Beden un arbeiden

Andacht in Grönau, hollen an'n 3. September 2006 vun Karl-H. Nissen

Ik much vertellen över "Beden un arbeiden". Dat hett enen Grund, un dor mütt ik en lütt Geschicht to vertellen.
Mien Fru un ik, wi hebbt en poor Enkelkinner. Mit de gah ik geern mal dörch uns schöne Stadt, na'n Hilligen Geist, in en Kirch orrer dörch en poor Gänge. Letzt weer ik mit twee Jungs in dat Borg-Klooster.
Ik heff ehr allens wiest, den Kapitelsaal un dat Hospital un de lange Hall. Wi weern in den Keller un ok baben. Se hebbt nipp tohöört un ok mal wat fraagt. Bi't Rutgahn sä Oscar to mi:
"Du, Opa, wat sünd dat egentlich, Mönke un Nonnen?"
Ik glööv, ik heff enen ganz roden Kopp kregen.
Dor harr ik ehr nu allens wiest un verkloort, man an de Minschen, de in so en Klooster leevt hebbt, an de harr ik nich dacht. Ik heff denn gau so en beten vertellt vun de Fruuns- un Mannslüüd, de dor tohuus weern, man achteran hett mi dat noch lang beschäftigt.

Hier in uns Land geev dat en ganze Reeg vun Klööster: in Reinfeld weer en grotes, riekes, in Itzehoe un Uetersen un Preetz un Kiel un Sleswig, in Rehna, in Zarrentin. In uns Stadt stünnen veer verscheden Klööster. Kiekt wi uns de doch mal an.

Dat, wat toletzt buut worrn is, is dat St.-Annen-Klooster för Nonnen un Jungfruun. Dat geev dat aver man blots 15 Johr, denn is Lübeck evangeelsch worrn, un alle Klööster sullen uplööst warrn. Hüüt wörrn wi seggen: Fehlinvestition.
Weer dat aver nich! Dat St.-Annen-Klooster is över vele Johren de ganz grote soziale Inrichtung in de Stadt west för Arme un Olle un Kranke un Waisen un Struntjes.

300 Johr fröher sünd twee Klööster för Bettelmönke buut, dat St.-Katharien-Kloster un dat Borgklooster.
Disse Bettelmönke harrn nix — gor nix — to egen, so hett Franz vun Assisi sik dat dacht. He stamm ut en riek Huus un weer in Gefangenschaft kamen, lange Tiet. Worüm dat so lang duurt hett? De Parteien müssen sik eerst eenig warrn över dat Lösegeld för em.
In disse Tiet is em dat in den Sinn kamen, "wat besitten", "Vermögen hebben", dat döggt nix. Dor kann een kamen un di allens wegnehmen. Beter is, ik heff nix.
Un he hett vele Anhänger un Frünn funnen, de jüst so dacht hebbt. Se trocken över Land un hebbt Almosen sammelt, se leven vun dat, wat gode Lüüd ehr schenkt hebbt.

Dat allereerst Klooster in uns Stadt, dat weer dat St.-Johannis-Klooster. Dat stünn dor, wo hüüt dat Johanneum is. Dor leven Benediktiner-Mönke. Bi de güng dat anners to.
De Hillige Benedikt harr ehr en Ordnung geven. Se bleven ehr Leven lang in ehr Klooster, se kemen nich rut. Ehr Dag weer fast indeelt in

• Tiet to'n Beden, to'n Lesen un Nadenken
• un in Tiet to'n Arbeiten.

"Ora et labora" stünn baven över — beed un arbeite!
Dorto keem, de enkelt Mönk müss

1. arm blieven,
2. keusch sien
3. un gehorsam sien.

Disse dree gellen för de annern Mönks-Orden all ok.
Un denn harr de Hillige Benedikt noch enen Katalog mit vele Vörschriften upstellt,
73 Kapitel sünd dat.
De Benediktiner harrn egen Ackerland, harrn Handwarkers un möken allens sülms. Se weern Selbstversorger, dat müssen se sien.

Wat weern dat nu för Lüüd, de in en Klooster güngen?
Dormals weer ja allens anners as hüüt, ok de Berufswahl. "In't Klooster gahn" weer ene Möglichkeit vun en ganz poor.
Dat hett Öllern geven, de hebbt ehr Kinner al heel fröh in en Klooster geven, un disse Kinner hebbt denn nix anners kennt. Junge Minschen harrn dat — denk ik mi — männichmal swoor, graad mit Gehorsam un Keuschheit.
De een orrer de anner is eerst laat — as utwussen Minsch — in't Klooster gahn.
Wo se all trecht kamen sünd mit'nanner?

De Hillige Benedikt hett de Minschen woll kennt, siene Regeln seht so ut.
Genau is vörschreven, wat un wann un wo oft to beden weer, över dat Slapen un dat Eten un ok över dat Drinken geev dat Vörschriften. Ok Strafen geev dat, nix to Eten un ok Slääg.
De Abt weer de Böverst, bi em stünn "parieren" ganz baben. In dat 68. Kapitel steiht wat över, "wenn einem Bruder Unmögliches aufgetragen wird". Ok denn geev dat nix anners as Gehorsam.

Kemen wi woll mit so'n Statuten trecht?
Ik glööv, wi harrn uns Last dormit.

• Armut? Wi versöökt doch, dor gegenan to gahn.
• Keuschheit: Nich heiraten? Keen Kinner? Wat is denn mit uns Rente?
• Gehorsam? Bi den Schoolmeister, ok tohuus bi de Öllern, dat versteiht sik. Man
  anners, jümmers "Ja" seggen un mit den Kopp nicken, dat is uns Oort hüüt nich.

Mi dücht, bi "ora et labora" geiht uns dat anners, hebbt wi dat lichter.

Beden, mit unsen Herrgott snacken, dat is goot. Dat "Vater unser" un "Lieber Gott, mach mich fromm" — ja.
Man ok eenfach mal mit em snacken, wat drückt uns, wat argert orrer freut uns. Uns Herrgott hett jümmers en Ohr för uns.

Un Arbeit? Wat beters gifft dat doch gor nich. Arbeit is je nich blots in de Warkstell orrer in't Büro, Arbeit is allens, wat wi doot — geern un friwillig — för uns
— un anner Lüüd.

Tja, all dit, so'n Saken sünd mi dörch den Kopp gahn. Dat kümmt dorbi rut, wenn een mit sien Enkel in en Klooster geiht. — Dat mütten Se ok mal maken.

Amen.