Dat Archiv vun't Natuur-Notizbook

Na de aktuellen Notizen: Hier.
Mailt Se uns, wenn Se ok en Naricht orr Beobachtung bidragen wüllt!


15.5.09 . .Ies-Hillige

In dit Johr kümmt dat mal wedder genau hen. Graad an de Daag — orrer beter in de Nachten — vun de Hilligen, de wi „Ies-Hillige“ nöömt, weer dat richtig kolt. Ik müß morgens bi mien Gymnastik in’n Goorn Hanschen antrecken, anners weer ’t mi veel to kolt.

Wann sünd denn nu de Ieshilligen-Daag, vun de olle Buurnregeln seggt, dat se böös kolt sien köönt? Mien leef Mann hett de Namen vun de Hilligen nakeken, de an düsse Daag fiert warrt:

  • 11. Mai = Mamertus. He is de Hillige för de Ammen, de Harders un de Füürwehr.
  • 12. Mai = Pankratius. He is de Hillige för de Kinner, he soorgt för de junge Saat un för de Blöden un he helpt gegen Koppweh, Kopp-Pien.
  • 13. Mai = Servatius. He is de Hillige för de Schlosser un Discher un ok för de Lahmen. He helpt gegen Rheuma un gegen Rotten un Müüs.
  • 14. Mai = Bonifatius vun Tarsus.
  • 15. Mai = Sophie. Se kann helpen gegen late Fröste. Un se soorgt för dat Wassen vun de Feldfrücht.

To de Tied, as de eersten Buurnregeln tostann kemen, woorn ok in uns' Gegend de katholischen Hilligen noch fiert. So hebbt sik düsse Daag ok bi us fastsett. — Hier en poor Buurnregeln to de Ies-Hilligen:

  • „Mamerz hett en kollet Herz (Hart)“
  • „Pankraz un Servaz sünd twee böös Bröder,
    wat dat Fröhjohr bröcht hett, haut se wedder twei“
  • „Vör Bonifaz keen Sommer,
    na de Sophie keen Frost“

Nu aver sünd de Ies-Hilligen vörbi. Nu köönt wi de Geranien rutplanten. Nu kann nix mehr passeern...

Anke Nissen

Slehdoorn26.4.09 . .Aprilsünn!

De Aprilsünn harr uns na buten lockt. De Fohrrööd wöörn klor maakt un los güng uns eerst Radtour. Aver na de lange Winterpaus müssen wi uns bald mal verpussen. Up den Priwall an den Strand harrn wi en Bank funnen. Nu seten wi ünner en blöhenden Sleedoornbusch un keken över de blaag Oostsee. In de Slee över uns höörn wi dat SlehdoornSummen un Brummen vun Immen un Hummeln. Se sammeln den eersten Nektar.

Dor wöör ik en besünnere Imm wies. Ehr'n roden Achterliev lüüch in'n Sünnenschien. Emsig flöög se över den Sand hin un her. Denn sett se sik vör en Lock in'n Sand daal, kAchtern roodlapp de swarten Flünken tosamen un verdeck dormit den roden Achterliev. Nu weer se mit eenmal blots noch swart. Dat müss ik doch ünnersöken.

Vör't Lock

Ik leet mi up de Knee in den Sand hindaal. De weer al richtig schöön warm. Dor flöög de Imm wieder un ik kunn wedder ehr'n roden Achterliev sehn. Dat Speelwark heff ik noch eenige Male mit ansehn kunnt. Endlich harr ik de Imm knipst.

To Huus heff ik nakeken. Dat weer en Blootimm, en Wildimmenoort. Se leevt up de Kööst vun anner Wildimmen. Wenn dat nödig weer, verjaagt se de frömde Wildimm un leggt ehr Eier in dat fardige Nest. An'n Strand

De Blootimm hier an den Strand söch sik akraat en fix un fardig Nest. Dorüm sett se sik ümmer wedder vör en Lock hindaal un versöch en Nest uttoluren.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

Primeln19.4.09 ..Blaag-Violett?

Spontan — vun enen Dag up den annern — bün ik gau mal na Fehmarn föhrt. Fründin Annekathrin wull geern na Staberholt. Se weer fröher jümmers mit Mudder dor west. Un an'n Himmelfohrtsdag hett oll Pastor Trede dor Gottsdeenst afhollen. Un nu wull Annekathrin beten in Erinnern swelgen. Also denn...!

Primeln in StaberholtDat weer en sünnig Dag, man ok bannig veel Wind. Oosten-Wind! Scharp, kolt! Wi sünd över den Staberhof föhrt, hebbt en groot Door upmaakt un kemen so na de Sülver-Pappel-Allee hen. Nu, wo de hogen Bööm noch keen Bläder hebbt, süht de Allee ganz anners ut. Al vun wieden sehg ik vele, vele Slötelblomen an'n Wegrain. Tominnst dach ik, dat weern Slötelblomen. Aver nee, dat weern ehre Verwandten, dat weern Primeln. Dusende vun Primeln. Se seten in de knorrig Wörteln vun de Bööm un leten de Allee utsehen, as harr se sik extra för uns smuck maakt.

Man wi wullen ja in dat lütt Holt. Up Fehmarn gifft dat kuum Wald, man in Staberholt staht poor richtig olle dicke Bööm. Ok enen Rehbock hebbt wi dörchhüppen sehen, lange, wiede Wooldborrn mit Lerchensporn un AnemonenSprünge hett he maakt. De hele Waldbodden weer as mit enen Teppich beleggt. Veel Witt vun all de Anemonen, veel Geel vun all dat Scharbockskruut un dormank weern grote Placken vun Blaag-Violett.

Lerchensporn"Blaag-violett Inseln mang witte Anemonen un blank-geel Scharbockskruut", sinnier Annekathrin. Ja — man wat is dat?

Miene Photos vun dat Blaag-Violett sünd nich recht scharp worrn. Ik harr wohl to verklaamt Hannen vun den kollen Wind. Man en Fründ hett de trotzdem kennt.
"Dat is de Lerchensporn," hett he seggt. "De hett den botaansch Namen Corydalis. Betoont warrt de tweet Silbe. De Naam stammt vun dat griechisch "Korydos" un dat bedüüdt Haubenlerche."
Dat sall vele, vele Orten vun 'n Lerchensporn geven. Welk Ort wi dor nu ünner de ollen Böken in dat lütt Holt up Fehmarn An de Seefunnen hebbt, dat weet ik nich.

Wi sünd sünd krüüz un queer dörch dat lütt Holt lopen un toletzt ok an 't Water. Wi stünnen baven an de Steilküst un freuen uns an dat deep-blaag Water mit de velen witten Schuumköpp. Annekathrin kreeg mi an'n Arm tofaten, as ik beten dicht an de Kant güng. Se harr Bang, de Wind kunn mi dalpuusten.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Anke Nissen

10.4.09 ..Keen blaag Pogg

Wenn dat geiht, denn loop ik jeden Dag en End an de Wakenitz lang. Meist nehm ik den langen Bagen. Kann ok mal sien, dat ik keen rechte Lust heff. Dat kümmt selten vör, klor. Dorför gifft dat denn de korten Weeg.
In de letzten Daag bün ik jümmers an de Dieken vörbi gahn. En is 'n beten grötter, de annern sünd mehr so betere Pütten. Up de en Siet sünd Wischen, fix natt, Köh sünd dor al lang nich mehr. Üm den groten Diek rüm staht Ellern un Barken un Wicheln, dor wasst Reet. Un üm disse Tiet sünd dor Poggen, himmelblage Poggen, de "Moorfrösche".
Man dit Johr heff ik bet nu noch kenen sehn. Dat maakt mi ganz kribbelig. Disse Poggen sünd so üm un bi söß Zentimeter groot. In de normale Johrestiet sünd dat eben Poggen, seht so bruun ut. Un as dat överall is, gifft dat ok bi Poggen Jungs un Deerns. Un nu — in ehre Hochtiets-Tiet — kann man en wunnerlich Saak beleven: De Jungs sünd denn woll so in Rage, de loopt för Upregen ganz blaag an, himmelblaag.

Moorpogg, blaag. Bild: Christian Fischer/Wikimedia Commons
Moorpogg, blaag. Bild: Christian Fischer/Wikimedia Commons

Dat wimmelt man so vun de blagen Poggen in den Diek, un en Zappeln un en Toben, dor is meist keen Water mehr to sehn. Vun de Deerns is nich veel to marken, allens blaag. Un en Larm is to hören "Uark, uark, uark". Twee, dree Daag, denn is allens vörbi.
Un dit Johr? Bet nu ganz un gor nix!

Gistern seet dor en netten Mann up de olle Bank, so mien Johrgang. He vertell mi vun sien Kinnertiet, as se Stichlinge un Steertpoggen — dat sünd Kaulquappen — dor ruthaalt hebbt. Den meisten Spaaß harrn se, wenn de Poggen-Fruun ehre Poggen-Mannslüüd up ehren Puckel över den Weg sleppt hebbt, na de anner Siet, na den Graben rin.
"Dat weern Tieden, wat?" Schöön, so 'n lütten Klöönsnack.
Man keen Pogg, nich een, hüüt wedder nich.

Aver ik heff wat anners funnen. De Bööm un de Büsch sünd noch nich recht gröön, dat geiht graad los mi lütte Bläder un Knubben, Un an den Weg — an de en Eller — dor bummeln dree Oostereier! Richtige utpuußt Höhnereier, ganz wunnerschöön bemaalt. As so en richtig Ooster-Överraschen hüngen de dor. Een kunn dor nich an vörbi kieken. Heff ik ok nich, ik heff mi höögt.
Dor hett sik een wat würklich Hübsches utdacht. Un wenn Se den Oosterspaziergang maakt, villicht findt Se de Eier. Veel Spaaß un frohe Oostern!

Karl-H. Nissen

7.4.09 ..Oosterspazeergang

Anemone un PrimelEn poor Daag is dat noch hin, denn is eerst Oostern. Aver dat Weder weer na den griesen Winter up eenmaal so schöön, dat wi uns al vörher up den Weg maakt hebbt. Ok wull ik den Oosterhasen söken.

Unsen Weg güng dörch den Klosterwohld vun Cismar. Överall lüchen in hellen Sünnenschien al de witten Buschwindröschen. Över den Wohldbodden weer en witten Teppich utbreedt.

WooldborrnIn düssen Wohld wüss ik en Steed, nehm dat ok Himmelsschlötel geev. Un wohrhaftig, maank de witten Buschwindröschen stünnen al enkelte Himmelsschlötel. Se lüchen geel in de Sünn as wull'n se seggen: "Ja, kiek man, wi hebbt mit unsen Slötel den Wohld upslaten un den Lent rinnhalt!" SloetelbloomAn de Kant vun den Wohld stünnen ok al enkelt Violen un verströömten ehr'n wunnerboren Duft.

