreten. Dor is dat Gericht henkamen. Dat Gericht hett allens, wat noch dor weer vun dat olle Klooster, mit benutzt. De böverst Etage weer nu Gefängnis.
1962 is en nie Gerichtshuus bi't Borgfeld buut worrn, nu stünn dat Klooster en ganz Tiet leer, bet dat Land Schleswig-Holstein dat in Ordnung bröcht un an Lübeck geven hett.
Hüüt höört dat mit to de Lübecker Museen.

Opneegst vertell ik de Geschichten to düt Klooster — vun de Hillige Maria Magdalena, den Hillgen Dominikus un natüürlich vun den Düvel, de överall sin Snuut rinstekt; avers ok vun Kunstschätz un kurioose Saken.