Dat Kruut för'n Saatmaand:
Bifoot (Beifuß)

vun Anke Nissen

Artemisia vulgaris — Familie Compositae

 

Anner Namen:

Bifoot, Bifootbusch, Bifaut, Bigfoot, Bessenkruut, Feegkruut, Flegenkruut, Wieverkruut
Beifuß, Beipes, Besenkraut, Echter Beifuß, Weißer Beifuß, Gemeiner Beifuß, Bibot, Biwes, Bibs, Biefes, Buck, Buckel, Fliegenkraut, Gänsekraut, Himmelskehr, Jungfernkraut, Magert, Müggerk, Mugwurz, St. Johanniskraut, St. Jonannisgürtel, Schoßmalten, Sonnenwendkraut, Sonnenwendgürtel, Wibaut, Wilder Wermut, Weiberkraut, Wisch.

Sammelt warrt:
Rispen vun de Blöden ahn Bläder
Warrt bruukt:

As Kökengewürz (to'n Goosbraden), in'n Krüderliköör.
Wenn Maag un Darm dat swoor hebbt.

 
Goosbraden mit Bifoot

dat BifootblattBifoot is licht mit Wermut to verwesseln. Beid' seht meist liek ut, man de Bläder vun unsen Bifoot sünd an de Babensiet düüstergröön, man an de Ünnersiet sünd se gries-witt, filzig.

Bifoot is goot to bruken, wenn Magen un Darm dat swoor hebben, un dorüm is dat ok en fein Gewürz för den' Goosbraden. Mien Oma hett gern de Goos mit Bifoot utstoppt un denn braadt.

De helen Bifootplanten wörrn fröher geern — jüst so as de Wegwarte — to Bessen tosamen bunnen, dormit wörr de Backaven utfeegt, bevör dat Broot rin keem — dorüm de Naam "Bessenkruut".

Hüüt leest wi jichtens in uns' Zeitung en Warnung vör "Beifuß-Pollen". Dat gifft vele Minschen de dor allergisch up reageert.

Al ut ganz fröhe Tieden warrt vun Bifoot schreven: So hett'n Bifoot mit in de groten Scheiterhaufen rinsmeten, wenn man de Pestdoden verbrennt hett, wieldat Bifoot so'n würzigen Ruuch hett.

In'n Mittelöller hett Bifoot "Biboz" (Roden Biboz) heten. (Man wohrschienlich wörrn ok Wermut un Eberraute so nöömt.) Bifoot gell dormals as en typisch Hexenkruut, dat gegen Hexen-Töver helpen kunn. De Lüüd hangen sik dat Kruut dorüm geern över ehre Dören un Finster un ünner't Dack.

Bifoot wörr geern in de "Weihbuschen" rinbunnen (kiek bi Arnica).

Bifoot gell as "Fruunskruut". Dat wörr vun de Hebammen bruukt, dat de Fruun dat bi't Kinnerkriegen en beten lichter harrn — dorüm de Naam "Wieverkruut".

In mien oll Krüder-Book vun 1543 (Leonhart Fuchs) heff ik funnen:

"Die Kraft un Würkung vun Beyfuß: diese Kreiiter gesotten seind seer dienstlich den Weibern zu Dampff- oder Schweyßbädern:..."

Wenn en Imker nich will, dat de Immen swäärmt, dann leggt he Bifoot in'n Immenstock.

Dat gifft Lüüd, de meent, de Naam "Bifoot" (Bifaut, Beifuß) kümmt dorher, dat een bi't Lopen Bifoot in de Schoh steken sall; denn warrt

"de Fööt
nich mööd."

Villicht warrt dorüm hüüt noch geern Bifoot to'n Baden för de Fööt nahmen.

De Naam "St-Johannisgürtel" (Sonnenwendgürtel) sall dorher kamen, dat de Lüüd sik fröher in de Johanni-Nacht enen Gürtel ut Bifoot üm'n Lief wickeln deen, orrer se setten sik enen Kranz ut Bifoot up'n Kopp. Dat sull helpen gegen Dämonen, man ok gegen Unfall un Wehdaag för't hele Johr.
In mien oll Krüder-Book vun 1543 (Leonhart Fuchs) heff ik funnen:

"es würdt geheissen Beyfüß, Bucke, S. Johansgürtel, welchen Namen es auß einem Aberglauben der Teiitschen überkommen hat. Dan sich ettlich damit an S.Johans des Teiifers Tag gegürtet haben — un danach in das S.Johans fewr [Feuer] geworfen — mit zuthun ettlicher Sprüch und Reymen. Es würd auch genennt Sonnwendgürtel, aus gleicher Ursach..."


na baven