Villicht harrn wi hüüt ok noch Glück un drepen den Oosterhaas. Wi spazeern wieder en Knickweg lang. Un wohrhaftig, dor hoppel in en Buurngoorn en Oosterhaas. Mien Mann stupps mi an un meen: "Nu krieg di man wedder in, dat is ja blots en Stallhaas!"

Oosterhaas

OosterhaasFör mi weer dat aver de Oosterhaas, de uns up unsen Oosterspazeergang in de Mööt kamen weer! Nu kunn ik em doch knipsen un ik harr för mien Enkelkinner en smucken Oosterhaas!

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

5.4.09 ..Pelzdeert mit vele Been: De Bruun Boor

Pelztier!"Pass up!" reep mien Mann un wies mit den Finger up de Eer. "Dor krüppt en lütt Ruup!" Meist harr ik se breet pett Nu wöör ik se ok wies. En dicht behoort düsterbruun Ruup krööp dor över den Börgerstieg. "Wat möökt de hier up den Weg?" fraag ik. "Se will en smucken Bottervagel warrn," anter he. "Wi mööt se up de Siet doon, sünst warrt se vun den neegsten Spazeergänger breet pett!"


Brune Boor, utwussen.
Bild: Aung/Wikimedia Commons

Mit en lütten Knüppel hebbt wi se an de Kant daan. Bi den Transport möök se sik ganz krumm. Aver bald krööp se wedder wieder. Dat dichte Hoorkleed weer smuck antokieken. Sehg meist en Pelz liek. Wat dor wull mal för en Bottervagel ut warrt?

To Huus hebbt wi glieks nakeken. Dor hebbt wi rutfunnen, dat he to de Bärenspinner höört. Sien Naam is "Brauner Bär". En ganz smucken Bottervagel warrt mal ut de bruun Boor. Wat en Glück, dat wi se up de Siet sett hebbt!

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

31.3.09 ..Katten

Buten "singt" de Katten. Den ganzen Dag hebbt se up unsen Schoohschrank legn un eng an'nanner kuschelt slapen. Nu sünd se buten, in'n Düüstern, in de schietkolle Nacht und singt ehre Leefsleder. Luut! Nich to överhöörn. Dorbi hebbt wi eerst dat End vun 'n März tofaten!

"Tiger" slöppt in de Sünn.
Nachtens singt he...

Anke Nissen

29.3.09 ..Küll in Märzenmaand

Se geiht an'n Stock!En Buurnregel seggt al: "Märzenschnee tut Saaten weh!". Ok all de lütten Blööm kunnen den Snee nich verdregen un sünd vör Küll ümfullen. Sülvst en taag Eerdhummel, de al bi 2 bit 3 Grad Plus vun Blööt to Blööt ünnerwegens weer, kunn düsse Küll nich af. Se leeg bi mi up den Rasen un kunn nich wedder in de Hööcht kamen, kunn nich na Huus flegen. Se weer stiev vör Küll. Dorto weih noch en stieven un kolen Wind ut Noordoost. Mit en lütten Stock bün ik ehr to Hölp Bloots eerstmal fasthollen!kamen. Se klammer sik glieks an den Stock fast.
Mit den Stock heff ik se vörsichtig up mien Terrass bröcht. Dor weer dat nich so winnig un kolt. Up en Blööt vun en lütten Bloomenputt heff ik se afsett. Se krall sik glieks an de Blööt fast.

Se leevt noch!Nu müss ik eerstmaal in't Huus un mi upwarmen. Mien Hannen weern böös verklaamt. Na'n lütten Stoot keek ik wedder na de Hummel. Se seet noch ümmer up de glieke Blööt un röhr sik nich vun Placken. To'n Avend heff ik se mit den Putt noch wieder an de Wand schaven. Ik kunn blots höpen, dat se de kole Nacht levend överstahn wöör.
Neegsten Moorn weck mi dat Trummeln vun Hagelköörn. Se slogen gegen de Finsterschiev. Ümmer noch huul de Wind ut Noordoost. Verbistert keek ik ut Finster. De Goorns un de Hüüs weern all mit Snee todeckt. Un dat am Enn vun den Märzenmaand! Mien eerst Gedank weer: "Wat möök de Hummel?" Noch in't NachthFröhstück!emd keek ik na ehr. Se seet ümmer noch an den glieken Placken un rippt un röögt sik nich. Vörsichtig heff ik mit mien Finger ehr Pelzkleed strakelt. Dor röögt se en Been. Wat för en Freud, se weer noch an't Leven!

Över Dag wesseln sik Snee- un Regenschuur af. Nich een lütten Sünnenstrahl keem to'n Vörschien. Dat weer gräsig kolt. Un de arme Hummel seet ümmer noch stiev up de Bloom. Ümmer wedder keek ik In't Grönena ehr. Aver dor harr sik nix ännert.

Annern Moorn seet de Hummel ümmer noch up de glieke Blööt. Seker weer se vör Küll ingahn. Gegen Meddag luur mal en lütten Sünnenstrahl dörch de griesen Wulken. Gau heff ik den Putt mit de Hummel in de Sünn stellt. Un wohrhaftig, se röög sik, se keem wedder to sik! Ganz langsam krabbel se sik up en Blöödenkelch to.
Seker harr se Hunger. Twee Daag harr se nix to Freten kregen. Un richtig, mit den langen Suugrüssel lang se in En Blödenhoot is jüst in Moodden Blöödenkelch un haal sik Nektar. Ehr Kopp weer mitünner ganz in den Blöödenkelch verswunnen. Dorbi verloor se de Banlanse un full up en Blatt hindaal. Ik heff se denn noch wedder up en Blööt sett. Un wedder haal se sik mit den Suugrüssel vun den Nektar. Ik kunn richtig sehn, wi ehr dat smeckt!

As ik na'n ganzen Stoot mal wedder na de Hummel keek, weer se afflagen. Nu tööv ik up Sünnenschien, villicht kümmt de Hummel mi denn mal besöken.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

22.3.09 ..Steen finnen

Ik mag Steen. Dat is de Grund, worüm mien Mann nich geern mit mi an'n Strand spazeern geiht. Dat duurt em to lang. Jümmers bliev ik stahn, bück mi, sammel up, un wenn ik wieder loop, gah ik mit den' Kopp na ünnen.

Männichmal finn ik Steen, de en Lock hebbt, wi sään dor as Kinner "Höhnergott" to. Mien Grootmudder hett mi vertellt:
"Wenn du enen Steen funnen hest, de en Lock hett — denn is dat wat besünners, denn meent de Geister dat goot mit di." Oma Klappersteennehm so enen Steen jümmers as Slötelanhänger.
"Un wenn du enen runden Steen funnen hest, denn bedüüdt dat wat Godet. So enen Steen dörvst du nie nich verschenken, anners geiht dat Gode up den annern över — un up di kümmt Pien." Wi sään in mien Kinnertiet "Klappersteen" to so 'n Steen, denn oft klappern se, wenn een de schüttelt — as so 'n Klöterbüss.

Mal weer ik mit twee Enkeldeerns an'n Strand. Ik stünn vörn an de Waterkant, de Wellen ruschen vör un wedder trüch, vör un wedder trüch. Dor — miteens seh ik enen Steen. He rull mit vör un wedder mit trüch und noch mal mit vör un wedder mit trüch. Bi dat nächste "Trüch" suus ik achterna, lang in 't Water, grapsch den Steen un jump wedder an'n Strand.
Miene beiden Deern kemen anrennt:
"Oma, wat hest du ruthaalt?"
Ik maak de Hand up, un dor binnen leeg en kugelrund, sneewitten Steen.
"Oh! — Eine Zauberkugel!", staunen beide Deerns, un denn sä lütt Liesegret:
"Naja, de kunn denn ja ok blots vun uns Oma funnen warrn!" —


Marzipankartoffeln? Nee, Flintsteen!

Nu aver heff ik ganz afsünnerlich Steen funnen. In Dänemark, in enen ollen Gewölbekeller — de vull vun Kerzen weer, de all verköfft warrn sullen — fünn ik wunnerschöne, blanke, swartwitte un gries-witte Steen. Ik heff mi dree utsöcht un kladder na baben. Dor heff ik lang na en Verköpersch söcht, wies ehr de Steen un sä:
"De harr ik geern." Man se wull nich.
"De sünd nich to verköpen. De Flintsteen sünd blots to Dekoration dor. Wi hebbt de enen ganzen Maand lang trommelt. Un eerst denn weern de so schöön as nu."
"Oh," verfehr ik mi, "dat heff ik nich wüsst."
Trurig heff ik de Steen up den Ladendisch leggt. Se sehg wohl, wo enttäuscht ik weer, ik heff de Steen kregen — dat Stück för 10 Kronen.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Anke Nissen

22.3.09 ..Vagel mit Huuv un gelen Steert

Siedensteert, Bild: L. Lüske
Siedensteert, Bild: L. Lüske

"Kumm mal!", reep mien Mann. Brav, as ik bün, keem ik. He stünn up 'n Balkon un keek dörch sien Feernglas. Ik keek in de sülvig Richtung, un wat wörr ik gewohr? En würklich groten Swarm Vagels seet in de hoge Böök. Hübsche Vagels. Meist so groot as uns Drosseln, man veel, veel bunter. Wat mi as eerst upfüll, dat weern ehre "Hauben". Elkeen vun de 50 bet 60 Vagels, harr ene Huuv up 'n Kopp. Dat sehg richtig possierlich ut. As denn mal de een orrer anner vun de Vagels hierhen orrer dorhen flöög, entdeck ik, dat dat End vun den Vagel-Steert lüchen zitronengeel weer.
"Wat is dat för 'n Vagel?" "Dat weet ik ok nich." Dat Vagelbook wörr ruthaalt.
Haubenmeise? "Nee, disse Vagels seht nich ut as Meisen un se fleegt ok anners un se sünd ok veel grötter as Meisen."
Haubenlerche? "Nee, kiek doch mal richtig hen, disse Vagels sünd doch veel bunter as Lerchen!"

Also: Internett. Över ene halve Stünn heff ik söcht, man funnen heff nix. Mien leef Mann hett later dree Minuten bruukt, dor harr he den richtigen Vagel up den Monitor: En "Seidenschwanz"! All de Vagels weern Siedensteerten. Mienen Mann is denn infullen, dat he vör Johren al mal so enen Swarm sehen hett, ok in'n Winter. Dor seten se all in den Appelboom un picken an de trüchbleven Appels. De Siedensteerten kaamt nämli bloots op Stippvisite in'n Winter bi uns vörbi, bald sünd se wedder weg na ehr Sommerquarteern wiet in Oost un Noord.

Ik heff denn noch beten in dat Vagelbook leest. Dor stünn, dat de "Seidenschwanz" ok "Pestvagel" nöömt warrt orrer "Sterbevögeli". Wiel de Vagels blots af un to mal updükert, dachen de Lüüd fröher, dat weer keen goot Teken, keen goot Omen.

