Karl H. Nissen

De Raatskeller

In dat Raathuus sünd wi al so'n beten rümlopen, hüüt will ik nu en beten vun unsen Raatskeller vertellen.

Wi staht nochmal up den Markt. Upstunns warrt hier düchtig buut, ganz wat Modernes kümmt hier hen. Dat hett veel Snackerie un Arger bröcht. Dat is ja so:

"Wer da baut an Markt und Straßen,
muß Neider und Narren reden lassen."

Wenn allens trecht is, denn staht sik dor en poor hunnert Johr gegenöver. Up de en Siet Glas un Beton, up de anner Siet Backsteen, blank un swatt, dorto de helle Wand ut de Renaissance-Tiet.

Hüüt köönt wi ünner dat Raathuus dörch gahn na de Breed Straat, fröher weren disse Gewöölv tomuurt.

Links ünner dat "Danzelhuus" seten de Goldsmeed. Veeruntwintig (24) Meister harrn dor ehre Warkstellen. Vertellt warrt, dat se dor ünner dat Raathuus arbeiten müssen! Man kunn ehr so beter up de Finger kieken.

Ünner dat "Nie Gemach" weer de Raatswaag. De groot iesern Waagebalken is hüüt noch to sehen. Dat Wiegen weer en hart Stück Arbeit; up de en Siet bummel en Sack Korn, up de anner Siet jüst so veel an iesern Gewichten.
An disse Stell hebbt — al siet lange Tieden — de Nädler seten, Handwarkers, de Neihnadeln maakt hebbt, to bruken för Stoff un Pelz un Ledder.

Un dörch de schöne Döör, de dorneven is, dörch de gaht wi nu dal in den Raatskeller.
Woans wi to den Keller kamen sünd? — Dat güng doch mit den Düvel to. De Muurlüüd, de bi weren, de Marienkirch to buun, harrn em vertellt, ehr Buuwark sull en groten Kroog warrn. Un dat gefüll em, den Düvel. Man, as he den Swinnel markt hett, dor weer he so vergrätzt, he wull de Kirch tweismieten. De Lübecker müssen em begöschen, un so sünd wi to den Raatskeller kamen.
De Düvel sitt hüüt noch vör de Kirch un kiekt röver na den Keller.

Hier ünnen is allens fein inricht, grote un lütte Festen köönt wi hier fiern. Wi findt den "Hansekeller", dat is de Raatswienkeller. An de Wännen hangt Wappen vun vele Hansestädte. Gliek blangenbi, dat is de "Jakobikeller". En Mann mit den Namen "Jakobi" weer 1660 de eerst Raatskellermeister. Un dat gifft ok ene "Klookschietereck". Acht Lüüd paßt dor rin. Ik heff dor ok al mal seten.
Up de anner Siet findt wi dat "Admiralszimmer" mit Wappen vun olle un nich so olle Lübecker, de mal to irgendeen Tiet Admiral west sünd. In dissen Ruum lett sik dat goot sitten, to'n Exempel bi dat Gröönkohleten.

Wieder na achtern kaamt wi an dat grote Wienfatt vörbi. 3.300 Liter gaht dor rin, un 12 verschieden Sorten Wien kunn man ruttappen. Üm de Eck rüm is de "Roos". De vörnehmen "Zirkelbröder" hebbt hier fröher tohoop seten, un later de "Ritter vun de Roos", to de ok Emanuel Geibel tohöört hett.

Denn is dor noch de "Linn" — un dat "Bruutgemach". Dat lohnt dat Ankieken. An de Wand steiht en Kamin ut Sandsteen, mit Wappen un en wunnerlich Riemel:

"Menich Man lude singhet —
wen men em de Brut brinjet!
Weste he wat man em brochte —
Dat he wol wenen mochte!"

Dissen Kamin hett woll een stift, de dorvun ok en Leed singen kunn.

(Up Hoochdüütsch heet dat soveel as:
"Mancher Mann singt laut,
bringt man ihm die Braut.
Wüßte er, was man ihm bröchte,
er wohl weinen möchte".)