Wi aver hebbt veel Freud hatt an de schönen Vagels mit ehre nüdlichen Huven un den gelen Steert.

Anke Nissen

19.3.09 ..Fröhjohrsanfang!

Hüüt lach de Sünn na lange Tiet endlich mal wedder vun blagen Heven. Glieks hett se mit ehr warmen Strahlen allens waak maakt. Fröhmoorns zwitschern de Vagels ehr fröhlich Leed. In de Meddagssünn möken de lütten Blööm alltohoop ehr Blöden wiet up. De eerst Boddervagel, en Zitronenfalter, gaukel dörch de Luft. De geel Farv vun em lüüch mit dat Geel vun de eersten Narzissen üm de Wett. Hummeln un Immen summen in den Winterjasmin un de eersten Snaken spelen in de Sünn.

Binnen an mien Fensterschiev seet sogoor al en zarte Florfleeg. Se is man knapp 2 cm lang un meist weer ik se gor nich wies woorn. Ehr dörchsichtigen Flünken höll se in den Sünnenschien. Keek mit ehr Elfenkind mit Schaddengroten Ogen ut dat Finster. Denn sett se sik up de Finsterbank un putz sik de Been. Dorna reck se sik ornlich un flöög dorvun. Se sehg meist as so'n lütt Elfenkind ut. Na den Winterslaap weer se ok vun den Sünnenschien upwaakt.

De Minschenkinner weern ok upwaakt, möken sik in de Goorns to schaffen. De lütten Göörn spelen in Sandkassen. Un ik summ dat Leed: "Nu fangt dat schöne Fröhjohr an....".

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

Elfenkrokus15.3.09 ..Elfen-Krokus

De Krokus höört to de Familie vun de Schwertlilien un kümmt ut den Orient. Dat gifft veel verscheden Oorten. Sien Blööm kümmt ut en Zippel. As Fröhblöher is he beleevt. Al in Februar-März kiekt de farbigen Blööden in vele Goorns un Parks ut de Eer.

Vun de velen Oorten blööt de Elfen-Krokus besünners fröh. He is taag un vermehrt sik düchtig. Egentlich is he in de Balkanlänner to Huus. Bi uns is he inföhrt woorn. Mit de zarten lila- bit wittfarbigen Blööden smückt he al in Februar de Goorns. Oftins kiekt he al De königliche Besöökdörch den Snee. Bi Sünnenschien gaht de Blööden gau wiet up. Aver al bi 0,2°C Ünnerscheed vun de Temperatur sluut sik de Blööden nau so gau wedder to.

De Elfen-Krokus wasst ok in mien Goorn. Un jedeen Fröhjohr heff ik grote Freud, wenn de eersten Insekten to Besöök kaamt. As eerst weer dütt Johr de Marienkäver to Besöök. Twee Daag later keem de grote Eerdhummel, en Königin, anflagen. Mal kieken, wat sünst noch kümmt.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

Oha! Brummschädel!15.3.09 ..Königlichen Besöök!

Bi herrlichen Sünnenschien harr ik de Terassendöör wiet upmaakt. En luut Brummen an't Finster, meist as wenn en Hubschrauber ankeem, leet mi upmarken. Dat weer aver blots en dicke Eerdhummel, ca.25 mm lang, en Jungkönigin. Se lann bi mi in de Stuuv up de Finsterbank. Ik harr königlichen Besöök kregen.Haps! Hunger!

De warme Sünnenschien harr se seker upweckt. In de Finsterschiev spegeln sik mien Pottblööm. De harrn se anlockt. Na den langen Winterslaap harr de Eerdhummel seker groten Hunger. Un nu seet se achter de Schiev. Mit luut Brummen hau se ümmer wedder mit den Kopp gegen de Fensterschiev. Vörsichtig heff ik ehr holpen. Ik heff se mit en Glas infungen un na buten bröcht.

Glieks brumm de Hummel los un stüür up de Blomen to. Bi den Sünnenschien weern de lütten Krokusse wiet upblöht. Ok dedat böögt sik Winterlinge lüchen mit ehr satt Geel in de Sünn. De grote Eerdhummel lann up en Krokusblööt. De zarte Krokus böög sik ünner de Last mit den dünnen Stengel wiet na ünnen. So sworen Besöök weer he nich wennt.

De Eerdhummel leet sik den Nektar vun den Krokus goot smecken. Se flöög vun Krokus to Krokus un harr den KopWinterling smeckt ok!p al vull gelen Blödenstoff. Nu versöch se ok noch mal den Nektar vun en Winterling. Meist all Blööm hett se besöcht. Al kregen se königlichen Besöök!

Nu harr de Eerdhummel seker wedder noog Knööv un kunn sik enen Placken för ehr Nest söken. Geern buut se ehr Nest in en verlaten Gang vun den Mullworp oder in en verlaten Muuslock.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

8.3.09 ..Krötenwannern to tweet

In de Boberger NiederungNu fangt de Poggen un Kröten ja wedder an, Kinner to maken. Letzt Johr gung ik dörch dat "Naturschutzgebiet Boberger Niederung" in Hamborg. Op eenmal dacht ik, wat is dat denn för'n Steen?! Un denn markt ik, dat dat twee Kröten sünd. Dat linke Been torüch — de Ollsch, de den fuulen Sack vun Kerl op'n Rüch dreggt, harr wull Wannern to tweetdacht, ik seh de nich —, tövt se dor.

Ik fix mien Kamera ruut un düsset Foto makt. Een Stück wieder lang is de "Korngraben". Dat is wull dat Teel wesen vun de beiden, üm Kinner to maken.

Katja Renfert

7.3.09 ..Eersten Besöök!

De Besöök is da!Al in de letzten Februardaag keek en zarten Krokus mit sien Kopp neeschierig dörch de Sneedeek. Bi den eersten Sünnenschien wull he glieks sien Blööt upmaken. Dat harr he verspraken. Un he hett dat Verspreken hollen. Wiet hett he sien smucke Blööt upmaakt. De zarten lila Bläder weern meist dörchsichtig. In de Meern lüüch de safrangele Stempel. Un dor kreeg he ok al Besöök!

Rumms, afstört!En Marienkäver weer wull ok vun de Sünn waak maakt un möök den eersten Utflug. He weer noch wat stief vun de kole Wintertiet un lann glieks up den Krokus. Up den Rand vun de Blööt krabbel he hin un her. De Krokus schaukel richtig dorbi. Denn verloor he aver de Balance un full vun den Blödenrand daal in de Blööt. Genau in de Meern neven den gelen Stempel bleev he wat benüsselt liggen.

De Sünn smeet al lange Schatten. De Luft harr sik in de Twischentied düchtig afköölt. De Krokus möök so ganz langsam de Blööt to. De Marienkäver seet noch ümmer neven den Stempel un leet sik so richtig vun den Krokus insluten. He seet in en warmes Bett.

Opwaken!An annern Moorn keek ik glieks na den Krokus mit den Marienkäver. Dat weer Regenweder un teemlich kolt. De Blööt weer noch to. Up de Käver wull noch binnen weer? Ik kunn dat nich laten. Ik heff den Krokus afplückt un in de warm Stuuv halt. In en lütt Glas Water möök he in de Warms gau sien Blööt utenanner. Un wohrhaftig, de Marienkäver seet noch in den Krokus.

He wöör dörch de Warms ok gau lebennig. Krabbel wedder up den Rand vun en Blödenblatt un smeet dorbi den Krokus üm. Up de Dischdeek leep he gKrokus ümsmeten, Panzer vull Blödenstuff -- eengaal...au wieder, kuum dat ik em tofaten kreeg. Ganz vörsichtig heff ik em denn na buten bröcht un up en Blomenputt sett. De Steenputt weer so kolt, he kreeg glieks kole Fööt un bleev eerstmal sitten. Aver no'n Stoot hett he sik doch ut'n Stoff maakt.

Den Krokus heff ik wedder in dat Glas daan. He hett mi noch eenige Daag Freud bröcht.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

7.3.09 ..Mardelblööm, ok "Gänseblümchen" nöömt

Se sünd al wedder dor, de Mardelblööm, op de wi ok "Gänseblöömchen" seggt; lütt un schüchtern luschert se ut unsen Rasen rut. En poor heff ik mit rin nahmen, de staht nu in ene lütt Keramik-Vaas up unsen Fröhstücksdisch.

Na de Legende hett Maria up de Flucht na Ägypten vele Tranen weent. De sünd up de Eerd dal drüppelt un dor is dat Gänseblöömchen rut wussen. Vele Lüüd seggt dorüm "Marienbloom" dorto. Dat gifft noch anner Namen, as Dusendschöön, Marienbloimken, Goosfleder, Augenblümchen, Himmelsbloom, Maibloom, Maßliebchen, Regenbloom...

Foto: Anke NissenSe sünd witt, de Gänseblöömchen. Witt symboliseert de Unschuld, ok de Reinheit. As Kinner hebbt wi geern Kränze un Keden ut de Gänseblöömchen maakt, ok to'n Aftellen weern se goot to bruken: "Er liebt mich, er liebt mich nicht...". De weern also sowat as en Orakel för uns.

Wi loopt över uns Gänseblöömchen eenfach röver. Wi peddt se dal. Se sünd för uns as Olldag. Se blöht binah dat ganze Jahr över. Ehre Blöden sünd slicht un eenfach, aver wunnerschöön! Ehre geel Mitt besteiht ut vele, vele — villicht hunnert — lüttste Röhrenblöden. Um disse Mitt rüm is en Krink vun witte weiblich Zungenblöden. Allens warrt vun gröne Bläderchen umhüllt.

Gänseblöömchen weern de eersten Blomen, de mi vun uns Enkelkinner schenkt worrn sünd. So ok vun Liesegret. Se wackel an mien Hand över den Rasen un entdeck dorbi de Gänseblöömchen. Glieks füng se mit "Plücken" an, dat heet, se rupps mit ehre Patschhannen de lütten Gänseblöömchen-Köpp af un leggt se mi in de Hand. Se weer swoor an 't "Arbeiden", de Deern, un ik — ik müß mi eenfach freuen, all Olldagskraam, Hast un Iel füll vun mi af. För Lütt-Liesegret existeer "Tiet" gor nich. Se kunn mit "morgen", "gistern", "nächste Week", "nächst Johr" noch gor nix anfangen. För se tell, dat se sik nu bi schöönsten Sünnenschien mit Oma up 'n Rasen tummel.

Se sünd al wedder dor, de Gänseblöömchen...

Dat Bild köönt Se per Klick vergröttern! — Anke Nissen

1.3.09 ..Dubbelgänger!

Lünk?"Kiek mal, dor geiht en Lünk an't Water spazeern", hör ik en Ehepoor miteenanner snacken. Se stünnen blang mi an't Gitter bi de Mool. Mit de Arms up dat Gitter stütt, keken wi hindaal up de Trav. Bi dat schöön Weder swömmen dor veel Watervagels. Dükern den Kopp ünner Water un putzen ehr Fedderkleed. Welk seten ok an de Kant up de Steen.
Endlich wöör ik den lütten Vagel ok wies. Ievrig leep he an de Waterkant mank de gröön bemoosten Steen hin un her. Nu weer he wedder achter en groten Steen verswunnen. Na 'n ganzen Stoot keem he wedder to'n Vörschien Mit sien spitzen Snavel pick he flietig wat up. Seker funn he dor wat to'n Freten. As he sik up en groten Steen verpuust, kunn ik em wat genauer bekieken.

Dat weer keen Lünk. Düsse Vagel weer slanker un veel flinker as de Lünken. Sien slanken Been harrn ok en anner Klöör. Mit dat griesbruun meengeliert Fedderkleed sehg he de Lünkenfruun twors teemlich liek. Aver de Lünken hebbt enen veel dickeren Snavel. Goot, dat ik mien Knipskassen dorbi harr. Mit en godes Bild kunn ik to Huus ünnersöken, wat dat för en Vagel weer.

Lünken-WievkenStrandpieper
Vergliek: Linkerhand en Lünken-Wievken, rechterhand de Strandpieper

Gau harr ik in mien Vagelbook denn lütten Vagel utfinnig maakt. He höört to de Sperlingsvagels. Mit sien Fedderkleed is he meist en Dubbelgänger vun de Lünkenfru. He süht de Lünken to'n Verwesseln liek. Dat is aver en Strandpieper. He höllt sik geern an Waterlööp up.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

Quadratlatschen!22.2.09 ..Up grote Fööt

"Du, kiek doch blots mal, wat de för grote Fööt hett", wies ik lachend up en Zappi. Wi güngen an'n Karpendiek lang. Mien Mann grien un meen: "De Zappen sünd ja ok teemlich swor! So köönt se seker ehr Punnen beter drägen!" "Aver de sünd doch meisttiets in't Water un swömmt", meen ik. "Dörför hebbt se Swömmlappen an de langen Töhnen. Richtige Swömmfööt as de Aanten hebbt "Jump ik oder jump ik nich?"se nich. Köönt dorvör aver mit de groten Fööt an Land düchtig rönnen," verkloor he mi. Ik keem ut dat Staunen nich rut. "Ok bruukt se de groten Fööt, wenn se an Land över de Telgen klattert. So köönt se beter dat Liekgewicht hollen", wüss mien Mann noch.

Zappi kiekt"Flegen köönt de Zappen nich so goot," vertell he wieder. "Dat hebbt wi doch jüüst sehn. Bevör se in de Luft sünd, mütt se up dat Water enen groten Anloop nehmen."

"Dorför leevt se aver up teemlich groten Foot!"kunn ik mi nich verkniepen. Vör uns stünn wedder en Zappi. "Kiek mal, dor pliert uns en Zappi mit sien roden Ogen an."

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

17.2.09 ..Lütte witte Wattekugeln

Uns Söhn harr lange Johren enen ganz engen Fründ. Jan heet de. As Kinner weern de beiden jümmers un jümmers tohoop. Jan wahn nich wiet af. Un as wi mal dörch uns Siedlung spazeern un an'n Goorn vun Jan sien Öllern vörbi kemen, dor bleven wi in Erinnern an disse Kinnerfründschaft stahn. Wi snacken un keken. Un dor — miteens sehgen wi lütte helle Vagels. Meist as Meisen — man se harrn enen heel langen düüstern Steert. En ganzen Swarm vun disse meisigen Vagels tummeln sik in Jan sienen Goorn


Schwanzmeisen. Foto: Antje
Heßler

"Wat för nüdelige Vagels!", freu ik mi, "de seht ja ut as lütte witte Wattekugeln." "Ja", lach nu ok mien Mann, "as lütte witte Wattekugeln an'n Steel!" Mit den "Steel" meen he den düüsterfarven Steert.

Man denn füng he dat Sinneern an: Wat sind dat för Vagels? "Wat meenst", fraag he mi, "so 14 bet 15 cm lang sünd se ja wohl?" "Ja, dat mag wohl henkamen, man över de Hälfte dorvun is ja de Steert." "Hm — Steert — sullen dat Schwanzmeisen sien?" Wi hebbt lang stahn un dat vergnöögt Drieven vun de muntern Vagels ankeken.


Schwanzmeise. Foto: Antje Heßler

Kuum weern wi denn tohuus, greep mien leef Mann na sien Vagelbook un bläder dor in rüm — vör un wedder trüch. An'n End weer he övertüügt, wi harrn Schwanzmeisen sehen.

Annern Dag sünd wi wedder hengahn na den Jan-Goorn. Dat weer recht kolt, man dat leet uns keen Ruh, wi müssen noch mal na de Vagels kieken. Wi harrn dat Fernglas mitnahmen un ok dat Vagelbook. Un richtig, de lütten Gesellen weern jümmers noch dor togangen. Nu kunnen wi se nipp un nau ankieken. Un mien leef Mann harr Recht, dat weern Schwanzmeisen.

Anke Nissen

Krokus15.2.09 ..Klöönsnack in'n Snee

De Winter harr sik noch mal trüüchmellt. Dichtes Snee-drieven deck alle Blomen to. Aver hüüt leet sik de Sünn mal wedder sehn un glieks weer Leven in'n Goorn.

"Ehrgüstern deck mi noch en dicke Sneedeck to", leet sik de lila Krokus mit hoge Stimm höörn. He keek mit sien slanke Blööt dörch den Snee. "Laat de Sünn man noch wat schienen. Juuch warrst dat nich glöven, aver denn maak ik mien Blööt up."

Sneekieker"Mi harr de Snee ok ganz todeckt," anter de Sneekieker. "Hüüt kann ik al wedder mit mien Klock bimmeln!" Un dörch den Goorn klüng en fien Klockenton.

"Vun mi weer gor nix mehr to sehn", mell sik de gele Winterling. "Bi de eersten Sünnenstrahlen bin ik aver glieks dörch de Sneedeck Winterlingdörchbraken. Un ganz veel vun mien Süstern hebbt dat ok al schafft."

Nu mell sik de rode Christroos mit depe Stimm: "Vun mi ward gor nich snackt. Dorbi hebbt mien Blöden de ganze Tiet ut den Snee keken!" Dor keem eenstimmig vun de dree torüch: "Du büst ja ok veel gröter as wi!"Christroos

De Sünn schick noch de letzten warmen Strahlen to de lütten Blööm. Denn weer för se aver de Dag vörbi un se güng slapen.
"Vunnacht ward dat wedder kolt", flüster dor de Krokus mit beverig Stimm. De annern nicken mit de Köpp un möken ehr smucken Blöden gau wedder to. Weer villicht gor nich slecht, wenn se wedder mit Snee todeckt wöörn. Bi Sünnenschien wullen se wieder vertellen un vun dat Fröhjohr snacken.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

so smuck!8.2.09 ..Alleen!

Gor to geern gah ik in de Wintertiet hier in Tramünn an't Traveöver. Kann ik dor doch goot de Watervagels beluren. Dor sRode Ogen un verdreitliche Blickünd 'n ganzen Barg mehr antodrapen as in de Sommertiet. Alleen all de verscheden Aanten, de dat gifft!

Dor is mi dütt Johr en enkelt Aant upfullen. In de verleden Johr'n weern vun de Oort 'n Barg mehr ant Över. Mien enkelt Aant weer en Tafelaant, en Erpel. Mal heff ik em an de Mool un mitünner sogor in'n Fischereehaven andrapen. Aver ümmer weer he alleen. Vun en Fru weer wiet un breet nix to sehn. Ümmer wedder heff ik na ehr utkeken. Ok Flupp -- un weg!anner Erpel vun de glieke Oort bün ik dütt Johr nich wies woorn. He weer alleen un villicht sogor Junggesell.

Annerletzt bi Sünnenschien kunn ik tokieken, wi he sien Fedderkleed putz. Ümmer noch legen de Feddern nich all richtig. He harr al dat Prachtkleed, sien Hochtietskleed an. Weer sien Fru villicht ankamen? De kastangelbrune Kopp un de sülvergriesen Flünken lüchen in de Sünn üm de Wett. Wat weer dat vör en smucken Kerl! Nu weer he mi wies woorn. Swupp, güng he koppöver ünnert Water, un ik harr dat Nakieken.

In bunte SellschapEn beten wieder lang swomm he nu sogor an Land. Watschel sworfällig an't Över un putz wedder an sien Fedderkleed rüm. Bi em seten noch anner Watervagels. Sull sien Fru dormang ween? Vun Wieden kunn ik dat nich utmaken. Ganz vörsichtig güng ik neger ran. Aver ne, dat weern en Stockaantenfru un en Zapp. He weer dat Alleensien wull leed un sööch eenfach Sellschop.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

Passat in'n Nevel1.2.09 ..Emmas Droom

Buten is dat koolt, Nevel treckt över de Trav. De Lachmöven sitt up den Steeg un luurt över't Water. Se hebbt noch alltohoop ehr Winterkleed an, den witten Kopp! Eerst wenn't Fröhjohr kümmt, warrt Lachmöwende Kopp wedder swart.

Aver wat weer dat. Dor seet doch en Mööv an't Över vun de Trav un harr al en meist swarten Kopp. Se seet dor ganz alleen un drööm vör sik hin, drööm wull vun den letzten Sünndag. Dor schien de warme Sünn vun'n blagen Heven un lütt Emma haal glieks ehr FröhjohrsklEmma mit den swatten Koppeed ut Schapp.

Nu seet se dor mit den swarten Kopp, ehr Fröhjohrskleed, in Küll un dicken Nevel. Dat hölp ehr allens nix. Se kunn blots vun Warms un Sünnenschien drömen.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

Ooooch! So'n Pechvagel!25.1.09 ..Pechvagel!

Hüüt heff ik de junge Mantelmööv wedder sehn, to de kann een Pechvagel seggen. De junge Mööv harr en kaputt Been! An enen schönen Dag in'n Nevelmaand weer se mi upfullen. Se seet an't Över vun de Trav up de Steen un röör sik nich vun'n Placken. Eerst as ik ganz koort vör ehr weer, keem se in de Hööcht. Dor wöör ik wies, dat se en twei Been harr, dat hüng richtig slackerig hindaal. Up dat hele Been huStarten up'n Rasenmpel se en Stück vun mi weg. Sett sik denn aver glieks wedder daal. As ik ehr achterna güng, möök se lever de Flünken breet un flöög up un dorvun.

Neegsten Dag weer ik wedder an't Över. Weer doch to neeschierig, up de Mööv mit dat kaputte Been wedder dor weer. Dittmal stünn se up den Rasen un streck dat kaputte Been vun sik. As ik neeger ran keem, flöög se wedder up. Wo se sik dat wull haalt harr?