All disse Keller sünd ünner dat Haupthuus vun uns' Raathuus. Ok ünner dat Danzelhuus un ünner dat "Nie Gemach" sünd Keller. Man schaad, de sünd nu dicht. Wi köönt dor nich mehr rin. Dat letzte End, dat weer de "Hamborger Keller". Dor geev dat Hamborger Beer, dat gell as dat best. Nu weer dat Utschenken Saak vun den Raat, tostännig weer de Beerherr. Enen goden Dag hett de dat Beer dürer maakt. En Quartier — dat weer so bi enen Liter — kost nu nich mehr dree Penning, nee, nu wull he veer Penning dorför hebben. De Lübecker hebbt böös schimpt up den Herrn, so lang un so dull, dat he en Johr later doröver storven is.
So warrt dat tominnst vertellt.

De lange Keller ünner dat Danzelhuus, de weer vele Johren as Lager nutzt. Vun 1847 an wörr he denn de "Germanistenkeller". De "Germanisten" hebbt sik na de Franzosentiet tohoop funnen. Dat güng ehr üm düütsch, üm Spraak, Recht un Geschicht, even allens, wat düütsch weer. So bi 170 studierte, kloke un engagierte Lüüd hebbt in den Keller bi'nanner seten, ok de Brüder Grimm weren dorbi. Dat weer en grote Saak, un dor hett de Keller sienen Namen her.

Veel Platz is ünner uns Raathuus. Hüüt is allens püük. Dat gifft goot to Eten un to Drinken. Man so över de Johrhunnerte weg hett sik doch en Barg ännert.
De Keller weer Lager för all den Wien, de na Lübeck keem. De Kooplüüd dörven den Wien na Lübeck bringen, de Hannel mit Wien weer denn avers Staatsangelegenheit, also Lübecker Saak. Twee Raatsherren — al en beten öller un mit veel Erfohrung — weren de "Winmestere" (Wein-Meister). So steiht dat ok hüüt noch an en Döör anschreven. De Winmestere harrn denn enen Kellermeister un Gesellen un Knechte ünner sik. För den Wien un den Keller gellen scharp Gesetten. Harr een falsch Maat bruukt orrer panscht, denn weren hart Strafen vörsehn.

Till Uhlenspegel hett dat versöcht, he wull den Kellermeister bedregen un hett Water in den Wien schütten laten. De Lübecker hebbt em faat kregen un glieks verurdeelt: Uphangen!
Nu weer Uhlenspegel even en Uhlenspegel. He stünn al up de Ledder na den Galgen hooch, üm em rüm töven Börgermeister, Wienherrn, Kellermeister un de Scharprichter, dor harr Till, as so enen armen Stackel dat tosteiht, noch enen letzten Wunsch.
Sien Wunsch kost de Stadt keen Geld, leet he weten, un de Herrn sullen ok nich beden för em, nee, sein Wunsch weer ganz bescheiden, hett he seggt.
As dat nix kosten sull, hebbt de Herrn tostimmt, hebbt "Ja" seggt, man as se Till sienen letzten Wunsch hören deen, weern se düchtig in de Kniep. Wenn he dor baben nu bummeln dee, hett he sik wünscht, sull em de Wienmester dree Daag lang, vör dat Fröhstück, den blanken Achtersen küssen.
Na, de Herrn fünnen, dat weer "kein zimlich Bitt". Man, se harrn em ehr Wort geven, un dor hebbt se em lever lopen laten.

De Keller weer to vörderst Lager, man kunn ok Wien köpen un drinken. So to Festtieden, as Wiehnachten un Niejohr un Fastnacht weer veel Leven dor ünnen. Smöken weer lange Tiet verbaden, Scheetgewehr un Säbel müß buten blieven. Liekers hett dat nich jeden Gast dor gefullen, een hett mal snackt vun "scheußlichen Höhlen".
De Keller weer kolt. Mit grote Becken ut Bronze un glöhnig Kahlen kreeg man de Gaststuven avers en beten warm. De Footbodden weer plaastert mit Tegelsteen un Kattenköpp. In de Sommertiet wörr Gras dor up streut, in'n Winter Sand. Wenn dat letzt Mal Gras verdeelt wörr, denn geev dat "Hippokras" to drinken. Dat weer Wien mit veel Krüder un Gewürz. Dorto geev dat dissen Riemel:

"Dat eerst Füür un dat letzte Gras,
dor drinken de Herrn den Hippokras."

Dat is lang vörbi. In den Raatskeller lett sik dat hüüt uthollen, he is en goot Stück Lübeck.