Nu is dat Been stiefPoor Daag later wöör ik wies, dat de Möven un Aanten an düssen Placken vun en öller Ehepoor füttert wöörn. Nu weer mi klor, worüm ik se ümmer an de glieke Steed wedder to sehn kreeg. So harr de junge Mööv seker en Schangs, mit ehr twei Been to överleven.
Hüüt, twee Maand later, heff ik den Pechvagel, de junge Mantelmööv nu wedder to Gesicht kregen. Se leevt noch ümmer! Ehr Been is wedder anwussen, is twors stiev, aver se kann dormit över den Rasen humpeln. Wat aver för de Mööv veel wichtiger is: se kann flegen!

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

18.1.09 ..Besöök vun'n Häger

Vagelhus to lütt? Pah!He passt dor egentlich gor nich rin, in uns lütt Vagelhuus, de groot Häger, man enerwegens schafft he dat, un denn fritt he in Ruh, wat mien leef Mann dor so rinstreut hett. Oft un oft heff ik versöcht, em dorbi to photographeern. Man so recht gelungen is mi dat nich. Aver — ene blage Fedder, de hett he mi dorlaten un dor heff ik mi bannig to freut.

För mi is de Eichelhäher de schöönste Vagel överhaupt. Jüst so, as he utsüht, jüst so mütt en Vagel utsehn. Wenn ik em so bekiek, denn dücht mi dat, as wenn he sik extra in'n Sünnenschien so dreiht, dat ik siene "lüchen-blage" Feddern bewundern kann.
Un hebbt ji al mal höört, wenn he in 't Fröhjohr sien Leevsleed krächzt? Grulich för unse Minschenohren! Man he balzt denn richtig so 'n beten dorto, un för Eichelhäherfruun is dat bestimmt de schöönst Musik.

Herr Häger findt dat allens langwieligEn Häger fritt in'n Harvst geern Eicheln. He sammelt ok Eicheln. In sienen Kehlbüdel kann he veer bet fiev Eicheln mit sik rümdrägen. Un de versteckt he in de Eerd. He budddelt mit seinen Snabel en Lock, dor leggt he denn en Eichel rin, kloppt noch en beten mit sienen Snabel na un maakt denn dat Lock fein wedder dicht. So plant he an de 2000 Eicheln in'n Harvst, un in'n Loop vun de Wintermaande buddelt he vele dorvun wedder ut un fritt se up. Aver veel mehr as he fritt, blieven in de Erd binnen — he findt de nich wedder — un de dörvt to lütte Eken ranwassen. Un so is de Häger en goden Helper in de Forstwirtschaft. He is en flietigen Ekenplanter.
Un dorvun hett he denn ok wohl sienen Namen.

Anke Nissen

De Steg15.1.09 ..Winterzauber an'n Hemmelsdörper See

Lang hebbt wi dorup töövt, dat de Winter uns mal wedder de Natuur verzaubert. Mit Snee is he bito recht spoorsam ümgahn. Aver dorför hett he dat düchtig freren laten. De Iesdeck up den Hemmelsdörper See weer al fast un dick noog.

Op't IesDor heff ik mi up dat Ies waagt. Ganz vörsichtig bün ik vun enen lütten Bootssteeg up dat Ies kladdert un heff de Fööt up dat Ies sett. Dat weer bannig glatt. Schritt vör Schritt güng ik wieder rut up den See. Aver dat harr sik lohnt, wat harr ik dor för en gode Utsicht!

Ik weer ganz alleen up den See. Blots wAvend an'n Seeieder buten weern noch en poor Iessegler. Ik keem mi as en Iesprinzessin vör. De Welt weer reineweg verzaubert. Versteekt un fastfroren legen en poor lütte Bööt in't Reet. Achter dat Reet un de Büsch güng de Sünn to Roh. De Bööm smeten al lange Schadden. Dat wöör Tiet, dat ik mi up den Nahuusweg möök.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

11.1.09 ..Haubentaucher

Ganz sutjeIk weer an de Wakenitz, en wunnerschöön Fluss, de in'n Ratzeburger See entspringt un in Lübeck in de Trave mündt.
De Sünn schien mi männichmal direkt in de Ogen. Ik kunn reinweg nix sehen, so flach steiht se an'n Himmel. Man ik freu mi, wenn se sik sehen lett. Ik heff mi na ehr hendreiht un heff dacht, wer weet, villicht gifft se mi ja poor "Glückshormone".

Un denn stünn ik en lütt Wiel still an't Över. Keen Minsch wiet un siet. Schöön! Un dor düker jüst vör mi en Haubentaucher up. Up Platt nöömt wi em ok Ganz arrogantDüker, Dükert, Seehahn, Seedüker, Dükervagel. He böör sienen Kopp so hooch, as wenn he wat grootsnutig weer. He swömm beten wat hen un her: "Kiek, magst mi woll lieden?" Un denn düker he wedder af. För mien Geföhl weer he veel to lang ünner 't Water, ik dach al, dat he nu denn wohl verdrunken weer, dor keem he wedder na baben. Ik heff Freud an den Vagel hatt.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Anke Nissen, Fotos: Antje Heßler

Morgenstimmung mit Kutter
Morgenstimmung mit Kutter

21.12.08 ..Rieken Fischfang!

Bi Sünnenupgang keem en Fischkutter vun See. Dat Krieschen un Larmen vun de Möven möök em al vun wieden künnig. He böög vör Tramünn üm de Mool un föhr in Richtung Fischereehaven. Seker harr de Kutter enen goden un rieken Fang maakt. Dat weer Döschtiet! Al up de Trüchfohrt wöörn de Fisch sorteert un sauber maakt un de Bifang un Resten över Bord smeten. Dat weer en lekker Freten för de Möven. Se flögen in dichten Swarm achter den Kutter ran un töövten up niege Fischresten.


Möwenkrawall vör de "Passat"

In de Hööcht vun de "Passat" — dat histoorsche Segelschipp bi uns in Tramünn — smeten de Fischer wedder wat över Bord. Alltohhop un to glieke Tiet störk de Mövenswarm hindaal un möök sik doröver her. Ünner luthals Krieschen geev dat Striet üm de dicksten Brocken. Dat Water sprütt richtig hoch. Dorna stööv de Swarm uteenanner un dat güng wieder den Kutter achterna.

För mi heet dat: "Föhr man gau na den Fischereehaven un kööp Fisch in. Hüüt kriggst du seker enen goden Dösch!" So'n frischen Dösch weer för uns en Festeten. Ok an Hilligavend keem bi uns ümmer Dösch up den Disch. Karpen weer uns to düer. De Dösch weer billiger un ok nich so fett. Wi kunnen em eenfach beter verdregen un he smeck uns ok beter.

De Döschen seht frisch ut, avers benaut
De Döschen seht frisch ut, avers benaut
Düsse Dösch kiekt gor nich begeistert
Düsse Dösch kiekt gor nich begeistert

Dorbi kost hüdigendaags de Dösch an Fischereehaven dat kg bi 5 Euro un de Karpen dat kg 6 Euro. De Snack: "De Dösch is de Karpen vun den lütten Mann!" gellt dorüm egentlich al lang nich mehr.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

14.12.08 ..Moby Dick

Teemlich dörchfroren möken mien Mann un ik up unsen Utfloog en Paus. Wi müssen uns eerstmal upwarmen. En lütt fien un smuck Kaffee in enen Park laad uns in. Wohlige Warms vun en Kachelaven keem uns glieks dörch de apen Döör in de Mööt. Up jeedeen Disch lüchen Talglichten. Wi harrn ja ok den 1.Advent!

An enen Disch in de Neegde vun den warmen Aven funnen wi noch twee frie Stöhl. Eerst as wi uns enen heten Melkkoffi bestellt harrn, wöör ik de Dekoratschoon up den Disch richtig wies. Neven dat Talglicht stünn en hübsch trechmakten lütten Blomenpott. De weer mit Ziergräser un anner verscheden Blattwark utstafeert. Babenup in de Meern seet in hellgröön en Oort Bloom. De sehg meist en Kaktus liek. So'n Blomenpött stünnen ok up de Finsterbänk. De zart hellgröön un düstergröön Bläder möken sik goot up de witten Finsterbänk. Weern de Planten överhaupt echt un weer dat würklich en Bloom? Vörsichtig heff ik se anfaat. Echt weern se, aver dat Ganze weer gor keen Bloom. Dat weer blots en hellgröön meist dörchsichtig Fruchthüls mit luder lütte Stickeln. En Fruchthüls vun en Plant up de Finsterbank weer al platzt un lütte Samenkoorns mit en Fedder to'n Flegen as bi de Pusteblomen keken ut den Spalt.

Nu güng de Raderee los. Keeneen kenn düsse Plant mit de hellgröön Fruchthülsen. Ok de Wirtsfru kunn mi blots den Naam vun den Blomenladen, nehm se de Dekoratschoon köfft harr, künnig maken. Se hett mi denn de Telefon-nummer vun den Laden rutsöcht..
An den neegsten Dag heff ik natüürlich glieks in den Blomenladen anropen. Dor hebbt se mi denn vertellt, de hellgröön Fruchthüls weer vun en Euphorbia en Wulfsmelkoort. Un dat weer en Exot ut warme Länner. Bi uns warrt de Plant in Drievhüser tücht An lange Struunks hängt eenige Fruchthülsen. Düsse Plant harr den herrlichen Naam "Moby Dick"!
Moby Dick weer aver keen witten Killerwal as in den Roman vun Herman Melville! Ne, dat weer blots en teemlich runde un dicke mit Samen füllte Fruchthüls vun ene Euphorbia. Mien Recherscheern harrn sik lohnt. Ik wüss nu den Naam vun de smuck un goot antosehende Plant. Seker harr se den Naam Moby Dick na de dicke Fruchthüls kregen.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

7.12.08 ..Weddersehn an't Water!

In de Narichten harrn se för de Oostsee Hochwater anseggt. Dat müß ik mi ankieken. Bi herrlichen Sünnenschien möök ik mi up den Weg na de Trav. An den Jachthaven swapp dat Water ok wohrhaftig över de Promenaad. De Watervagels, Aanten un Zappen watscheln in't Water över den Weg.

Dor möök mien Hart vör luder Freud enen Hopser. Dat kunn doch nich angahn. De Swaans weern wedder dor! Twee Maand harr ik se nich to Gesicht kregen. In'n Mai weern se up de Welt kamen un bit an't Enn vun den Augustmaand heff ik se ümmer wedder andrapen. Denn weern se up eenmal verswunnen. Un nu swömm de hele Familie wedder up de Trav; Vadder un Modder un in de Meern de Kinner. Aver vun de söven Kinner weer eens verswunnen. Ik kunn blots noch söß Swanenkinner wies warrn.

Smuck sehn de jungen Swaans ut. Dat Fedderkleed weer dicht aver ümmer noch nich ganz witt. Se weern in de Twischentiet to stolze Swaans ranwussen. Vör de Spazeer-gänger an de Trav weern se en richtig Attrakschoon. Ok för mi weer dat Weddersehn mit de hele Swaanfamilie en groot Freud.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

30.11.08 ..Vielliebchen!

Wi seten gemütlich bi Kerzenschien in de warme Stuuv. Ik harr enen Töller mit Hasselnööt up den Schoot un wull uns en poor dorvun knacken. De Hasselnööt weern Vielliebchen in de Schalebannig harrt. De en Nutt kunn ik kuum upkriegen, harr mi dorbi al in de Finger knepen. Endlich knack de Schaal, un ruut kemen twee Nööt! Ik juuch vör Freud luut up. "Kiek mal," reep ik, "ik heff en Vielliebchen!"
"Wat is dat denn nu al wedder?", fraag mien Mann. "Oh, bi dat Vielliebchen sünd twee Nööt in een Schaal. Nu mütt wi jeder en vun de Nööt eten," verkloor ik em. "Dat is en olen Bruuk, en lütt Wettspeel. Wer an neegsten Moorn toeerst to den annern "Vielliebchen!" seggt, hett de Wett wunnen. De Verlerer mütt den annern nu en lütt Geschenk maken."

Vele Johrn harr ik al ümmer bi't Nöötknacken in de Wintertiet na en "Vielliebchen" utkeken. Dat letzt Mal heff ik mit mien Moder "Vielliebchen" eten un ik weer dormals de Winner. De lütt Vaas, de se mi denn schenkt hett, steiht hüüt noch ümmer in mien Schapp.

Antje Heßler

23.11.08 ..Dat Kruut an de Autobahn

Al lang wunnern mien leef Mann un ik uns, wenn wi mit 't Auto ünnerwegens sünd, över dat vele Geel an'n Rand vun de Autobahn. Ok wenn keen Johrstiet för Raps orrer Löwenzahn is, dor blöht dat lüchen geel. Wat is dat?

Nu heff ik ik uns Zeitung, uns "Lübecker Narichten", leest, dat, wat dor an'n Stratenrand blöht, is dat "Schmalblättrige Greiskruut" (Senecio inaequidens), ok Greisblatt nöömt. Dat blöht lingelang de Autobahnen vun Flensburg bet Garmisch-Partenkirchen. Dat Kruut stammt ut Südafrika. Man nimmt an, dat de Plant dorüm lingelang de Straten to finnen is, wiel ehre lichten Samen dörch de Autos wegwirbelt warrt.

Vun de Plantengattung "Greiskruut" (Senecio), ok Krüüzkruut, kaamt alleen in Mitteleuropa över 30 Orten vör; weltwiet gifft dat wohl över 1000 Orten. Mi sünd bet nu dree Orten begegent:

  • dat Jakobs-Greiskruut, Jakobs-Krüüzkruut (Senecio jacobaea),
  • dat Gewöhnliche Greiskruut (Senecio vulgaris),
  • dat Schmalblättrige Greiskruut (Senecio inaequidens).

Greiskruut. Foto: Wikimedia Commons/Kurt Stueber

De Greiskruut-Planten bruukt nich veel to 't Wassen, se kaamt mit kargen Bodden ut, se wasst meist överall. Se höört to de Korbblütler. All dree blöht geel. De Blöden vun dat Gewöhnlich Greiskruut sünd man wat lütt.

De Same vun de Greiskruut-Planten hangt an en witt Flughaar (Pappus) un kann vun 'n Wind wiet wegdragen warrn. De utblöht Blödenkopp erinnert dörch de wetten Flughoor an Greisenhoor; daher villicht de Naam "Greiskruut". De latiensch Naam "Senecio" kümmt vun "senex", un dat bedüüdt ok Greis. — Dat Jakobs-Krüüzkruut un dat Gewöhnliche Greiskruut hett dat jümmers bi uns geven. Dat Schmalblättrig Greiskruut aver, dat is na uns herbröcht — insleppt — worrn.

Anke Nissen

9.11.08 ..Nevelmaand!

Dit Johr möök de Nevelmaand sien Naam all Ehr! Kuum dat de Oktovermaand Tschüs seggen kunn, keem he mit dicken Nevel. De Schwaden trocken de Trav hoch, se wabern över de lütten un groten Scheep un decken langsam allens mit en graue Deek to. Dat Tuten vun de Scheep weer wiet to höörn un nehm keen Enn.

Passat in'n NevelMööw in'n Nevel

De Watervagels stünnen up de Steen an't Över vun de Trav un keken över't Water. Keen Fisch leet sik blicken. De Nevel wöör ümmer dichter. Sülfst de Masten un de Takelaasch De Sünn versöcht datvun de Passat weern kuum noch uttomaken. De seeg as en Geisterschipp ut. Ik müss an den "Flegenden Holländer" dinken.
Ümmer wedder versöch de Sünn den Nevel uptolösen. Aver se harr nich mehr genoog Knööv. De Warms vun'n Sommer weer weg. Dat heff ik ok markt. Mien Kleder weern vun den Nevel in de Twischentiet ganz klamm woorn. Ik möök mit langsam up den Nahuusweg.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

Greet süht ut, as harr se en slecht Geweten. Weer se mal wedder fuul?
Greet süht ut, as harr se en slecht Geweten. Weer se mal wedder fuul?

2.11.08 ..Besöök vun de Fule Greet


Greet versteckt sik

Dat sall man doch nich för möglich hollen. Nu harr en Wanz sik doch al en vun mien Orchideen as Winterquarteer utsöcht! Ik tru mien Ogen nich, aver dat güng mi doch to wiet. Se harr sik enen fienen Placken achter den Blödenkelch utsöcht. Se sleep noch, as ik se wies wöör. Ik heff se denn eenfach mit de Orchidee in de Sünn stellt. Vun de Warms wöör se wedder munter un krabbel nu up de Blööt rüm. Balangseer up den Rand vun de Blööt, dat ik dat al mit de Angst kreeg, se fallt mi up den Footbodden hindaal.

Greet kann ok Seildanzen!
Greet kann ok Seildanzen!

Ganz vörsichtig heff ik se denn lever na buten bröcht un in enen Asternstruuß afsett. De stünn up de Terrass in de Sünn.

Greet hett en Sekret-Parl leggt
Greet hett en Sekret-Parl leggt

Nu kreeg de lütt Wanz dat mit de Angst to doon. Se leet vör Upregen enen Druppen vun ehr Sekret up de Asternblööt fallen. De glänz as en Parl in Sünnenschien!

Palomena prasina (Grüne Baumwanze), de Fule Greet in ehr gröön Kleed. Foto: Jürgen Peters
Palomena prasina (Grüne Baumwanze), de Fule Greet in ehr gröön Kleed. Foto: Jürgen Peters

De Wanz höört to de grönen Boomwanzen, se warrt ok "Fule Greet" nöömt. Se harr al ehr bruun Harvstfarv annahmen. Eerst in't Fröhjohr na den Winterslaap is se wedder gröön. Dörch de brune Farv is se in dat bunte Loof kuum uttomaken. Denn egentlich överwintert se in dröges Loof. Ganz selten kümmt se in de Wahnungen. Up mien zartlila Orchideenblööt bin ik se furts wies worrn. Dor harr se sik enen annern Placken utsöken müsst!

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

26.10.08 ..Över Land!

Hitchcock lett grötenUp en Fohrt över Land wöör ik ut Auto vun wieden en groten Hupen witte Vagels wies. Se flögen över en Koppel up un daal un hin un her. Dat weern hunnerte vun Möven. Denn güng de Straat bargup un ik kunn nix mehr sehn. Wat weer dor blots los?

As ik neger ran weer, keem en Trecker mit en Ploog, en Walz un en Egg achter sik den Barg hoch. He plöög un hark de Koppel glatt, allens mit en Arbeitsgang! So'n Gespann harr ik bither noch nich sehn. Nu weer mi kloor, worüm dor so veel Möven up de Koppel to gang weern. Se flögen mit groot Geschrei in enen Striepen ümmer dicht achter den Trecker her; slögen dorDat Wunder-Gespannbi wild mit de Flünken. In de frisch upwöhlte Eer geev dat seker veel Metten un anner lütt Deerten för de Möven to'n Freten.

As de Trecker den Barg hendaal föhr, bleven de Möven all up den frisch trechmakten Striepen sitten un töven, bit he wedder den Barg hoch keem.

Nu keem noch en annern Trecker achter den Barg hoch tuckert. De harr enen Saatkassen achter sik. Dor De Trecker hett veele Fansflögen alle Möven achter den Saatkassen her. En Pulk Möven flöög so dicht üm dat Fohrerhuus vun den Trecker rüm, dat de Fohrer bald keen Sicht mehr harr.

Up so'n Fohrt över Land kannst n' Barg wies warrn. So veel Möven up en Hupen harr ik sülvst an de Oostsee noch kuum to Gesicht kregen. Un so'n niemodschen Trecker mit soveel Geschirr achter sik harr ik ok noch nich sehn.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

19.10.08 ..Meeräschen in de Trav!

Schön -- un lecker!To geern harr ik mal en Meeräsch in de Hand nahmen un ok geern eenmal en eten. Se sall heel goot smecken. Den halven August bit End vun den Septembermaand bün ik mit Fohrrad meist jeedeen Dag an de Trav bit to'n Fischereehaven föhrt. Un ümmer heff ik an't Över vun de Trav welk in't Water swömmen sehn. Mitünner slogen se sogoor mit de Schwanzflossen, denn sprütt richtig dat Water hoch. Se swömmen flink un behend in lütte Swarms dörch dat flache Water un söchen ümmer wat to'n Freten. Dat Water weer so kloor, ik kunn tokieken, wi se de Algen vun de Steen grasen. Seeg meist ut, as wenn Schaap up de Wischen grasen.

De Äschen graastDe Meeräschen sünd smucke bit to 50 cm lange Fisch. De Schuppen up'n Rüüch sünd blaugries un an de Ünnersiet blenkert se sülvern. Se sünd Vegetarier. Mit ehr breetlippig Muul köönt se goot de Algen vun de Steen afplücken. Se filtert ok Nohren ut dat Water.
Den Angler gaht se nich so licht an de Angel. Mit n'beten Glück un den richtigen Köder kann man se aver överlisten. Ünner de Angler gifft dat vele Geschichten vun dat Anglerglück mit de Meeräschen, richtiges Anglerlatien!

Kaamt wedder, leckere Äschen!Nu sünd se nich mehr bi uns. Se sünd sotoseggen blots Sommergäst! Se hebbt sik in't deper un warmer Water vertrocken. Freten bruukt se in Winter kuum. In't Fröhjohr treckt se denn wedder an de Küsten un in Flussmünungen un graast de Algen an de flachen Över vun de Steen.

Dor se bit to 16 Johr olt warrn köönt, seh ik mien Meeräschen villicht neegsten Sommer wedder bi uns in de Trav.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

Hamamelis in'n Harvst17.10.08 ..Harvst-Töver

Driggt se ehren Namen nich to Recht, de Hamamelis, de "Zaubernuss"? Tövert se nich wunnerschöne Harvst-Farven, de Tövernutt? Un to lieke Tiet kann een al düütlich dat tokamen Fröhjohr sehen. De brunen Knubbeln wiest: Wees man nich bang, wi sünd al dor. Ut uns warrt — meist noch in kollen Winter — lütte gele Blöden.

Anke Nissen

Wegwarte14.10.08 ..De Wegwarte: Bloom vun't Johr 2009

Ik wull man blots vertellen, dat de Wegwarte (Cichorium intybus) mit ehre lüchen blagen Blöden de Bloom vun dat Johr 2009 is. De Loki-Schmidt-Stiftung will up disse olle Kultur- un Heilplant upmerksam maken. De Länner Hamburg un Neddersassen hebbt de Plant as „gefährdet“ instuuft.

Un denn is mi en wohr Beleven infullen, dat Rudi Witzke mal vertell över de Tiet, as he för de Russen arbeidt hett (1945-47):

„De Russ geev uns to eten, as wi in ’t Holt för em de dicken Eken dal halen, he sprütt ok gegen Typhus un Cholera. Man dat Eten weer knapp un wat na unsen Smack angammelt, de Sprütten rumoren in’n Liev. Dor behöll een dat Eten nich lang bi sik.

En Kumpel vun mi — de Buur Steiner ut dat Elksiedland in Masuren —, dorto mien Erinnern, wat mien Vadder wohl daan harr — leet uns as Schaap up Wischen un an’n Feldrand de rechten Krüder söken un finnen, de wi roh verputzen. Mal de Bläder, männichmal hett Maat Steiner ok de Wörteln utbuddelt un tweinaagt un utlutscht. Un ik heff em dat denn namaakt.

So hebbt wi männich Zichorie (dat is de Wegwarte) verbruukt, ok „Kaffee“ hebbt wi uns dor ut bruut.“

Anke Nissen

12.10.08 ..Marienkäfers

Uns wörr dat goot gahn, wenn — ja wenn dat de Marienkäfers nich geev. So nüdelich de sind, wenn di mal een orrer twee över 'n Weg krabbelt — orrer wenn uns Antje Hessler dor över vertellt —, wenn du aver Hunnerte dorvun in dien Baadstuuv hest, denn is dat lästig. Se wüllt nu apensichtlich bi uns in de warme Baadstuuv överwintern! De Deck, mien Baadwann, de Wännen, allens krabbelt rotpünktet. Wenn du di dalsetten willst — as dat ja ok de Upgaav vun en Baadstuuv is —, denn kannst' dat nich vör luter rode Krabbel-Pünkte. Du warrst bekrabbelt, nix is vör dat Krabbeltüüchs seker. Mien leef Mann is anfangs noch bigahn un hett de Deerten tohoop raakt un in enen Pott un na buten bröcht. Man bi't teihnte Mal hett he upgeven. Ok ik sinneer, wo de lütt Deerten to helpen weer. Bi mien Rettungs-Versöken harr mien Nääs faststellt: besünners goot rüken doot se nich, de Käfers, tominnst nich för minschlich Näsen. Un as se mi denn in den Blusenkragen krabbeln un in 't Hoor flögen, dor heff ik den Staubsauger haalt un allens afsuugt, de Wännen de Wann, de Deck, allens. Later hebbt wi 't Sugen noch tweemal wedderhaalt. Nu hebbt wi Ruh. Man — wegrüümt heff ik em noch nich, den Suger...

Anke Nissen

Dat Nett11.10.08 ..Fensternett

"Kiek mal, wi hebbt en smuck Fensternett kregen", meen mien Mann. He wies up en fien Nett buten in de en Eck vun uns Stubenfenster. In de Meern vun dat Nett seet en lütt Spinn. As ik de Terrassendöör upmöök, suus de Spinn in de Buddel, de buten up dat Fensterbrett ünner dat Nett stünn.

Wi harrn de Spinn bi ehr Arbeit stöört, se harr dat Nett noch gor nich ganz fardig, en Utschnitt fehlt noch. Annern Dag seet se wedder in de Meern vun ehr Nett. Ik harr Glück, ik kunn de lütt Spinn dörch de Schiev knipsen. En Krüüzspinn weer dat nich, se harr en ganz anner Muster up den Rüüch. Dat weer en Sektorenspinn.

SektorenspinnNett mit Utsnitt
De Sektorenspinn (linkerhand) lött jümmers en Utsnitt in't Nett för en besünnern Fluchtfaden. Wenn Se dat rechte Bild anklickt, seht Se in de gröttere Verschoon nau, dat de Utsnitt nerrn is un dat de Faden in de Buddel föhrt

De Dood op en Rosenblatt is doch en schöne Dood -- oder nich?Nu wöör uns kloor, worüm dor wat an dat Nett fehlt. De Sektorenspinn lött en Utschnitt vun dat Nett frie. In den Utschnitt löppt en enkelt Faden vun de Meern in de Buddel. Dat is de Fluchtweg in ehr Nest. Jeedeenmal, wenn de Terrassendöör upgüng, suus se an düssen Faden hindaal rin in de Buddel.

Bi den Storm harr dat Nett Schaden nahm. En verdröögt Rosenblatt weer up dat Fensterbrett weiht. Up dat Blatt harr de Sektorenspinn en Fleeg inspunnen. De lütt Spinn hett sik dörch den Wind nich verdrieven laten. Se weer wohrhaftig ümmer noch in de Buddel. Seker flickt se in de neegsten Daag wedder ehr fien Nett!

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

Mäh!28.9.08 ..Harvstdag an de Noordsee!

De Septembermaand güng up dat Enn to. Dat Weder weer goot un uns trock dat wedder an de Noordsee. Glieks an eersten Moorn güng dat an den Diek. De Heven weer so blaag un kloor, dor müssen wi doch över den Diek kieken.
Baben up den Diek stünnen twee Schaap un keken uns nescheerig an. Dat Begrüßungskomitee! Se harrn sik al en dicken Winterpelz toleggt. Bi den kolen Wind kunnst meist neidisch dorup warrn.
Aver de Sünn steeg höger un gegen Meddag weer dat noch mal so richtig schöön warm. En Wulkenspegelpoor witte Wulken seil'n an Heven. Aver likers kunnen wi in Dagebüll buten up de Terrass uns Meddag eten. De leeg in Windschatten, in Lee!
Dat weer jüüst Ebbe. De Wulken un en Fährschipp spegeln sik üm de Wett in dat blanke Wattenmeer. An de Kimm kunnst ganz düütlich de Insel Föhr utmaken.
"Du, vunavend mütt wi nochmal an den Grenzdiek", meen ik to mien Mann. "Villicht seht wi dor enen schönen Sünnenünnergang!" Aver de Wulken weern an'n Nameddag orrig wat dichter woorn. Blots af un to luur de Sünn dörch en lütt Wulkenlock.
Wienrode QuellerAn den Grenzdiek drepen wi veel Autos ut Däänmark. De Lüüd wull'n alltohoop de "Swarte Sünn" ankieken. Wiet weg kunnst mit en Kieker dat Ballett vun de Stare utmaken.
Wi hebbt uns up en Bank sett un dat Watt mit sien Harvstfarven bewunnert. De Wind weer intwischen Quellerinslapen. De sünst gröne Queller weer düsterwienroot, de Strandastern harrn griese Puscheln statt blage Blöden un de Strandhaver weer geelbruun.

Strandastern

StrandhaverDe Sünn, koort vör't Ünnergahn, düker den Heven in en orangefarvig Klöör. Dat weer en Farvenspeel, dat warrt wi so licht nich vergeten. Un an de Kimm kunnen wi ditmal de Insel Sylt utmaken.
N'beten dörchfroren aver tofreden mit den schönen Harvstdag klattern wi wedder in uns Auto. In Klanxbüll tööv en gemütlich un warme Ferienwahnung up uns.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

Henkersmahltied!21.9.08 ..In't Nett gahn!

De lütten Naschkatten, de Eerdimmen, besöökt ok in Harvst noch ümmer ievrig de Blomen in unsen Goorn. De hoge Fetthehn, ok Harvstfreud nöömt, mit ehr rosa Blöden hebbt ehr dat andahn. Dor sitt mitünner söss Immen to glieke Tiet. Is nix mehr to halen, fleegt se een Bloom wieder.

Op de LuurIn Harvst is dat nich ahn Gefohr! Överall hebbt de Spinnen ehr Netten trocken. De sitt in ehr Versteek achter en Blatt un liegt up de Luur. De fienen Netten sünd kuum uttomaken.
En vun de Eerdimmen harr noog vun den Blödenstoff nascht. En beten swoorfötig floog se wieder. Ik heff dorbi tokieken kunnt. Unverwohrens lann se in en Hier warrt se ümbröchtSpinnennett un harr sik glieks verfungen. Ik wull ehr noch hölpen, aver de Spinn keem to gau ut ehr Versteek. Se hett de lütt Naschkatt, de Eerdimm, furts mit ehr'n giftigen Steek benüsselt maakt. Denn hett se de Eerdimm mit enen fienen Faden ümwickelt. Ik kunndood tokieken, wi de Spinn de Imm mit de langen dünnen Spinnenbeen to en Bünnel dreih. Denn hett se ehr'n Fang in't Nett hangt.

Dat güng allens so gau. Mi wöör rein so'n beten grugelig De Snaak is ok doodbi't Tokieken. De Eerdimm weer so fast mit Spinnfadens inwickelt, ik kunn blots noch ehr'n geelswart ringelten Achterlief un ehr swarten Ogen künnig maken. As Mumie hüng de arme lütt Naschkatt nu meern in't Nett!
An neegsten Dag harr en Snaak dat glieke Loos drapen. Ok se hüng nu in't Nett.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

Da is se!14.9.08 ..An de Huuswand

Hett Antje Hessler nich kortens vertellt, dat bi ehr an de Huuswand ein Poch leevt? — so dach ik un luur so 'n beten an mien Huuswand rup. Un dor — kunnst di ja meist verjagen — dor seet in dat Wienloof an de Wand en lütt Draken, ene Echse, nee, ene Eidechse.

op Oscars ArmOscar mit Echse"Oscar!", reep ik, "kumm doch gau mal her!" Oscar keek, staun, keek noch mal un entdeck noch twee vun disse Deerten, noch heel lütte. He sett sik een dorvun up sienen Arm. Un de lütt Eidechs hett sik dor denn all Ruh wieder vun de Sünn beschienen laten.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Ole Nissen

Holunnerblööt in'n September10.9.08 ..Septemberholunner

Gistern bün ik in Hamborg merrn in de Binnenstadt ünnerwegens, da lücht wat Witts an'n Wegrand. Un en Duft kümmt vun da, den ik nienich verwesseln kann, denn dat is min Leevlingsduft... Holunner! Holunnerblööt! Un kiek an: da blöht he würklich, blangen de Straat, un dicht bi de blöhen Dolde een mit noch slaten Knubben, un beten dorachter en Dolde mit dunkelblaage Beeren. All dree Stadien vun de Hollerbusch-Dolde blangenanner, hier bi de Sechslingspforte in Hamborg-St. Georg an en Septemberdag! — Nu is dat so wiet, nu blöht de Hollerbusch dat ganze Johr. Dat is de "dörteihnte Maand", in den sik alle Köstlichkeiten vun't Johr togliek versammelt!

Dat Bild köönt Se per Klick vergröttern! — Marlou Lessing

7.9.08 ..Septembersünn!

Sex bi SweevflegenDe Augustmaand harr uns nich jüüst mit veel Sünnschien verwöhnt. Dorför geev dat glieks in de eersten Daag vun Septembermaand veel warmen Sünnenschien. Dat hebbt ok de lütten Deerten markt. Hummeln, Immen, Flegen un Bottervagels flögen vun Bloom to Bloom. Setten sik ok mal up en Blatt in den Sünnenschien un breden ehr Flünken ut.
Dor wöör ik up en Blatt en sünnerlich Fleeg wies. De weer so breet un groot, sehg ut, as wenn se wat ünner sik harr. Un wohrhaftig, düsse Fleeg harr sik in Harvst nochmaal en Fründin söcht. Dat weer en gele Hm, schööön...Breetbuukschweevfleeg. He höll sien Fründin fast ümklammert. De Flünken hüngen na ünnen, so as wenn he sien Leevste todecken wull. Dat Leevspeel müss ik doch glieks mit mien Knipskassen fasthollen. De beiden weern so bi de Saak, de hebbt nich mitkregen, dat ik se knipst heff. De harrn de Welt üm sik rüm vergeten!
Dor kannst blots seggen: "Ok de Harvst hett noch siene schönen Daag!"

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

31.8.08 ..De Hasselpogg un ik

Erkennt Se den Pogg? Klick op dat Bild to'n Vergröttern!
Erkennt Se den Pogg? Klick op dat Bild to'n Vergröttern!

"Äpp, äpp, äpp", lett sik jeedeen Dag de Hasselpogg (Laubfrosch) höörn. Dat geiht al so siet Enn vun den Julimaand. Seker is dat de Hasselpoog vun verleden Johr. Dor seet he oftins up de Hortensie. He will uns wull vertellen, dat sien Sipp as "Lurch des Jahres 2008" utsöcht woorn is. Sien Konzert kümmt ut den Winterjasmin, de an de Huuswand steiht. Ik anter em ümmer un he rööpt denn wedder trüüch: "Äpp, äpp, äpp!" Aver sehn lött he sik nich.
Annerletzt harrn wi Besöök vun unsen Enkelsöhn. Wi seten up de Terrass, un wedder hett de Pogg mit mi snackt. Mit grote Ogen keek mi de Jung an. As sien Modder later to uns keem, meen he: "Du, Mama, Oma redet mit einem Frosch!"
Un wedder leet de Pogg sien "Äpp, äpp, äpp" höörn. Wi hebbt denn alltohoop na em söcht, aver nümms hett em funnen. Soveel ik ok "äpp, äpp, äpp" ropen heff, he leet sik nich sehn.
HKlick op to'n Vergröttern!üüt weer ik nu ganz alleen up de Terrass un de Hasselpoog vertell mi wedder wat. Gau güng ik hin, un dor heff ik em sehn! He seet hoch baven in den Winterjasmin an de Huuswand. Dat weer tominst 3 Meter hoch. Ik müss mi den Tritt halen, anners keem ik nich an em ran.
Vörsichtig klatter ik mit den Knipskassen in de Hand up den Tritt. Un de Hasselpogg weer wohrhaftig sitten bleven. Mit sien Pogghannen höll he sik an de Telgen vun den Jasmin fast. As he mi wies wöör, klatter he aver furts wieder an de Wand hoch. Of dat en verzauberten Prinz is? Enen Kuss kunn ik em leider nich mehr geven!

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

24.8.08 ..Pielkruut un Waterpogg

PielkruutWi seten up dat Wakenitzschipp un keken in't blanke Water. Dat weer windstill un dat Water weer so kloor, kunnst meisttiets bit up den Grund kieken. Blots in de lütten Wellen vun uns Schipp bewegen sik de Seerosen un anner Waterplanten. Up langen dünnen Stööl schaukeln de Bläder vun de een Plant hin un her. Se wiesen bi jede Well mit ehr spitzen Bläder ümmer piel na baben. Dorto harrn se ok noch de Form vun en dreekantig Piel. Wi keken uns de Planten genau an. Lütte Blöden an de Planten kunnen wi ok noch utmaken. De Kaptein harr dat wull mitkregen. He verkloor uns denn: "Das ist das Pfeilkraut!"Pogg

To Huus heff ik denn glieks in mien Plantenbook nakeken. Dor stünn: "Pfeilkraut, Familie Froschlöffelgewächse"! Harr sik dorüm en Pogg ünner de Planten verkrapen? In't flache Water vun de Wakenitz seet he meern mank anner Waterplanten un leet sik vun mi knipsen.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

17.8.08 ..Nachtuul!

Da sitt se!Dat weer noch bannig fröh, aver ik kunn nich mehr slapen. Vörsichtig güng ik de Trepp hindaal. As eerst möök ik de Huusdöör up, keek in't Weder un hal denn dat Blatt ut den Zeitungsstänner. Nu müss ik eerstmaal wat drinken, ik harr Döss. In de Köök geev dat en groot Överraschen. Dor seet en Nachtswärmer! An't Finster up de Gardin harr he sik dat bequeem maakt. Dat weer en Nachtbottervagel!

Nu müss ik dat genauer weten. Noch in dat Nachthemd heff ik den Bottervagel vun alle Sieden knipst. Dorna heff ik em flegen laten. Glieks suus he in den hellen Heven, ok as Nachtswärmer!

noctua pronubaLater heff ik denn in mien Böker nakeken, em aver nich funnen. Ok mien PC heff ik üm Rat fraagt. Aver dor geev dat so veel Nachtbottervagels, dor heff ik mienen nich rutfunnen.
Bi de Biller vun de Nachtbottervagels in mien PC stünn en E-Mailadress. Dor heff ik hinschreven un al en halven Dag later en Anter kregen.

Mien Nachtbottervagel is en Huusmodder, en Ulenfalter, un keen Nachtswärmer! Dat is en Nachtuul! He höört to de Nachtfalter. Sien genauen Naam is: Hausmutter — Noctua pronuba — en Eulenfalter.

Nu heff ik mien Bild mit dat vun de Huusmodder vergleken. Un wohrhaftig, mien morgendlichen Besöök in de Köök weer en Huusmodder.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Antje Heßler

15.8.08 ..Agapanthus, de Leevsbloom

De Agapanthus is en Schmucklilie ut de Familie Agapanthaceae, he warrt ok "Liebesblume" nöömt. "Agape" is nämli en greeksches Woort för Leevde, aver nich för de erotische Leevde, sünnern mehr för de geistliche, metaphysische Leev. Düsse schöne Bloom weer mi noch nie so richtig in't Oog fullen. Nu aver seten wir in Bosau "Achter de Muur", in'n Goorn vun en fein, lütt Kaffee. De Goorn weer man lütt, aver in em stickt bestimmt veel Leev un Towenden — dat kunn een marken. Allens weer fein toschick, keen "Wildkrüder" to sehen. De Blomen blöhen as dull, in alle Farven. Dormank stünnen Dische un Stöhl för Gäst, as wi. Und denn weern dor noch vele Keramiken to sehen: Pött, Kannen, Aanten, Höhner, Beker... all in Blaag.
AgapanthusIn grote Kübel blöhen hoge Blomen. Ok in Blaag. Als weern se extra in disse Farv utsöcht. Dat weer sowat vun harmonisch un schöön. Dor kunn ik mi gor nich an satt sehen. Later heff ik de Fru dor fraagt:
"Wat is dat denn blots för en Plant, de so en intensiv Blaag hett?"
"Och," sä se, "dat is doch de Agapanthus. De haal ik mi jümmers solang, as de Blöhtiet duurt, vun mien Swester. De hett so veel dorvun, de kann dor goot mit üm. Un Platz to'n Överwintern hett se ok."

Gistern weern wi bi Frünnen inlaadt. Un wat harrn de up ehre Terrass in'n groten Pott stahn? En mächtig Exemplar vun de Agapanthus. De heff ik nu photographeert, dat Se ok disse schöne blage Bloom ankieken köönt.

Dat Bild köönt Se per Klick vergröttern! — Anke Nissen

10.8.08 ..Ünner't Vagelhuus: De gröne GefohrDat Vagelhus mit den gefährlichen  Struuk

Hüüt heff ik enen groten Schreck kregen.

Mien Mann klöter beten in'n Goorn rüm un reep na'n Tiet: "Kumm doch mal her!" un as ik neven em stünn, dor wies he up en saftig gröön Plant, de direkt ünner't Vagelhuus stünn: "Kiek mal, kennst du disse Plant? Ik kann mi gor nich mehr besinnen, wat wi hier utseiht hebbt."
Ik keek, plück en Blatt af, reev dat beten mank Dumen un Wiesfinger, rüük dor an — un denn kreeg ik enen lütten Schreck.
"Dat is mi gor nich geheuer," simuleer ik.
"Hauptsaak, dat is nich ungeheuer", lach mien leef Mann.
"Doch", sä ik, "dat is villicht ungeheuer!"
Un denn suus ik na binnen un keek in miene Böker — un denn keem de grote Schreck: Dit Kruut is Ambrosia.
Gau photographeern, denn Hanschen an un rutrieten. Wi hebbt de Planten in Plastikbüdels daan, dat se eerstmal weg sünd.
De gröne GefohrWi hebbt rund üm dat Vagelhuus noch vele Planten funnen — klor, de Samen weern in't Vagelfutter.
Wat ik över disse Plant weet un in Plattpartu al mal vertellt heff, dat höört sik gor nich goot an. Ehre Pollen maakt allergisch Lüüd swoor Pien: triefen un jucken Nääs — tränen un answollen Ogen — Nesselfever — Asthma...
Een eenzig Plant kann ene Milliarde Pollen friesetten, un de köönt dann hunnerte Kilometer wiet weg weiht warrn.

De Biller köönt Se per Klick vergröttern! — Anke Nissen

 
 

 

 


na baven